De Muysc cubun - Lengua Muisca

m
m
 
(No se muestran 13 ediciones intermedias del mismo usuario)
Línea 7: Línea 7:
  
 
<br>
 
<br>
# No quíero que uaja &#61;  '''[[a-|a]][[nasqua|na]][[-nga|nga]][[-z|z]] [[pueyca]]''', {{lat|l,}} '''[[a-|a]][[nasqua|na]][[-nga|n''' [-] <br>'''ga]][[-z|z]] [[-b|b]][[gasqua|ga]][[-za|za]]''' &#61; <br>
+
# No quíero que uaja &#61;  '''[[a-|a]][[nasqua|na]][[-nga|nga]][[-z|z]] [[pueyca]]''', {{lat|l,}} '''[[a-|a]][[nasqua|na]][[-nga|n''' {{an1|-}} <br>'''ga]][[-z|z]] [[-b|b]][[gasqua|ga]][[-za|za]]''' &#61; <br>
# No pretendo jr &#61; '''[[i-|i]][[nasqua|na]][[-nga|nga]] [[z-|ze]][[-g|g]][[usqua(2)|usqua]][[-za|za]]''' &#61;<br>  
+
# No pretendo jr &#61; '''[[i-|i]][[nasqua|na]][[-nga|nga]] [[z-|ze]][[-g|g]][[usqua(2)|u]][[-squa|squa]][[-za|za]]''' &#61;<br>  
# No tengo gana de ablar &#61;  '''[[z-|z]][[cubunsuca|cubunzinga]] [[cuhu]]c [[a-|a]][[guene]]''' <br>  
+
# No tengo gana de ablar &#61;  '''[[z-|z]][[cubunsuca|cubun]][[-zi|zi]][[-nga|nga]] [[cuhu]][[-c|c]] [[a-|a]][[guene]]''' <br>  
# No uendra por ningun caso uendra &#61;  '''[[hataca|hatac]] [[a-|a]][[husqua|hu]][[-zinga|zinga]]''', <br>{{lat|L,}}  '''[[ubuca|ubuc]] [[a-|a]][[husqua|hu]][[-zinga|zinga]]''' &#61;<br>  
+
# No uendra{{an1|,}} por ningun caso uendra &#61;  '''[[hataca|hatac]] [[a-|a]][[husqua|hu]][[-zi|zi]][[-nga|nga]]''', <br>{{lat|L,}}  '''[[ubuca|ubuc]] [[a-|a]][[husqua|hu]][[-zi|zi]][[-nga|nga]]''' &#61;<br>  
# No me pertenese a mī haçer eʃo &#61;  '''[[hycha]] [[cha-|cha]][[quysqua|quinga]]''' <br>'''[[?|pquan]][[-za|za]]''' &#61;<br>  
+
# No me pertenese a mī haçer eʃo &#61;  '''[[hycha]] [[cha-|cha]][[quysqua|qui]][[-nga|nga]]'''<br>'''{{an|[[a-|a]]}}[[pquasqua|pqua]][[-n(4)|n]][[-za|za]]''' &#61;<br>  
 
# No parese uìen, ora çea a la uíſta o al oído &#61; '''[[yc]] [[a-|â]][[zysqua|zy]][[-za|za]]''' <br>  
 
# No parese uìen, ora çea a la uíſta o al oído &#61; '''[[yc]] [[a-|â]][[zysqua|zy]][[-za|za]]''' <br>  
# No se &#61;  '''[[z-|ze]][[-m|m]][[ucansuca|ucan]][[-za|za]]''' &#61;<br>  
+
# No se &#61;  '''[[z-|ze]][[-m|m]][[ucansuca|uca]][[-n(2)|n]][[-za|za]]''' &#61;<br>  
# No se dudando &#61;  '''[[hac(2)|hac]][[-ua(2)|ua]][[-xin|xin]]''' &#61;<br>  
+
# No se{{an1|,}} dudando &#61;  '''[[hac(2)|hac]][[-ua(2)|ua]][[-xin|xin]]''' &#61;<br>  
# No se que es &#61;  '''[[ipqua(2)|ipqua]][[-ua(2)|ua]][[-xin|xin]]''', {{lat|L,}} '''[[ipqua(2)|ipqua]][-ua(2)|ua]][[-n|n]] [[z-|ze]][[-m|m]][[ucansuca|ucan]][[-za|za]]''' <br>{{lat|L,}} '''ipqua uaxin zemucanza''' &#61;<br>  
+
# No se que es &#61;  '''[[ipqua(2)|ipqua]][[-ua(2)|ua]][[-xin|xin]]''', {{lat|L,}} '''[[ipqua(2)|ipqua]][[-ua(2)|ua]][[-n|n]] [[z-|ze]][[-m|m]][[ucansuca|uca]][[-n(2)|n]][[-za|za]]''' <br>{{lat|L,}} '''[[ipqua(2)|ipqua]][[-ua(2)|ua]][[-xin|xin]] [[z-|ze]][[-m|m]][[ucansuca|uca]][[-n(2)|n]][[-za|za]]''' &#61;<br>  
# No se quien es &#61;  '''[[xie|Xie]][[-ua(2)|ua]][[-xin|xin]]''', {{lat|L,}} '''[[xie|xi]][[-ua(2)|ua]][[-xin|xin]] [[z-|ze]][[-m|m]][[ucansuca|ucan]]''' [-] <br>'''[[-za|za]]''', {{lat|L,}} '''[[xie]][[-ua(2)|ua]][[-n|n]] [[z-|ze]][[-m|m]][[ucansuca|ucan]][[-za|za]]''' &#61;<br>  
+
# No se quien es &#61;  '''[[xie|Xie]][[-ua(2)|ua]][[-xin|xin]]''', {{lat|L,}} '''[[xie|xi]][[-ua(2)|ua]][[-xin|xin]] [[z-|ze]][[-m|m]][[ucansuca|uca]][[-n(2)|n]]''' {{an1|-}} <br>'''[[-za|za]]''', {{lat|L,}} '''[[xie]][[-ua(2)|ua]][[-n|n]] [[z-|ze]][[-m|m]][[ucansuca|uca]][[-n(2)|n]][[-za|za]]''' &#61;<br>  
# Noche &#61;  '''za''' &#61;<br>  
+
# Noche &#61;  '''[[za]]''' &#61;<br>  
# Nombrar &#61;  '''ahycan zemasqua''', {{lat|L,}} '''ahyca zegus''' [-] <br>'''qua ''' &#61;<br>  
+
# Nombrar &#61;  '''[[a-|a]][[hyca]][[-n|n]] [[z-|ze]]{{an|[[-m|m]]}}[[basqua|ma]][[-squa|squa]]''', {{lat|L,}} '''[[a-|a]][[hyca]] [[z-|ze]][[-g|g]][[usqua(2)|u]][[-squa|s''' {{an1|-}} <br>'''qua]]''' &#61;<br>  
# Nombre &#61;  '''hyca''' &#61;<br>  
+
# Nombre &#61;  '''[[hyca]]''' &#61;<br>  
# Nosotros &#61;  '''chie''' &#61;<br>  
+
# Nosotros &#61;  '''[[chie]]''' &#61;<br>  
# Nuera  Respecto del suegro &#61;  '''gyì''' &#61;<br>  
+
# Nuera  Respecto del suegro &#61;  '''[[gyi]]''' &#61;<br>  
# Nuera  Respecto de la suegra &#61;  '''gyeca''' &#61;<br>  
+
# Nuera  Respecto de la suegra &#61;  '''[[gyeca]]''' &#61;<br>  
# Nueua coʃa &#61;  '''fihiza''' &#61;<br>  
+
# Nueua coʃa &#61;  '''[[fihiza]]''' &#61;<br>  
# Nueue &#61;  '''aca''' &#61;<br>  
+
# Nueue &#61;  '''[[aca]]''' &#61;<br>  
# Nueſtro pronombre &#61;  '''chi''' &#61;<br>  
+
# Nueſtro pronombre &#61;  '''[[chi-|chi]]''' &#61;<br>  
# Nube y nublado &#61;  '''faoa''' &#61;<br>  
+
# Nube y nublado &#61;  '''[[faoa]]''' &#61;<br>  
# Nunca jamas &#61;  '''hataca''', {{lat|L,}} '''ubuca''', o anbos juntoʃ. <br>'''hatacaubuca''' &#61;<br>  
+
# Nunca jamas &#61;  '''[[hataca]]''', {{lat|L,}} '''[[ubuca]]''', o anbos juntoʃ. <br>'''[[hataca]] [[ubuca]]''' &#61;<br>  
 
{{der|Nubada &#61;}}
 
{{der|Nubada &#61;}}
  

Revisión actual del 12:36 11 abr 2024

Lematización[1]

  1. No quíero que uaja = anangaz pueyca, l, anan [-]
    ga
    z bgaza
    =
  2. No pretendo jr = inanga zegusquaza =
  3. No tengo gana de ablar = zcubunzinga cuhuc aguene
  4. No uendra[,] por ningun caso uendra = hatac ahuzinga,
    L, ubuc ahuzinga =
  5. No me pertenese a mī haçer eʃo = hycha chaquinga
    [a]pquanza =
  6. No parese uìen, ora çea a la uíſta o al oído = yc âzyza
  7. No se = zemucanza =
  8. No se[,] dudando = hacuaxin =
  9. No se que es = ipquauaxin, L, ipquauan zemucanza
    L, ipquauaxin zemucanza =
  10. No se quien es = Xieuaxin, L, xiuaxin zemucan [-]
    za, L, xieuan zemucanza =
  11. Noche = za =
  12. Nombrar = ahycan ze[m]masqua, L, ahyca zegus [-]
    qua
    =
  13. Nombre = hyca =
  14. Nosotros = chie =
  15. Nuera Respecto del suegro = gyi =
  16. Nuera Respecto de la suegra = gyeca =
  17. Nueua coʃa = fihiza =
  18. Nueue = aca =
  19. Nueſtro pronombre = chi =
  20. Nube y nublado = faoa =
  21. Nunca jamas = hataca, L, ubuca, o anbos juntoʃ.
    hataca ubuca =
Nubada =
Fotografía[2]
Manuscrito 158 BNC Vocabulario - fol 90v.jpg

Referencias

  1. Lematización realizada manualmente por Diego F. Gómez, usando como base a Gómez & Torres. Transcripción Raro Manuscrito 158 BNC. ICANH. 2014. Esta lematización se realizó gracias al apoyo del Instituto Colombiano de Antropología e Historia.
  2. Fotografía tomada del R.M. 158 de la Biblioteca Nacional de Colombia, gracias a la colaboración de su Coordinador de Colecciones y Servicios.