De Muysc cubun - Lengua Muisca

m
m
Línea 7: Línea 7:
 
}}
 
}}
  
{{I| sq. intr. | Convalecer, aliviarse, restablecerse, alentarse (de una enfermedad). }}
+
{{I| sq. tr. | Pedir, preguntar. | chahac ab~ }}  
{{verbo
 
|pre=ziquy
 
}}
 
{{manuscrito_2923|Convalecer de la enfermedad = ''ichuensuca''. l. ''Zehysiensuca'', l. ''izisqua''. pret.o ''iziquy''.|13v}}
 
{{voc_158|Aliuiarse de enfermedad. ''Ingue zhysiansuca'' [o] ''ingue puyngue izysqua''.|12r}}
 
{{sema|Convalecer}}
 
 
 
{{tuf|chihrinro|2. mejorar (de enfermedad, dolor)|Headland}}
 
 
 
{{II| sq. tr. | Pedir, preguntar. | chahac ab~ }}  
 
 
{{verbo
 
{{verbo
 
|imp=ziu
 
|imp=ziu
Línea 31: Línea 21:
 
<!--{{tuf|chiinro/chihinro|1. Cobrar. <u>2. Pedir.</u> 3. llamar|Headland}}-->
 
<!--{{tuf|chiinro/chihinro|1. Cobrar. <u>2. Pedir.</u> 3. llamar|Headland}}-->
  
{{III| sq. tr. | Lograr, *ganar. | saquebta b~}}
+
{{II| sq. tr. | Lograr, *ganar. | saquebta b~}}
 
{{voc_158|Logro <nowiki>=</nowiki> ''saquebta''. haçer logro <nowiki>=</nowiki> ''ʃaquebta bzisqua'' <nowiki>=</nowiki>|84v}}
 
{{voc_158|Logro <nowiki>=</nowiki> ''saquebta''. haçer logro <nowiki>=</nowiki> ''ʃaquebta bzisqua'' <nowiki>=</nowiki>|84v}}
 
{{sema|Lograr}}
 
{{sema|Lograr}}
Línea 38: Línea 28:
  
  
{{IV| sq. tr. | Cubrir. }}
+
{{III| sq. tr. | Cubrir. }}
  
 
:1.'''ys b~'''. Cubrirlo.
 
:1.'''ys b~'''. Cubrirlo.

Revisión del 16:16 10 nov 2017

zisqua#I sq. tr. Pedir.  || zisqua#II sq. tr. Preguntar, interrogar.  || zisqua#L_I afihizaz b~ loc. v. tr. Desafiar.

Diccionario muysca - español. © Diego F. Gómez (2008 - 2024).

zisqua, ʒhisqua, ʒhisquâ, ʒhîsqua

Fon. Gonz.*/tʂiskua/ Cons. */tsiskua/
    {{{GRUPO}}}
    chahac ab~.
    I. sq. tr. Pedir, preguntar. 

    Imp. ziu. Part. de pres. zisca.

    Cada uez que me ue me pide lo que le deuo. Chamisty puynuca ichubia chahac abzisqua. [sic] (Gómez & Torres, 2013) - Ms. 158. Voc. fol. 33r

    Cada uno de los tres me pide una manta. Minuc boi ata chahac zisca fuyzy gue. [sic] (Gómez & Torres, 2013) - Ms. 158. Voc. fol. 31v

    Pedir. Bzisqua. [sic] (Gómez & Torres, 2013) - Ms. 158. Voc. fol. 96v

    Preguntar. Bzisqua. [sic] (Gómez & Torres, 2013) - Ms. 158. Voc. fol. 103r

    Pedir = Zebzisqua, ō preguntar = imp.o Ziu. [sic] (Giraldo & Gómez, 2011) - Ms. 2924. fol. 55v

    uwa central: táyonro - 1. Preguntar. 2. Pedir. (Headland )


    saquebta b~.
    II. sq. tr. Lograr, *ganar. 

    Logro = saquebta. haçer logro = ʃaquebta bzisqua = [sic] (Gómez & Torres, 2013) - Ms. 158. Voc. fol. 84v

    Ver también "Lograr": gana, ietago, saque(2), zisqua(3), ʒhêgô

    uwa central: tihrinro - 1. alcanzar. 2. terminar. (Headland )


    III. sq. tr. Cubrir. 
    1.ys b~. Cubrirlo.

    Echarle tierra, esto es, cubrirlo con tierra: Fusquez ys bzisqua. [sic] (Gómez & Torres, 2013) - Ms. 158. Voc. fol. 65v

    Echarse ensima la manta el que está acostado. Foi chahas bzisqua [o] zgec btasqua. [sic] (Gómez & Torres, 2013) - Ms. 158. Voc. fol. 66v

    2. asan b~. Defender, favorecer.

    Defender. Asan bzisqua [o] asan zpquansuca [o] asan zquynsuca [o] asas zinsuca. [sic] (Gómez & Torres, 2013) - Ms. 158. Voc. fol. 52v

    Fauoreçer. Asan bzísqua [o] asan zepquansuca [o] asas zinsuca [o] asan zquynsuca. [sic] (Gómez & Torres, 2013) - Ms. 158. Voc. fol. 76v

    Ver también "Favorecer": cubunsuca, insuca, pquansuca, quynsuca, sa, zisqua

    uwa central: tuninro - 2. encerrar. 3. tapar. (Headland )