De Muysc cubun - Lengua Muisca

m
m
(No se muestran 11 ediciones intermedias del mismo usuario)
Línea 8: Línea 8:
 
{{der|9}}  
 
{{der|9}}  
 
# Coʃa que le agrade &#61; <br>
 
# Coʃa que le agrade &#61; <br>
# Agradeçer &#61;  '''[[agachi]] [[-b|b]][[gasqua|gas]] [[a-|a]][[chihicha]][[-z|z]] [[-b|b]]<s>e</s>[[chuesuca]]'''  <br>diçen tambíen  '''[[ipqua(3)|ipqua]] [[z-|z]][[paba]] [[nzinga(2)|nzinga]]''',  yo os lo agra[-]<br>desco Señor,  '''[[ipqua(3)|ipqua]] [[i-|i]][[chuta]] [[nzinga(2)|nzinga]]''',  yo os lo agra[-]<br>deʃco hijo y deſta manera ban poniendo las perʃo[-]<br>naʃ Con quíen ablan Conforme a la calidad de ellaʃ  <br>'''<s>íí</s> [[ipqua(3)|ipqua]] [[nzinga(2)|nzinga]] [[bie]] [[nzinga(2)|nzinga]]'''&#61;  <br>
+
# Agradeçer &#61;  '''[[agachi]] [[-b|b]][[gasqua|ga]][[-s|s]] [[a-|a]][[chihicha]][[-z|z]] [[-b|b]]<s>e</s>[[chuesuca]]'''  <br>diçen tambíen  '''[[ipqua(3)|ipqua]] [[z-|z]][[paba]][[-n|n]] [[zinga(2)|zinga]]''',  yo os lo agra[-]<br>desco Señor,  '''[[ipqua(3)|ipqua]] [[i-|i]][[chuta]][[-n|n]] [[zinga(2)|zinga]]''',  yo os lo agra[-]<br>deʃco hijo y deſta manera ban poniendo las perʃo[-]<br>naʃ Con quíen ablan Conforme a la calidad de ellaʃ  <br>'''íí<ref>Creemos que originalmente era "i.l.", abreviatura de "in loco", "en su lugar".</ref>[[ipqua(3)|ipqua]] [[-n|n]] [[zinga(2)|zinga]]''' [l.] '''[[bie]] [[-n|n]] [[zinga(2)|zinga]]'''&#61;  <br>
 
# Agua &#61;  '''[[xie(2)|sie]]'''&#61;  <br>
 
# Agua &#61;  '''[[xie(2)|sie]]'''&#61;  <br>
 
# Agua calíente &#61;  '''[[sisque]]''', {{lat|L,}} '''[[xie(2)|sie]] [[chitu|chitupqua]]''' &#61; <br>
 
# Agua calíente &#61;  '''[[sisque]]''', {{lat|L,}} '''[[xie(2)|sie]] [[chitu|chitupqua]]''' &#61; <br>
 
# Agua que no se aya calentado &#61;  '''[[xie(2)|sie]] [[tyhyca]]'''&#61; <br>
 
# Agua que no se aya calentado &#61;  '''[[xie(2)|sie]] [[tyhyca]]'''&#61; <br>
 
# Aguar el uíno o, otra cosa &#61;  '''[[xie(2)|sie]][[-z|z]] [[fin]] [[yc]] [[-b|b]][[tasqua]]''', <br>{{lat|L,}} '''[[xie(2)|sie]][[-z|z]] [[fin]] [[chichy]] [[-b|b]][[tasqua]]'''&#61;  <br>
 
# Aguar el uíno o, otra cosa &#61;  '''[[xie(2)|sie]][[-z|z]] [[fin]] [[yc]] [[-b|b]][[tasqua]]''', <br>{{lat|L,}} '''[[xie(2)|sie]][[-z|z]] [[fin]] [[chichy]] [[-b|b]][[tasqua]]'''&#61;  <br>
# Aguardar &#61;  '''[[z-|z]]<sup>[[-m|m]]</sup>[[bachysuca|machysuca]]''',  a ti te aguardo,  '''[[mue]]'''[-] <br>'''[[gue]] [[cha-|cha]][[bachysuca]]'''.  aguardando eſtoí que te bajaʃ  <br>'''[[m-|m]][[nasqua|na]][[nga]] [[gue]] [[cha-|cha]][[bachysuca]]'''.  aguardando <br>eſta Díos que te Conbíertas a el &#61; '''[[dios|dio]][[-z|z]] [[a-|a]][[muysa|muys]] [[m-|m]][[pquyquy|p'''[-]<br>'''quyquy]] [[cho]][[-c|c]], [[m-|m]][[zasqua|za]][[nga]][[-z|z]] <s>ma</s>[[a-|a]]<sup>[[-m|m]]</sup>[[bachysuca|{{in|ma}}chysuca]][[-co|co]]'''&#61;  <br>
+
# Aguardar &#61;  '''[[z-|z]]<sup>[[-m|m]]</sup>[[bachysuca|machysuca]]''',  a ti te aguardo,  '''[[mue]]'''[-] <br>'''[[gue]] [[cha-|cha]][[bachysuca]]'''.  aguardando eſtoí que te bajaʃ  <br>'''[[m-|m]][[nasqua|na]][[nga]] [[gue]] [[cha-|cha]][[bachysuca]]'''.  aguardando <br>eſta Díos que te Conbíertas a el &#61; '''[[dios|dio]][[-z|z]] [[a-|a]][[muysa|muys]] [[m-|m]][[pquyquy|p'''[-]<br>'''quyquy]] [[cho]][[-c|c]], [[m-|m]][[zasqua|za]][[nga]][[-z|z]] [[a-|a]][[-m|m]]<s>a</s>[[bachysuca|{{in|ma}}chysuca]][[-co|co]]'''&#61;  <br>
 
# Agudo de yngenio &#61;  '''[[a-|a]][[pquyquychie]] [[gue]]'''&#61;  <br>
 
# Agudo de yngenio &#61;  '''[[a-|a]][[pquyquychie]] [[gue]]'''&#61;  <br>
 
# Agudo de uiſta &#61;  '''[[a-|o]][[upquachie|pquachie]] [[gue]]''' &#61; <br>
 
# Agudo de uiſta &#61;  '''[[a-|o]][[upquachie|pquachie]] [[gue]]''' &#61; <br>
Línea 23: Línea 23:
 
# Ahechar, &#61;  '''[[-b|b]][[tytysuca]]'''&#61;  <br>
 
# Ahechar, &#61;  '''[[-b|b]][[tytysuca]]'''&#61;  <br>
 
# Ahechaduraʃ &#61;  '''[[gye]]''' &#61; <br>
 
# Ahechaduraʃ &#61;  '''[[gye]]''' &#61; <br>
# Ahitarʃe &#61;  '''[[z-|z]][[ieta|ie]][[-c|c]] [[a-|a]][[-m|m]][[ysuasuca|usuasuca]]''', {{lat|L,}} '''[[z-|z]][[ieta|ie]][[-c|c]] [[a-|a]][[-b|b]][[tysysuca|tysŷsuca]]'''  <br>
+
# Ahitarʃe &#61;  '''[[z-|z]][[ieta|ie]][[-c|c]] [[a-|a]][[-m|m]][[ysuasuca|u<sup>y</sup>suasuca]]''', {{lat|L,}} '''[[z-|z]][[ieta|ie]][[-c|c]] [[a-|a]][[-b|b]][[tysysuca|tysŷsuca]]'''  <br>
 
# Ahogarʃe en el agua &#61;  '''[[xie(2)|sie]][[-c|c]] [[bgysqua]]''' &#61; <br>
 
# Ahogarʃe en el agua &#61;  '''[[xie(2)|sie]][[-c|c]] [[bgysqua]]''' &#61; <br>
 
{{der|Ahogar&#61;}}
 
{{der|Ahogar&#61;}}
  
 +
|texto =
  
|texto =
 
  
{{der|9.}}
+
{{der|9}}  
  
 
cosa que le agrade.<br>
 
cosa que le agrade.<br>

Revisión del 23:52 12 oct 2021

Lematización[1]
9
  1. Coʃa que le agrade =
  2. Agradeçer = agachi bgas achihichaz bechuesuca
    diçen tambíen ipqua zpaban zinga, yo os lo agra[-]
    desco Señor, ipqua ichutan zinga, yo os lo agra[-]
    deʃco hijo y deſta manera ban poniendo las perʃo[-]
    naʃ Con quíen ablan Conforme a la calidad de ellaʃ
    íí[2] ipqua n zinga [l.] bie n zinga=
  3. Agua = sie=
  4. Agua calíente = sisque, L, sie chitupqua =
  5. Agua que no se aya calentado = sie tyhyca=
  6. Aguar el uíno o, otra cosa = siez fin yc btasqua,
    L, siez fin chichy btasqua=
  7. Aguardar = zmmachysuca, a ti te aguardo, mue[-]
    gue chabachysuca. aguardando eſtoí que te bajaʃ
    mnanga gue chabachysuca. aguardando
    eſta Díos que te Conbíertas a el = dioz amuys mp[-]
    quyquy
    choc, mzangaz ama˰machysucaco
    =
  8. Agudo de yngenio = apquyquychie gue=
  9. Agudo de uiſta = opquachie gue =
  10. Agudo en el oir = acuhucachie gue =
  11. Aguelo = guexica =
  12. Aguela = caca=
  13. Agujero = phigua =
  14. Agujerear = zpihiguasuca =
  15. Ahechar, = btytysuca=
  16. Ahechaduraʃ = gye =
  17. Ahitarʃe = ziec amuysuasuca, L, ziec abtysŷsuca
  18. Ahogarʃe en el agua = siec bgysqua =
Ahogar=
Fotografía[3]
Manuscrito 158 BNC Vocabulario - fol 9r.jpg

Referencias

  1. Lematización realizada manualmente por Diego F. Gómez, usando como base a Gómez & Torres. Transcripción Raro Manuscrito 158 BNC. ICANH. 2014. Esta lematización se realizó gracias al apoyo del Instituto Colombiano de Antropología e Historia.
  2. Creemos que originalmente era "i.l.", abreviatura de "in loco", "en su lugar".
  3. Fotografía tomada del R.M. 158 de la Biblioteca Nacional de Colombia, gracias a la colaboración de su Coordinador de Colecciones y Servicios.