De Muysc cubun - Lengua Muisca

m
m
Línea 4: Línea 4:
 
|siguiente = fol 4r
 
|siguiente = fol 4r
 
|foto = Manuscrito_158_BNC_Vocabulario_-_fol_3v.jpg
 
|foto = Manuscrito_158_BNC_Vocabulario_-_fol_3v.jpg
|morfo =
+
|morfo_r =
 +
 
 +
# [[si|Si]] - [[sie(2)|sie]] - [[si|si]][[soque|soco]] - [[si]] [[nysqua|nyu]] - [[si]] [[tasqua|to]] - [[si]] [[a-|a]][[husqua|huque]] - [[sie(2)|sie]][[-c|c]] [[a-|a]][[zasqua|zo]] - [[sie(2)|sie]]c [[a-|a]][[tysqua|tycu]] - [[sie(2)|sie]]c [[a-|a]][[bisqua|bizu]] - [[si]] [[suhusqua|suhuco]] - [[sie(2)|sie]]c [[pquysqua|quycu]] - [[si]] [[suhusqua|suhuco]].
 +
# [[a-|A]][[chahansuca]] - [[a-|A]][[-b|b]][[gyunsuca]]
 +
# [[yc]] [[a-|a]][[chahansuca]]
 +
# [[yc]] [[a-|a]][[chuensuca]]
 +
# [[yc]] [[-b|b]][[chuesuca]]
 +
# [[achyc|Achy]], [[achyc]]
 +
# [[muysca|Muysca]] [[achyc]] [[achyc]] - [[muysca]] [[ata]] [[muysca]] [[ata]]
 +
# [[achyc|Achyc]] [[achyc|achy]] [[tomin]] [[ata|ata]] [[fuyza|fuyzy]] [[hoc]] [[b-|m]][[nysqua|ny]]
 +
# [[achyc|Achyc]] [[achyc|achyc]] [[fun]] [[boza]] [[fuyza|fuyzy]] [[hoc]] [[b-|m]][[nysqua|ny]]
 +
# [[achyc|Achyc]] [[achyc|achyc]] <sup>[[a-|a]]</sup>[[ipqua|epqua]][[nuca]] [[hoc]] [[b-|m]][[nysqua|ny]]
 +
# [[achyc|Achyc]] [[achyc|achyc]] [[a-|a]][[boi]][[nuca]] [[hoc]] [[b-|m]][[nysqua|ny]]
 +
# [[achyc|Achyc]] [[achyc|achyc]] [[a-|a]][[guaca]][[nuca]] [[hoc]] [[b-|m]][[nysqua|ny]]
 +
# [[achyc|Achyc]] [[achyc|achyc]] [[a-|a]][[bohoza|bohozy]] [[z-|ze]][[cubunsuca|cubu]][[-ne|ne]]
 +
# [[yc]] [[cubun]] [[puyne|puynuca]] [[a-|a]][[gensuca]]
 +
 
 
|texto =
 
|texto =
  
Línea 20: Línea 36:
 
A cada uno ablé de por sí. '''Achyc achyc abohozy zecubune'''.<br>
 
A cada uno ablé de por sí. '''Achyc achyc abohozy zecubune'''.<br>
 
A cada palabra q[ue] le disen se enoja. '''Yc cubun puynuca agensuca'''.<br>
 
A cada palabra q[ue] le disen se enoja. '''Yc cubun puynuca agensuca'''.<br>
 
}}
 
 
{{morfo_r
 
|
 
 
# [[si|Si]] - [[sie(2)|sie]] - [[si|si]][[soque|soco]] - [[si]] [[nysqua|nyu]] - [[si]] [[tasqua|to]] - [[si]] [[a-|a]][[husqua|huque]] - [[sie(2)|sie]][[-c|c]] [[a-|a]][[zasqua|zo]] - [[sie(2)|sie]]c [[a-|a]][[tysqua|tycu]] - [[sie(2)|sie]]c [[a-|a]][[bisqua|bizu]] - [[si]] [[suhusqua|suhuco]] - [[sie(2)|sie]]c [[pquysqua|quycu]] - [[si]] [[suhusqua|suhuco]].
 
# [[a-|A]][[chahansuca]] - [[a-|A]][[-b|b]][[gyunsuca]]
 
# [[yc]] [[a-|a]][[chahansuca]]
 
# [[yc]] [[a-|a]][[chuensuca]]
 
# [[yc]] [[-b|b]][[chuesuca]]
 
# [[achyc|Achy]], [[achyc]]
 
# [[muysca|Muysca]] [[achyc]] [[achyc]] - [[muysca]] [[ata]] [[muysca]] [[ata]]
 
# [[achyc|Achyc]] [[achyc|achy]] [[tomin]] [[ata|ata]] [[fuyza|fuyzy]] [[hoc]] [[b-|m]][[nysqua|ny]]
 
# [[achyc|Achyc]] [[achyc|achyc]] [[fun]] [[boza]] [[fuyza|fuyzy]] [[hoc]] [[b-|m]][[nysqua|ny]]
 
# [[achyc|Achyc]] [[achyc|achyc]] <sup>[[a-|a]]</sup>[[ipqua|epqua]][[nuca]] [[hoc]] [[b-|m]][[nysqua|ny]]
 
# [[achyc|Achyc]] [[achyc|achyc]] [[a-|a]][[boi]][[nuca]] [[hoc]] [[b-|m]][[nysqua|ny]]
 
# [[achyc|Achyc]] [[achyc|achyc]] [[a-|a]][[guaca]][[nuca]] [[hoc]] [[b-|m]][[nysqua|ny]]
 
# [[achyc|Achyc]] [[achyc|achyc]] [[a-|a]][[bohoza|bohozy]] [[z-|ze]][[cubunsuca|cubu]][[-ne|ne]]
 
# [[yc]] [[cubun]] [[puyne|puynuca]] [[a-|a]][[gensuca]]
 
  
 
}}
 
}}

Revisión del 19:46 12 abr 2013

Lematización[1]
Acá, adverbio de mouimiento. Si [o] sie, pero cada uno pide diferentes verbos, como se uerá por los exenplos çiguientes: tráelo acá, sisoco; daca acá, sinyu; échalo acá, sito; acá uino, si ahuque; llégate acá, siecazo[2] [o] siecatycu; llegaos acá, siecabizu; si es multitud de jente que está en hilera: llegaos acá, sisuhuco; llégalo acá, siecquycu; çi es cosa larga: llégalo acá, sisuhuco.

Acabarse. Achahansuca [o] Abgyunsuca.
Acabarse, perfiçionarse. Ycachuensuca.
Acabar, perfiçionar. Ycbchuesuca.
A cada uno. Achy, achyc.
A cada hombre. Muysca achyc achyc [o] muysca ata muysca ata.
A cada uno le di un tomin[3] . Achyc achy tomin[4] ata fuy zy hoc mny.
A cada uno le di dos panes. Achyc achyc fun boza fuy zy hoc mny.
A cada uno le di lo q[ue] era suyo. Achyc achyc epquanuca hoc mny.
A cada uno le di su manta. Achyc achyc aboinuca hoc mny.
A cada uno le di lo q[ue] le perteneçía. Achyc achyc aguacanuca hoc mny.
A cada uno ablé de por sí. Achyc achyc abohozy zecubune.

A cada palabra q[ue] le disen se enoja. Yc cubun puynuca agensuca.
Fotografía[5]
Manuscrito 158 BNC Vocabulario - fol 3v.jpg

Referencias

  1. Lematización realizada manualmente por Diego F. Gómez, usando como base a Gómez & Torres. Transcripción Raro Manuscrito 158 BNC. ICANH. 2014. Esta lematización se realizó gracias al apoyo del Instituto Colombiano de Antropología e Historia.
  2. Nuevo. Se reemplazó sieoazo por siecazo.
  3. Nuevo. En González, "tomm".
  4. Nuevo. Ibidem.
  5. Fotografía tomada del R.M. 158 de la Biblioteca Nacional de Colombia, gracias a la colaboración de su Coordinador de Colecciones y Servicios.