De Muysc cubun - Lengua Muisca

m (Reemplazo ne por ne)
m (Lematización de -ne)
 
Línea 11: Línea 11:
 
# Quebrar terroneʃ &#61;  '''[[gune]] [[z-|ze]]{{an|[[-m|m]]}}[[bugusuca|mugu]][[-suca|suca]]''', {{lat|L,}} '''[[gune]] [[z-|z]][[-m|mu]][[huzasuca|hu'''{{an1|-}}<br>'''za]][[-suca|suca]]''',  ymperatiuo,  '''[[huzasuca|huza]][[-o(3)|o]]{{in|{{cam1|n|u}}}}''' &#61; <br>  
 
# Quebrar terroneʃ &#61;  '''[[gune]] [[z-|ze]]{{an|[[-m|m]]}}[[bugusuca|mugu]][[-suca|suca]]''', {{lat|L,}} '''[[gune]] [[z-|z]][[-m|mu]][[huzasuca|hu'''{{an1|-}}<br>'''za]][[-suca|suca]]''',  ymperatiuo,  '''[[huzasuca|huza]][[-o(3)|o]]{{in|{{cam1|n|u}}}}''' &#61; <br>  
 
# Quedarse &#61; '''[[ipquaque|ypquac]] [[z-|ze]][[masqua|ma]][[-squa|squa]]''' &#61; <br>  
 
# Quedarse &#61; '''[[ipquaque|ypquac]] [[z-|ze]][[masqua|ma]][[-squa|squa]]''' &#61; <br>  
# Quedo eſtar &#61;  '''[[fac]] [[i-|i]][[zasqua|za]][[-squa|squa]]'''. '''[[a-|a]][[ta(3)|ta]][[-n|n]] [[i-|i]][[zone]]''' {{an1|{{lat|l.}}}} '''[[?|ichuba]] [[fac]] ''' <br>'''[[z-|z]][[muysqua|muy]][[-squa|squa]]''' &#61; <br>  
+
# Quedo eſtar &#61;  '''[[fac]] [[i-|i]][[zasqua|za]][[-squa|squa]]'''. '''[[a-|a]][[ta(3)|ta]][[-n|n]] [[i-|i]][[zone|zo]][[-ne|ne]]''' {{an1|{{lat|l.}}}} '''[[?|ichuba]] [[fac]] ''' <br>'''[[z-|z]][[muysqua|muy]][[-squa|squa]]''' &#61; <br>  
 
# Quedo, aduerbio &#61;  '''[[chahuana]]''' &#61; <br>  
 
# Quedo, aduerbio &#61;  '''[[chahuana]]''' &#61; <br>  
 
# Quedito deçir &#61;  '''[[fihizca]][[-c|c]] [[z-|ze]][[-g|g]][[usqua(2)|u]][[-squa|squa]]''' &#61; <br>  
 
# Quedito deçir &#61;  '''[[fihizca]][[-c|c]] [[z-|ze]][[-g|g]][[usqua(2)|u]][[-squa|squa]]''' &#61; <br>  

Revisión actual - 11:05 30 jul 2025

Lematización[1]

  1. Quebrar Cabuyas ylos y Coʃas asi = z[m]mascasuca =
  2. Quebrarse las tales Coʃas = abascansuca =
  3. Quebrada coʃa asi = abasc[a]oca =
  4. Quebrar terroneʃ = gune ze[m]mugusuca, L, gune zmuhu[-]
    za
    suca
    , ymperatiuo, huzao˰n[2] =
  5. Quedarse = ypquac zemasqua =
  6. Quedo eſtar = fac izasqua. atan izone [l.] ichuba fac
    zmuysqua =
  7. Quedo, aduerbio = chahuana =
  8. Quedito deçir = fihizcac zegusqua =
  9. Quemar = bgaipquasuca, l, z[p]pquihiſtasuca =
  10. Quemarse = zgaipquansuca =
  11. Quema, eʃ cosa que quema = apquihiſtan mague
  12. Quemar El yelo = zpquihiſtasuca =
  13. Quemarʃe del yelo = apquihistansuca =
  14. Quemar rozas = isucogosqua, neutro, L, sucgo bquysqua
    actiuo =
  15. Quemar El sol, pega El sol = suaz chahan abcusqua =
  16. Quemarʃe al sol = suaz chahan abcus zpquihiſtansuca[,]
    suaz hichan abcus zquihichaz apquihistane, abraʃo
    El sol La tierra, y quemaronseme los píeʃ =
  17. Quemar El agi y otras Coʃas ʃemejantes = atyhyzynsuca,
  18. Quema = atyhyzyn mague =
  19. Quemome la uoca = zequyhycan aquy[quy]ns[3] atyhyzyne
  20. Querer eſto es deʃear vease en su lugar =
  21. Querer eſto es yntento tener, pretender, es mi uolun[-]
    tad = zegusqua, bease El arte =
  22. Quejarçe al superíor, vide acusar =
Qujarse
Fotografía[4]
Manuscrito 158 BNC Vocabulario - fol 106v.jpg

Referencias

  1. Lematización realizada manualmente por Diego F. Gómez, usando como base a Gómez & Torres. Transcripción Raro Manuscrito 158 BNC. ICANH. 2014. Esta lematización se realizó gracias al apoyo del Instituto Colombiano de Antropología e Historia.
  2. Creemos que lo correcto debió haber sido u.
  3. Creemos que lo correcto debió ser "aquyquynsuca" en lugar de "aquy[quy]ns".
  4. Fotografía tomada del R.M. 158 de la Biblioteca Nacional de Colombia, gracias a la colaboración de su Coordinador de Colecciones y Servicios.