De Muysc cubun - Lengua Muisca

m
m
Línea 4: Línea 4:
 
|siguiente = fol 9r
 
|siguiente = fol 9r
 
|foto = Manuscrito_158_BNC_Vocabulario_-_fol_8v.jpg
 
|foto = Manuscrito_158_BNC_Vocabulario_-_fol_8v.jpg
|morfo =  
+
|morfo_r =  
 +
 
 +
 
 +
# [[a-|A]][[caca]] [[z-|ze]][[gusqua]]
 +
# '''Atys''' [[-b|b]][[zasqua]]
 +
# [[fac|Fac]]
 +
# [[z-|Ze]][[bogosqua]] - [[z-|ze]][[bogosqua|moque]][[-s|s]] [[i-|i]][[nasqua|nanga]]
 +
# [[ma-|Ma]][[epqua]] - [[ma-|ma]][[guaca]]
 +
# [[ma-|Ma]][[gui]] [[ma-|ma]][[fucha]] - [[ma-|ma]]
 +
# [[quybsa|Quybsa]]
 +
# '''Pquata''' [[quybsa]]
 +
# '''Nymqua''' [[quybsa]]
 +
# '''Guapa''' [[quybsa]]
 +
# [[agua|Agua]] [[quybsa]]
 +
# [[a-|a]][[menasuca|menan]][[-s|s]] [[a-|a]][[nasqua|na]] - [[a-|a]][[menasuca|menan]][[-s|s]] [[a-|a]][[-b|b]][[casqua|caque]]
 +
# [[a-|A]][[menasuca|menasu]] [[ma-|ma]][[nasqua|saia]], [[a-|a]][[menansuca|menasuca]] [[ma-|ma]][[nasqua|saia]] - '''men''' [[a-|a]][[-b|b]][[gasqua|ga]]s [[a-|a]][[nasqua|na]]
 +
# [[tygua|Tygua]]
 +
# [[ys|Y]][[-s|s]] [[a-|a]][[-b|b]][[suhusqua]].
 +
# [[a-|A]][[tyhyzy]][[-n|n]] [[ma-|ma]][[gue]]
 +
# [[z-|Zu]][[huc]] [[cho]] [[gue]], [[z-|zu]][[huc]] [[a-|a]][[chuene|chuene]], [[z-|z]]'''pquy'''[[-s|s]] [[a-|a]][[zasqua]]
 +
# [[hoc|Hoc]] [[cho|cho]] [[-b|b]][[quysqua]]
 +
 
 
|texto =
 
|texto =
  
Línea 27: Línea 48:
 
Agradar a otro. '''Hoc cho bquysqua''', esto es haçer
 
Agradar a otro. '''Hoc cho bquysqua''', esto es haçer
  
}}
 
{{morfo_r|
 
# [[a-|A]][[caca]] [[z-|ze]][[gusqua]]
 
# '''Atys''' [[-b|b]][[zasqua]]
 
# [[fac|Fac]]
 
# [[z-|Ze]][[bogosqua]] - [[z-|ze]][[bogosqua|moque]][[-s|s]] [[i-|i]][[nasqua|nanga]]
 
# [[ma-|Ma]][[epqua]] - [[ma-|ma]][[guaca]]
 
# [[ma-|Ma]][[gui]] [[ma-|ma]][[fucha]] - [[ma-|ma]]
 
# [[quybsa|Quybsa]]
 
# '''Pquata''' [[quybsa]]
 
# '''Nymqua''' [[quybsa]]
 
# '''Guapa''' [[quybsa]]
 
# [[agua|Agua]] [[quybsa]]
 
# [[a-|a]][[menasuca|menan]][[-s|s]] [[a-|a]][[nasqua|na]] - [[a-|a]][[menasuca|menan]][[-s|s]] [[a-|a]][[-b|b]][[casqua|caque]]
 
# [[a-|A]][[menasuca|menasu]] [[ma-|ma]][[nasqua|saia]], [[a-|a]][[menansuca|menasuca]] [[ma-|ma]][[nasqua|saia]] - '''men''' [[a-|a]][[-b|b]][[gasqua|ga]]s [[a-|a]][[nasqua|na]]
 
# [[tygua|Tygua]]
 
# [[ys|Y]][[-s|s]] [[a-|a]][[-b|b]][[suhusqua]].
 
# [[a-|A]][[tyhyzy]][[-n|n]] [[ma-|ma]][[gue]]
 
# [[z-|Zu]][[huc]] [[cho]] [[gue]], [[z-|zu]][[huc]] [[a-|a]][[chuene|chuene]], [[z-|z]]'''pquy'''[[-s|s]] [[a-|a]][[zasqua]]
 
# [[hoc|Hoc]] [[cho|cho]] [[-b|b]][[quysqua]]
 
 
}}
 
}}

Revisión del 19:39 12 abr 2013

Lematización[1]
Afrentar de palabra, deçirle palabras afrentosas. Acaca zegusqua.

Aforrar. Atys bzasqua.
Afuera, aduerbio. Fac.
A gatas andar. Zebogosqua. Dísese tanbién: zemoques inanga, ir a gatas.
Agena cossa. Maepqua[,] maguaca.
Agena muger. Magui[,] mafucha. Y jeneralmente esta partícula ma antepuesta al nombre, es lo mismo q[ue] alienus, a, um.
Agí. Quybsa.
Agí largo i grande. Pquata quybsa.
Agí rredondo y grande. Nymqua quybsa.
Agí amarillo. Guapa quybsa.
Agí chiquito. Agua quybsa.
Aguijar, correr, disen amenans ana, fuese corriendo, apretó, y lo mesmo es amenans abcaque.
Aguija, ymperatiuo. Amenasu masaia, amenasuca masaia. Disen también, menabgas ana, apretó y se fue.
Águila. Tygua.
Agotarçe mermando. Ys absuhusqua.
Agotar, esto es consumir todo el licor, dísese por el verbo que çignificare la acçión con q[ue] se consume.
Agria cossa. Atyhyzyn mague.
Agradarme algo. Zuhuc cho gue, zuhuc achuene, zpquys azasqua.

Agradar a otro. Hoc cho bquysqua, esto es haçer
Fotografía[2]
Manuscrito 158 BNC Vocabulario - fol 8v.jpg

Referencias

  1. Lematización realizada manualmente por Diego F. Gómez, usando como base a Gómez & Torres. Transcripción Raro Manuscrito 158 BNC. ICANH. 2014. Esta lematización se realizó gracias al apoyo del Instituto Colombiano de Antropología e Historia.
  2. Fotografía tomada del R.M. 158 de la Biblioteca Nacional de Colombia, gracias a la colaboración de su Coordinador de Colecciones y Servicios.