De Muysc cubun - Lengua Muisca

m
Línea 1: Línea 1:
 
{{trascripcion_158
 
{{trascripcion_158
|seccion = Gramática
+
|seccion   = Gramática
|anterior = fol 5v
+
|anterior = fol 5v
 
|siguiente = fol 6v
 
|siguiente = fol 6v
|foto = Manuscrito_158_BNC_Gramatica_-_fol_6r.jpg
+
|foto     = Manuscrito_158_BNC_Gramatica_-_fol_6r.jpg
|texto =
+
|morfo_d  =
 +
 
 +
{{der|6}}
 +
'''[[ze-|Ze]][[-b|b]][[quysqua|quy]][[-nga|nga]]'''. Yo are. '''[[vm-|vm]]<sup>[[-m|m]]</sup>[[quysqua|quy]][[-nga|nga]]'''. &.<sup>a</sup> '''[[a-|a]][[-b|b]][[quysqua|quy]][[-nga|nga]]''' &.<sup>a</sup><br>
 +
'''[[chi-|chi]][[-b|b]][[quysqua|quy]][[-nga|nga]]'''. &.<sup>a</sup> '''[[mi-|mi]][[quysqua|quy]][[-nga|nga]]'''. &.<sup>a</sup> '''[[a-|a]][[-b|b]][[quysqua|quy]][[-nga|nga]]'''<ref>ibid.</ref> &.<sup>a</sup><br>
 +
<center><h4>Ymp.<sup>o</sup> 1.<sup>o</sup></h4></center>
 +
'''[[quysqua|Quy]][[-û|û]]''' has tu. '''[[quysqua|quy]][[-u|u]][[-ua|ua]]'''. hazed vosotros.<br>
 +
<center><h4>Ymp.<sup>o</sup> 2.<sup>o</sup></h4></center>
 +
'''[[cha-|cha]][[quysqua|qui]][[-sca|sca]]'''. eſte yo haciendo. '''[[ma-|Ma]][[quysqua|qui]][[-sca|sca]]'''. eſta tu &.<sup>a</sup><br>
 +
'''[[quysqua|qui]][[-sca|sca]]''' eſte aquel &.<sup>a</sup> '''[[chi-|chi]][[quysqua|qui]][[-sca|sca]]''' eſtemos &.<sup>a</sup> '''[[mi-|Mi]][[quysqua|qui]][[-sca|sca]]''' <br>
 +
eſtad &.<sup>a</sup> '''[[quysqua|qui]][[-sca|sca]]''' eſten aquellos haçiendo.<br>
 +
<center><h4>Otro Ymp.<sup>o</sup> 2.<sup>o</sup></h4></center>
 +
'''[[cha-|Cha]][[quysqua|quy]][[-ia|ia]]  '''. haga Yo. '''[[ma-|ma]][[quysqua|quy]][[-ia|ia]]''' has tu. '''[[quysqua|quy]][[-ia|ia]]''' haga <br>
 +
aquel. '''[[chi-|chi]][[quysqua|quy]][[-ia|ia]]''' hagamos &.<sup>a</sup> '''[[mi-|Mi]][[quysqua|quy]][[-ia|ia]]''' hagais &.<sup>a</sup> '''[[quysqua|quy]][[-ia|ia]]'''<br>
 +
hagan aquellos=<br>
 +
<center><h4>Supino 1.<sup>o</sup></h4></center>
 +
'''[[ze-|Ze]][[-b|b]][[quysqua|quy]][[-ioa|ioa]]'''. hazer  o p{{in|a}} hazer Yo. '''[[vm-|vm]]<sup>[[-m|m]]</sup>.[[quysqua|quy]][[-ioa|ioa]]''' &.<sup>a</sup> <br>
 +
'''[[a-|a]][[-b|b]][[quysqua|quy]][[-ioa|ioa]]''' &.<sup>a</sup> '''[[chi-|chi]][[-b|b]][[quysqua|quy]][[-ioa|ioa]]''' &.<sup>a</sup> '''[[mi-|mi]][[-b|b]][[quysqua|quy]][[-ioa|ioa]]''' &.<sup>a</sup><br>
 +
'''[[a-|a]][[-b|b]][[quysqua|quy]][[-ioa|ioa]]''' &.<sup>a</sup><br>
 +
<center><h4>Supino 2.<sup>o</sup></h4></center>
 +
'''[[quysqua|Qui]][[-ca|ca]]'''. a hazer.<br>
 +
<center><h4>Partiçipios.</h4></center>
 +
<h5>de presente y de p.<sup>o</sup> ymp.<sup>to</sup></h5>
 +
'''[[cha-|Cha]][[quysqua|qui]][[-sca|sca]]'''. Yo el que hago o haçia. '''[[ma-|Ma]][[quysqua|qui]][[-sca|sca]]''' &.<sup>a</sup><br>
 +
'''[[quysqua|qui]][[-sca|sca]]''' &.<sup>a</sup> '''[[chi-|Chi]][[quysqua|qui]][[-sca|sca]]''' &.<sup>a</sup> '''[[mi-|Mi]][[quysqua|qui]][[-sca|sca]]''' &.<sup>a</sup> '''[[quysqua|qui]][[-sca|sca]]''' &.<sup>a</sup><br>
 +
<center><h4>Preterito p.to y plusquanperfecto.</h4></center>
 +
'''[[cha-|Cha]][[quysqua|quy]][[-ia|ia]]'''. Yo El que hise o abia echo. '''[[ma-|Ma]][[quysqua|quy]][[-ia|ia]]''' &.<sup>a</sup><br>
 +
'''[[quysqua|quy]][[-ia|ia]]''' &.<sup>a</sup> '''[[chi-|chi]][[quysqua|quy]][[-ia|ia]]''' &.<sup>a</sup> '''[[mi-|Mi]][[quysqua|quy]][[-ia|ia]]''' &.<sup>a</sup> '''[[quysqua|quy]][[-ia|ia]]''' &.<sup>a</sup><br>
 +
<center><h4>Futuro</h4></center>
 +
'''[[cha-|cha]][[quysqua|qui]][[-nga|nga]]'''. yo el que hare o tengo de hazer. '''[[ma-|Ma]][[quysqua|qui]][[-nga|n'''[-]<br>
 +
'''ga]]''' &.<sup>a</sup> '''[[quysqua|qui]][[-nga|nga]]''' &.<sup>a</sup> '''[[chi-|chi]][[quysqua|qui]][[-nga|nga]]''', '''[[mi-|mi]][[quysqua|qui]][[-nga|nga]]''', '''[[quysqua|qui]][[-nga|nga]]'''<br>
 +
{{der|futuro 2.o}}
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
|texto     =
  
 
{{der|6}}
 
{{der|6}}

Revisión del 20:28 6 oct 2020

Lematización[1]
6

Zebquynga. Yo are. vmmquynga. &.a abquynga &.a
chibquynga. &.a miquynga. &.a abquynga[2] &.a

Ymp.o 1.o

Quyû has tu. quyuua. hazed vosotros.

Ymp.o 2.o

chaquisca. eſte yo haciendo. Maquisca. eſta tu &.a
quisca eſte aquel &.a chiquisca eſtemos &.a Miquisca
eſtad &.a quisca eſten aquellos haçiendo.

Otro Ymp.o 2.o

Chaquyia . haga Yo. maquyia has tu. quyia haga
aquel. chiquyia hagamos &.a Miquyia hagais &.a quyia
hagan aquellos=

Supino 1.o

Zebquyioa. hazer o p˰a hazer Yo. vmm.quyioa &.a
abquyioa &.a chibquyioa &.a mibquyioa &.a
abquyioa &.a

Supino 2.o

Quica. a hazer.

Partiçipios.

de presente y de p.o ymp.to

Chaquisca. Yo el que hago o haçia. Maquisca &.a
quisca &.a Chiquisca &.a Miquisca &.a quisca &.a

Preterito p.to y plusquanperfecto.

Chaquyia. Yo El que hise o abia echo. Maquyia &.a
quyia &.a chiquyia &.a Miquyia &.a quyia &.a

Futuro

chaquinga. yo el que hare o tengo de hazer. Maquin[-]
ga
&.a quinga &.a chiquinga, miquinga, quinga

futuro 2.o
Fotografía[3]
Manuscrito 158 BNC Gramatica - fol 6r.jpg

Referencias

  1. Lematización realizada manualmente por Diego F. Gómez, usando como base a Gómez & Torres. Transcripción Raro Manuscrito 158 BNC. ICANH. 2014. Esta lematización se realizó gracias al apoyo del Instituto Colombiano de Antropología e Historia.
  2. ibid.
  3. Fotografía tomada del R.M. 158 de la Biblioteca Nacional de Colombia, gracias a la colaboración de su Coordinador de Colecciones y Servicios.