De Muysc cubun - Lengua Muisca

m
m
(No se muestran 13 ediciones intermedias del mismo usuario)
Línea 2: Línea 2:
 
|fuente = Manuscrito_158_BNC
 
|fuente = Manuscrito_158_BNC
 
|seccion = Vocabulario
 
|seccion = Vocabulario
|anterior = fol 36v
+
|anterior = fol 36v  
 
|siguiente = fol 37v
 
|siguiente = fol 37v
 
|foto = Manuscrito_158_BNC_Vocabulario_-_fol_37r.jpg
 
|foto = Manuscrito_158_BNC_Vocabulario_-_fol_37r.jpg
|morfo_r =  
+
|morfo_d =
 +
 
 +
{{der|37}}
 +
# Carga hazer &#61;  '''[[bhu]][[-z|z]] [[-b|b]][[quysqua]]''' &#61; <br>
 +
# Cargarʃe aʃí de qualquiera manera &#61;  '''[[-b|b]][[husqua]]'''  <br> actiuo preterito, '''[[-b|b]][[husqua|hu]]''', ymperatiuo &#61; '''[[husqua|hu]]<sup>[[-u|u]]</sup>''',  partìçípìoʃ  <br> '''[[cha-|cha]][[husqua|hu{{t_l|is}}ca]],  [[cha-|cha]][[husqua|hu]][[-ia(2)|ia]]  [[cha-|cha]][[husqua|hui]][[-nga|nga]]''' &#61; <br>
 +
# Cargarʃe a ʃí o, a otro echandoʃe la carga en las eʃ[-]<br> paldaʃ &#61;  '''[[z-|z]][[gaha]][[-n|n]] [[-b|b]][[zasqua]], [[a-|a]][[gaha]][[-n|n]] [[-b|b]][[zasqua]]'''  <br>
 +
# Cargado eſtar aʃí &#61; '''[[ze-|ze]][[gaha]][[-n|n]] [[a-|a]][[zone]]''' &#61; <br>
 +
# Cargarʃe aʃi o, a otro tomando en brazos &#61;  '''[[z-|z]][[hui(2)|hui]][[-s|s]] [[-b|b]][[zasqua|zas'''[-]<br> '''qua]], [[a-|a]][[hui(2)|hui]][[-s|s]] [[-b|b]][[zasqua]]''' &#61;<br>
 +
# Cargado eſtar aʃí &#61;  '''[[z-|z]][[hui(2)|hui]][[-s|s]] [[a-|a]][[zone]]''' &#61; <br>
 +
# Cargarʃe tomando a pechos la carga &#61;  '''[[z-|z]][[ie(4)|ie]][[-n|n]] [[-b|b]][[zasqua]]''',  <br> '''[[m-|m]][[ie(4)|ie]][[-n|n]] [[m-|m]]<sup>[[-m|m]]</sup>[[zasqua]] [[a-|a]][[ie(4)|ie]][[-n|n]] [[a-|a]][[-b|b]][[zasqua]]''', {{lat|L,}} '''[[i-|i]][[tibia]][[-n|n]] [[-b|b]][[zasqua]]'''.  <br> '''[[m-|m]][[tibia]][[-n|n]] [[m-|m]]<sup>[[-m|m]]</sup>[[zasqua]], [[a-|a]][[tibia]][[-n|n]] [[a-|a]][[-b|b]][[zasqua]]''' &#61; <br>
 +
# Cargado eſtar aʃí &#61;  '''[[z-|z]][[ie(4)|ie]][[-n|n]] [[a-|a]][[zone]], [[i-|i]][[tibia]][[-n|n]] [[a-|a]][[zone]]''' &#61; <br>
 +
# Cargar al hombro &#61;  '''[[z-|z]][[hue(2)|hue]][[-n|n]] [[-b|b]][[zasqua]]''', {{lat|L,}} '''[[z-|z]][[pquaqueua|pquaque'''[-]<br> '''ua]][[-n|n]] [[-b|b]][[zasqua]]''' &#61; <br>
 +
# Cargado eſtar aʃi &#61;  '''[[z-|z]][[hue(2)|hue]][[-n|n]] [[a-|a]][[zone]]''' &#61; <br>
 +
# Cargar El cavallo &#61;  '''[[a-|a]][[bhu]][[-z|z]] [[-b|b]][[quysqua]]''' &#61; <br>
 +
# Cargado eſtar aʃí &#61;  '''[[a-|a]][[gy]][[-n|n]] [[a-|a]][[zone]]'''  <br>
 +
# Cargarle  echarle la carga ençima &#61;  '''[[a-|a]][[gy]][[-n|n]] [[-b|b]][[zasqua|zas'''[-]<br> '''qua]]''' &#61; <br>
 +
# Cargarʃe, neutro &#61; '''[[bhugosqua]]''' &#61; <br>
 +
# Cargado eſtar &#61; '''[[bhu]][[gue]] [[gue]]. [[m-|m]][[bhu|<sup>m</sup>hu]][[gue]] [[gue]]'''&#61;  <br> '''[[a-|a]][[bhu]][[gue]] [[gue]]''' &#61; <br>
 +
# Cargado ír &#61;  '''[[bhu]][[gue]][[-c|c]] [[i-|i]][[nasqua|na]]. [[-m|m]][[bhu|<sup>m</sup>hu]][[gue]][[-c|c]] [[m-|m]][[nasqua|na]] [[a-|a]][[bhu|bu'''[-]<br> '''hu]][[gue]][[-c|c]] [[a-|a]][[nasqua|na]]''', {{lat|L,}} '''[[bhugosqua|bhugo]][[-s|s]] [[i-|i]][[nasqua|na]]. [[m-|m]][[bhugosqua|<sup>m</sup>hugo]][[-s|s]] [[m-|m]][[nasqua|na]]'''&#61;  <br> '''[[a-|a]][[bhugosqua|bhugo]][[-s|s]] [[a-|a]][[nasqua|na]]''' &#61; <br>
 +
# Cargado paʃar &#61;  '''[[bhu]][[gue]][[-c|c]] [[ai]] [[ze-|ze]][[misqua|mi]]''' &#61; <br>
 +
{{der|Carne}}
 +
 
  
# [[bhu|Bhu]][[-z|z]] [[-b|b]][[quysqua]]
 
# [[-b|B]][[husqua]] - [[-b|b]][[husqua|hu]] - [[husqua|hu]] - [[cha-|cha]][[husqua|huisca]] - [[cha-|cha]][[husqua|huia]] - [[cha-|cha]][[husqua|huinga]]
 
  
 
|texto =
 
|texto =

Revisión del 16:31 26 sep 2022

Lematización[1]
37
  1. Carga hazer = bhuz bquysqua =
  2. Cargarʃe aʃí de qualquiera manera = bhusqua
    actiuo preterito, bhu, ymperatiuo = huu, partìçípìoʃ
    chahuisca, chahuia chahuinga =
  3. Cargarʃe a ʃí o, a otro echandoʃe la carga en las eʃ[-]
    paldaʃ = zgahan bzasqua, agahan bzasqua
  4. Cargado eſtar aʃí = zegahan azone =
  5. Cargarʃe aʃi o, a otro tomando en brazos = zhuis bzas[-]
    qua
    , ahuis bzasqua
    =
  6. Cargado eſtar aʃí = zhuis azone =
  7. Cargarʃe tomando a pechos la carga = zien bzasqua,
    mien mmzasqua aien abzasqua, L, itibian bzasqua.
    mtibian mmzasqua, atibian abzasqua =
  8. Cargado eſtar aʃí = zien azone, itibian azone =
  9. Cargar al hombro = zhuen bzasqua, L, zpquaque[-]
    ua
    n bzasqua
    =
  10. Cargado eſtar aʃi = zhuen azone =
  11. Cargar El cavallo = abhuz bquysqua =
  12. Cargado eſtar aʃí = agyn azone
  13. Cargarle echarle la carga ençima = agyn bzas[-]
    qua
    =
  14. Cargarʃe, neutro = bhugosqua =
  15. Cargado eſtar = bhugue gue. mmhugue gue=
    abhugue gue =
  16. Cargado ír = bhuguec ina. mmhuguec mna abu[-]
    hu
    guec ana
    , L, bhugos ina. mmhugos mna=
    abhugos ana =
  17. Cargado paʃar = bhuguec ai zemi =
Carne
Fotografía[2]
Manuscrito 158 BNC Vocabulario - fol 37r.jpg

Referencias

  1. Lematización realizada manualmente por Diego F. Gómez, usando como base a Gómez & Torres. Transcripción Raro Manuscrito 158 BNC. ICANH. 2014. Esta lematización se realizó gracias al apoyo del Instituto Colombiano de Antropología e Historia.
  2. Fotografía tomada del R.M. 158 de la Biblioteca Nacional de Colombia, gracias a la colaboración de su Coordinador de Colecciones y Servicios.