De Muysc cubun - Lengua Muisca

m
m
Línea 1: Línea 1:
<!--
 
 
 
{{trascripcion_2923
 
{{trascripcion_2923
 
|seccion =  
 
|seccion =  
Línea 7: Línea 5:
 
|foto =  
 
|foto =  
 
|morfo_d =  
 
|morfo_d =  
 +
 +
<!--
  
 
A medio dia = '''[[sua|Sua]][[-z|z]] [[quypqua]][[-s|s]] [[a-|a]][[nysqua|nyquy]]'''. {{lat|l.}} '''[[sua|Su<sup>a</sup>]] [[quychquy]][[-sa|sa]]'''. {{lat|l.}} '''[[quychquy]]'''-<br>
 
A medio dia = '''[[sua|Sua]][[-z|z]] [[quypqua]][[-s|s]] [[a-|a]][[nysqua|nyquy]]'''. {{lat|l.}} '''[[sua|Su<sup>a</sup>]] [[quychquy]][[-sa|sa]]'''. {{lat|l.}} '''[[quychquy]]'''-<br>
Línea 68: Línea 68:
  
 
Anoche prima noche = '''[[zasca|Zasca]]'''.<br>
 
Anoche prima noche = '''[[zasca|Zasca]]'''.<br>
 +
</div>
 +
 +
-->
 +
 +
 +
 +
|texto =
 +
A medio dia = '''Suaz quypquas anyquy'''. {{lat|l.}} '''Suquychquysa'''. {{lat|l.}} '''quychquy'''-<br>
 +
'''capqua'''. {{lat|l.}} '''Suazytas aniquy'''. {{lat|l.}} '''Suagaz as anyquy'''.<br>
 +
 +
<div style="float:left; height:50px; width:105px;">Amenazar.<br>Amedrentar.<br>Atemorizar.<br>Espantar.<br></div>
 +
<div style="float:left; height:50px; width:30px; margin:0 auto 0 auto; text-align:center;  min-height:50px; font-size:40px; font-family:Arial">}</div>
 +
<div style="float:clear; height:50px; width:350px; text-align:left; margin:0 auto 0 auto; min-height:50px;"><br>'''Apuyquy zebiasqua'''. {{lat|l.}} '''Achie zebiasqua'''.<br>Amedrentarse, &c. '''Zepuyquy zaiansuca'''.<br></div>
 +
 +
<div style="text-align:left; float:clear">
 +
<br>
 +
A menudo. = '''Atyzaca Atyzaca'''. {{lat|l.}} '''Spquina spquina'''.<br>
 +
 +
Amigo honesto = '''Guaque'''. {{lat|l.}} '''hisque atyzyn mague'''.<br>
 +
 +
A mi vista, {{lat|id est}}, viendolo yo = '''Zupqua fihistana'''. {{lat|l.}} '''Zubana'''.<br>
 +
Vistelo tu ir = '''muban anaoa'''? {{lat|vel}}. '''mupqua fihistan anaoa'''?<br>
 +
{{lat|l.}} '''muez mistuas ana'''?<br>
 +
 +
A mi vista, {{lat|id est}}, à lo q.<sup>e</sup> me pareció à mi vista = '''Zupqua chieca'''.<br>
 +
 +
A la vista humana = '''Muysca opqua chieca'''.<br>
 +
 +
Amontonar = '''Asan Asan'''. {{lat|l.}} '''Agyn agyn zebquysqua'''. {{lat|l.}} '''Zeb'''-<br>
 +
'''chunos Zebquysqua'''. {{lat|l.}} '''Zebchuno asuca'''. {{lat|l.}} '''Zeguatosuca'''.<br>
 +
 +
A montones = '''Achonuca'''.<br>
 +
 +
Amortecerse, desmayarse = '''Ysmuynyque chabgasqua'''. {{lat|l.}} '''Zegas'''-<br>
 +
'''qua'''. {{lat|l.}} '''Chahas amuynsuca'''.<br>
 +
 +
Ampollarse una cosa, ó avexigarse = '''Siez yquy agahazysuca'''.<br>
 +
 +
Ambos = '''tamca'''. {{lat|l.}} '''tamquenuca'''. {{lat|l.}} '''bozenuca'''.<br>
 +
 +
Anca = '''Gypqua'''.<br>
 +
 +
Ancha cosa = '''Afihistague'''. Pero del anchor de la Ygl.<sup>a</sup> casa, o<br>
 +
de qualq.<sup>r</sup> cosa q.<sup>e</sup> tiene hueco, no se dice sino - '''Atyegue'''.<br>
 +
 +
Andar = '''Ynynsuca'''.<br>
 +
 +
Andar {{t_l|por}} tras mugeres el deshonesto = '''fuchoque zemisqua'''.<br>
 +
 +
Andar, {{lat|hoc est}}, al talle q.<sup>e</sup> decimos por ay anda = '''isynsuca'''. Por<br>
 +
ay anda = '''Asasyne'''.<br>
 +
 +
Andar sobre un pie = '''Zeco quyngosqua'''.<br>
 +
 +
Andar descaminado = '''Zinquynsuca'''. {{lat|l.}} '''ien zasinasqua'''. {{lat|l.}} '''ien'''-<br>
 +
'''zas zemisqua'''.<br>
 +
 +
Angosto = '''Atyeza'''. {{lat|l.}} '''Afihistaza'''. {{lat|l.}} '''Afihista magueza''', confor-<br>
 +
'''me lo q.<sup>e</sup> está dicho de lo ancho.<br>
 +
 +
Animoso = '''Atyhyba cuhumague'''.<br>
 +
 +
Animar à otro = '''Apquyquy cuhumqu ebgasqua'''. {{lat|l.}} '''Apuyquy'''<br>
 +
'''Zebcuhumysuca'''. Neutros correlativos de estos = '''Apquyquy'''<br>
 +
'''cuhuma cagasqua, Apuyquy acuhumynsuca'''.<br>
 +
 +
Anoche prima noche = '''Zasca'''.<br>
 
</div>
 
</div>
  
 
}}
 
}}
 
-->
 

Revisión del 09:57 25 sep 2022

A medio dia = Suaz quypquas anyquy. l. Suquychquysa. l. quychquy-

capqua. l. Suazytas aniquy. l. Suagaz as anyquy.

Amenazar.
Amedrentar.
Atemorizar.
Espantar.
}

Apuyquy zebiasqua. l. Achie zebiasqua.
Amedrentarse, &c. Zepuyquy zaiansuca.


A menudo. = Atyzaca Atyzaca. l. Spquina spquina.

Amigo honesto = Guaque. l. hisque atyzyn mague.

A mi vista, id est, viendolo yo = Zupqua fihistana. l. Zubana.
Vistelo tu ir = muban anaoa? vel. mupqua fihistan anaoa?
l. muez mistuas ana?

A mi vista, id est, à lo q.e me pareció à mi vista = Zupqua chieca.

A la vista humana = Muysca opqua chieca.

Amontonar = Asan Asan. l. Agyn agyn zebquysqua. l. Zeb-
chunos Zebquysqua. l. Zebchuno asuca. l. Zeguatosuca.

A montones = Achonuca.

Amortecerse, desmayarse = Ysmuynyque chabgasqua. l. Zegas-
qua. l. Chahas amuynsuca.

Ampollarse una cosa, ó avexigarse = Siez yquy agahazysuca.

Ambos = tamca. l. tamquenuca. l. bozenuca.

Anca = Gypqua.

Ancha cosa = Afihistague. Pero del anchor de la Ygl.a casa, o
de qualq.r cosa q.e tiene hueco, no se dice sino - Atyegue.

Andar = Ynynsuca.

Andar por tras mugeres el deshonesto = fuchoque zemisqua.

Andar, hoc est, al talle q.e decimos por ay anda = isynsuca. Por
ay anda = Asasyne.

Andar sobre un pie = Zeco quyngosqua.

Andar descaminado = Zinquynsuca. l. ien zasinasqua. l. ien-
zas zemisqua.

Angosto = Atyeza. l. Afihistaza. l. Afihista magueza, confor-
me lo q.e está dicho de lo ancho.

Animoso = Atyhyba cuhumague.

Animar à otro = Apquyquy cuhumqu ebgasqua. l. Apuyquy
Zebcuhumysuca. Neutros correlativos de estos = Apquyquy
cuhuma cagasqua, Apuyquy acuhumynsuca.

Anoche prima noche = Zasca.

Lematización[1]
A medio dia = Suaz quypquas anyquy. l. Suquychquysa. l. quychquy-

capqua. l. Suazytas aniquy. l. Suagaz as anyquy.

Amenazar.
Amedrentar.
Atemorizar.
Espantar.
}

Apuyquy zebiasqua. l. Achie zebiasqua.
Amedrentarse, &c. Zepuyquy zaiansuca.


A menudo. = Atyzaca Atyzaca. l. Spquina spquina.

Amigo honesto = Guaque. l. hisque atyzyn mague.

A mi vista, id est, viendolo yo = Zupqua fihistana. l. Zubana.
Vistelo tu ir = muban anaoa? vel. mupqua fihistan anaoa?
l. muez mistuas ana?

A mi vista, id est, à lo q.e me pareció à mi vista = Zupqua chieca.

A la vista humana = Muysca opqua chieca.

Amontonar = Asan Asan. l. Agyn agyn zebquysqua. l. Zeb-
chunos Zebquysqua. l. Zebchuno asuca. l. Zeguatosuca.

A montones = Achonuca.

Amortecerse, desmayarse = Ysmuynyque chabgasqua. l. Zegas-
qua. l. Chahas amuynsuca.

Ampollarse una cosa, ó avexigarse = Siez yquy agahazysuca.

Ambos = tamca. l. tamquenuca. l. bozenuca.

Anca = Gypqua.

Ancha cosa = Afihistague. Pero del anchor de la Ygl.a casa, o
de qualq.r cosa q.e tiene hueco, no se dice sino - Atyegue.

Andar = Ynynsuca.

Andar por tras mugeres el deshonesto = fuchoque zemisqua.

Andar, hoc est, al talle q.e decimos por ay anda = isynsuca. Por
ay anda = Asasyne.

Andar sobre un pie = Zeco quyngosqua.

Andar descaminado = Zinquynsuca. l. ien zasinasqua. l. ien-
zas zemisqua.

Angosto = Atyeza. l. Afihistaza. l. Afihista magueza, confor-
me lo q.e está dicho de lo ancho.

Animoso = Atyhyba cuhumague.

Animar à otro = Apquyquy cuhumqu ebgasqua. l. Apuyquy
Zebcuhumysuca. Neutros correlativos de estos = Apquyquy
cuhuma cagasqua, Apuyquy acuhumynsuca.

Anoche prima noche = Zasca.



Referencias

  1. Realizada manualmente por Diego F. Gómez.