De Muysc cubun - Lengua Muisca

m
m
(No se muestran 25 ediciones intermedias de 3 usuarios)
Línea 4: Línea 4:
 
|siguiente = fol 4v
 
|siguiente = fol 4v
 
|foto = Manuscrito_158_BNC_Vocabulario_-_fol_4r.jpg
 
|foto = Manuscrito_158_BNC_Vocabulario_-_fol_4r.jpg
|morfo =  
+
|morfo_d =
  
{{morfo_r
+
{{der|4}}
|
+
# A cada paʃo &#61;  '''[[spqui]]n [[spqui]]na''', {{lat|L,}} '''[[ateza]] [[ateza]]ca''', {{lat|L,}} <br>'''[[aganza]] [[aganza]]ca''' &#61; <br>
# [[spquin|Spquin]] [[spquin]]a - [[ateza]] [[ateza]]ca - [[aganza]] [[aganza]]ca
+
# Acaêçer &#61;  '''[[a-|a]][[quynsuca]]''', acaêçíome,  '''[[cha-|cha]][[has]] [[a-|a]][[quynsuca|quyne]]'''  <br>
# [[a-|A]][[quynsuca]] - [[cha-|cha]][[has]] [[a-|a]][[quynsuca|quyne]]
+
# Acanalada por la azequia &#61;  '''[[siquie]] [[a-|a]][[chichy]] [[cosynsuca|cosy'''[-]<br>'''n]][[-uca|uca]]''' - <br>
# [[siquie|Siquie]] [[a-|a]][[chichy]] [[cosynsuca|cosynuca]]
+
# Acardenalarʃe &#61;  '''[[z-|zy]][[muynynsuca]]'''&#61;  <br>
# [[z-|Zy]][[muynynsuca]]
+
# Acardenalar a otro &#61;  '''[[ys]] [[-b|b]][[gyisuca|gyi]][[-s|s]], [[a-|a]][[muynynsuca|muyne]][[-ne|ne]]''': dil de gol[-]<br>pes, y puʃoʃe acardenalado  no ai otro modo deçir,  <br>
# [[ys|Ys]] [[-b|b]][[gyisuca|gyi]][[-s|s]] [[a-|a]][[muynynsuca|muyne]][[-ne|ne]]
+
# Acaríçiar de palabra &#61;  '''[[cho]][[-c|c]] [[gue]][[-c|c]] [[z-|ze]][[-g|g]][[usqua(2)|usqua]]'''&#61;  <br>
# [[cho|Cho]][[-c|c]] [[gue]][[-c|c]] [[z-|ze]][[gusqua]]
+
# Acariçia de obra,  agasajar &#61;  '''[[cho]][[-c|c]] [[gue]][[-c|c]] [[-b|b]][[quysqua]]'''  <br>
# [[cho|Cho]][[-c|c]] [[gue]][[-c|c]] [[-b|b]][[quysqua]]
+
# Acaʃo &#61;  '''[[faha cuca]]''', {{lat|L,}} '''[[pquynuca]]''' &#61; <br>
# [[fahacuca|Fahacuca]] - [[pquynuca]]
+
# A caballo &#61;  '''[[hycabai]] [[gy]][[-ca|ca]]'''-  <br>
# [[hycabai|Hycabai]][[gy|gy]][[-ca|ca]]
+
# Acaudalar haçienda  adquirîlla &#61;  '''[[z-|z]][[ipqua]][[-z|z]] [[a-|a]][[gasqua]]'''  <br>
# [[z-|Z]][[ipqua]][[-z|z]][[a-|a]][[gasqua]]
+
# Acaudalar alguna coʃa  adquirílla  hacella suya &#61;  <br>'''[[ipquabie|ipquauie]] [[z-|z]][[ipqua]][[-c|c]] [[-b|b]][[gasqua]]'''&#61;  <br>
# [[ipquabie|Ipquauie]] [[z-|z]][[ipqua]][[-c|c]] [[-b|b]][[gasqua]]
+
# Aclararʃe el agua o coʃa liquida &#61;  '''[[a-|a]][[chysquynsuca]]'''  <br>
# [[a-|A]][[chysquynsuca]]
+
# Aclarar La uerdad &#61;  '''[[ocanxin]][[gue]] [[muyia]][[-n|n]] [[-b|b]][[tasqua|tas'''[-]<br>'''qua]]''', {{lat|L,}} '''[[a-|a]][[gues]] [[nuca|nuc]] [[muyia]][[-n|n]] [[-b|b]][[tasqua]]'''&#61;  <br>
# [[ocanxingue|Ocanxingue]] [[muyia]][[-n|n]] [[-b|b]][[tasqua]] - [[aguesnuca|aguesnuc]] [[muyia]][[-n|n]] [[-b|b]][[tasqua]]
+
# Aclararʃe la uerdad, &#61;  '''[[ocanxin]][[gue]] [[muyia]][[-n|n]] [[a-|a]][[-n-|n]][[tasqua|taʃ'''[-]<br>'''qua]]''', {{lat|L,}} '''[[a-|a]][[gues]] [[nuca|nuc]] [[muyia]][[-n|n]] [[a-|a]][[-n-|n]][[tasqua]]''', {{lat|L,}} '''[[muyia]][[-n|n]]''' <br>'''[[a-|a]][[-b|b]][[casqua(2)|casqua]]'''.  preterito  '''[[a-|a]][[-b|b]][[casqua(2)|caque]]''', {{lat|L,}} '''[[muyia]][[-n|n]] [[a-|a]][[misqua]]'''  <br>
# [[ocanxingue|Ocanxingue]] [[muyia]][[-n|n]] [[a-|a]][[-n|n]][[tasqua]]
+
# Aclararʃe el apoʃento &#61;  '''[[quypqua]][[-n|n]] [[muyia]][[-n|n]] [[a-|a]][[quynsuca|qu'''-<br>'''ynsuca]]'''=  <br>
# [[ocanxingue|Ocanxingue]] [[muyia]][[-n|n]] [[a-|a]][[-n|n]][[tasqua]] - [[aguesnuca|aguesnuc]] [[muyia]][[-n|n]] [[a-|a]][[-n|n]][[tasqua]] - [[muyia]][[-n|n]] [[a-|a]][[-b|b]][[casqua]] - [[a-|a]][[-b|b]][[casqua|caque]] - [[muyia]][[-n|n]] [[a-|a]][[misqua]]
+
# Aclararʃe el tiempo &#61;  '''[[quyca]] [[muyia]][[-n|n]] [[a-|a]][[-b|b]][[quysqua]]''', <br>{{lat|L,}} '''[[quyca]] [[muyia]][[-n|n]] [[a-|a]][[gasqua]]''', {{lat|L,}} '''[[quyca]] [[muyia]][[-n|n]]''' <br>'''[[a-|a]][[quynsuca]]''' &#61; <br>
# [[quypqua|Quypqua]][[-n|n]] [[muyia]][[-n|n]] [[a-|a]][[quynsuca]]
+
# Aclarar lo ʠ ʃe diçe  eſto e& deçillo claro &#61;  '''[[muyia]]''' <br>'''[[z-|ze]][[-g|g]][[usqua(2)|usqua]]''', {{lat|L,}} '''[[a-|a]][[gues]] [[nuca|nuc]] [[z-|ze]][[-g|g]][[usqua(2)|usqua]]'''&#61;  <br>
# [[quyca|Quyca]] [[muyia]][[-n|n]] [[a-|a]][[-b|b]][[quysqua]] - [[quyca]] [[muyia]][[-n|n]] [[a-|a]][[gasqua]] - [[quyca]] [[muyia|muyia]][[-n|n]] [[a-|a]][[quynsuca]]
+
{{der|Acoçear}}
# [[muyia|Muyia]] [[z-|ze]][[gusqua]] - [[aguesnuca|aguesnuc]] [[z-|ze]][[gusqua]]
 
  
}}
 
  
 
|texto =
 
|texto =

Revisión del 19:52 7 oct 2021

Lematización[1]
4
  1. A cada paʃo = spquin spquina, L, ateza atezaca, L,
    aganza aganzaca =
  2. Acaêçer = aquynsuca, acaêçíome, chahas aquyne
  3. Acanalada por la azequia = siquie achichy cosy[-]
    n
    uca
    -
  4. Acardenalarʃe = zymuynynsuca=
  5. Acardenalar a otro = ys bgyis, amuynene: dil de gol[-]
    pes, y puʃoʃe acardenalado no ai otro modo deçir,
  6. Acaríçiar de palabra = choc guec zegusqua=
  7. Acariçia de obra, agasajar = choc guec bquysqua
  8. Acaʃo = faha cuca, L, pquynuca =
  9. A caballo = hycabai gyca-
  10. Acaudalar haçienda adquirîlla = zipquaz agasqua
  11. Acaudalar alguna coʃa adquirílla hacella suya =
    ipquauie zipquac bgasqua=
  12. Aclararʃe el agua o coʃa liquida = achysquynsuca
  13. Aclarar La uerdad = ocanxingue muyian btas[-]
    qua
    , L, agues nuc muyian btasqua=
  14. Aclararʃe la uerdad, = ocanxingue muyian antaʃ[-]
    qua
    , L, agues nuc muyian antasqua, L, muyian
    abcasqua. preterito abcaque, L, muyian amisqua
  15. Aclararʃe el apoʃento = quypquan muyian aqu-
    ynsuca
    =
  16. Aclararʃe el tiempo = quyca muyian abquysqua,
    L, quyca muyian agasqua, L, quyca muyian
    aquynsuca =
  17. Aclarar lo ʠ ʃe diçe eſto e& deçillo claro = muyia
    zegusqua, L, agues nuc zegusqua=
Acoçear
Fotografía[2]
Manuscrito 158 BNC Vocabulario - fol 4r.jpg

Referencias

  1. Lematización realizada manualmente por Diego F. Gómez, usando como base a Gómez & Torres. Transcripción Raro Manuscrito 158 BNC. ICANH. 2014. Esta lematización se realizó gracias al apoyo del Instituto Colombiano de Antropología e Historia.
  2. Fotografía tomada del R.M. 158 de la Biblioteca Nacional de Colombia, gracias a la colaboración de su Coordinador de Colecciones y Servicios.