De Muysc cubun - Lengua Muisca

m
m
Línea 20: Línea 20:
 
# Apartar a un lado a otra cossa,'''<s>ì</s> [[ichy]][[-c|c]] [[-b|b]][[quysqua(2)|quysqua]]'''  pret.<sup>o</sup>  <br>'''[[-b|b]][[quysqua(2)|quyquy]]''',  {{lat|Yten}} '''[[ichy]][[-c|c]] [[-b|b]][[zasqua]]''',  <br>
 
# Apartar a un lado a otra cossa,'''<s>ì</s> [[ichy]][[-c|c]] [[-b|b]][[quysqua(2)|quysqua]]'''  pret.<sup>o</sup>  <br>'''[[-b|b]][[quysqua(2)|quyquy]]''',  {{lat|Yten}} '''[[ichy]][[-c|c]] [[-b|b]][[zasqua]]''',  <br>
 
# Apartarse a un lado muchos &#61;  '''[[ichy]][[-c|c]] [[chi-|chi]][[bisqua]]'''&#61;  <br>
 
# Apartarse a un lado muchos &#61;  '''[[ichy]][[-c|c]] [[chi-|chi]][[bisqua]]'''&#61;  <br>
# Apartarʃe  eſto es  deʃiſtir del negoçio,  ʃalirʃe afuera <br>'''ichyc isuhusqua''' &#61; <br>
+
# Apartarʃe  eſto es  deʃiſtir del negoçio,  ʃalirʃe afuera <br>'''[[ichy]][[-c|c]] [[i-|i]][[suhusqua]]''' &#61; <br>
# Apearʃe &#61;  '''guas Zemisqua''', <br>
+
# Apearʃe &#61;  '''[[gua]][[-s|s]] [[ze-|Ze]][[misqua]]''', <br>
# Apedrear &#61;  '''hyca bohoze bgyisuca'''  <br>
+
# Apedrear &#61;  '''[[hyca]] [[bohoza|bohoze]] [[-b|b]][[gyisuca]]'''  <br>
# Apedrear El graniço &#61;  '''hicha gua zabgusqua'''  <br>
+
# Apedrear El graniço &#61;  '''[[hichu|hich]] [[agua]][[-z|z]] [[a-|a]][[-b|b]][[gusqua?|gusqua]]'''  <br>
# Aplacar a otro &#61;  '''apquyquy zbchuesuca'''  <br>
+
# Aplacar a otro &#61;  '''[[a-|a]][[pquyquy]][[-z|z]] [[-b|b]][[chuesuca]]'''  <br>
# Aplacarʃe &#61;  '''zpquyquyz achuensuca'''  <br>
+
# Aplacarʃe &#61;  '''[[z-|z]][[pquyquy]][[-z|z]] [[a-|a]][[chuensuca]]'''  <br>
# Apolillarʃe &#61; '''abompquam suca''' &#61; <br>
+
# Apolillarʃe &#61; '''[[a-|a]][[bompquansuca|bompquamsuca]]''' &#61; <br>
# Apoſtar &#61;  '''Chubiac bgasqua.  chi chubun gosqua'''.  <br>
+
# Apoſtar &#61;  '''[[chubia|Chubia]][[-c|c]] [[-b|b]][[gasqua]][[chi-|chi]][[chubungosqua]]'''.  <br>
# apoſtemos:  '''chubiac chigaia. chichubungaía'''  <br>'''chubianga''' &#61;<br>
+
# apoſtemos:  '''[[chubia]][[-c|c]] [[chi-|chi]][[gasqua|ga]][[-ia(2)|ia]]. [[chi-|chi]][[chubungosqua]][[-gaia|gaia]]'''. <br>'''[[chubia|chubi]] [[a-|a]][[-n-|n]][[gasqua|ga]]''' &#61;<br>
 
{{der|Apoſtema}}
 
{{der|Apoſtema}}
  
 
 
|morfo_r =
 
 
# [[muyia|ia]][[-ca|ca]] [[yspqua]] [[m-|m]][[quysqua|quyn]] [[ma-|ma]][[-n-|n]][[-g|g]][[uitysuca|uitynynga]]
 
# [[yc|Yc]] [[z-|z]][[muynsuca|muyusuca]]<ref>En el original "muy'''u'''suca".</ref>
 
# [[yc|Yc]] [[a-|a]][[muynsuca]]
 
# [[quye|Quyc]]<ref>En el original "Quy'''e'''".</ref> [[bohoza|bohoza]] [[z-|ze]][[-g|g]][[uitysuca|uitysuca]]
 
# [[z-|Z]][[upqua]][[-z|z]] [[a-|a]][[sinsuca]]
 
# {{nulo}}
 
# {{nulo}}
 
# [[yba|Yba]][[-n|n]] [[-b|b]][[tasqua]] - [[z-|z]][[yba]][[-n|n]] [[a-|a]][[-b|b]][[tasqua]] - [[m-|m]][[yba]][[-n|n]] [[a-|a]][[-b|b]][[tasqua]]
 
# [[yba|Yba]][[-n|n]] [[z-|ze]][[misqua]]
 
# [[yba|Yba]][[-n|n]] [[i-|i]][[tasqua|te]][[-ne|ne]]
 
# [[ichy]]c [[i-|i]][[suhusqua]] - [[z-|ze]][[quysqua]] - [[i-|i]][[zasqua]]
 
# [[ichy]]c [[-b|b]][[quysqua(2)]] - [[-b|b]][[quysqua(2)|quyquy]] - [[ichy]]c [[-b|b]][[zasqua]]
 
# [[ichy|Ichy]]c [[chi-|chi]][[bisqua]]
 
# [[ichy|Ichy]]c [[i-|i]][[suhusqua]]
 
# [[gua|Gua]]s [[z-|ze]][[misqua]].
 
# [[hyca(2)|Hyca]] [[bohoze]] [[-b|b]][[gyisuca]]
 
# [[hichu|Hich]] [[agua]][[-z|z]] [[a-|a]][[-b|b]][[gusqua]]
 
# [[a-|A]][[pquyquy|pquyquy]][[-z|z]] [[-b|b]][[chuensuca|chuesuca]]
 
# [[z-|Z]][[pquyquy|pquyquy]][[-z|z]] [[a-|a]][[chuensuca|chuensuca]]
 
# [[a-|A]][[bompquansuca|bompquamsuca]]
 
# [[chubia|Chubia]][[-c|c]] [[-b|b]][[gasqua]], [[chi-|chi]][[chubungosqua]] - [[chubia]]c [[chi-|chi]][[gasqua|gaia]], [[chi-|chi]][[chubungosqua|chubun]] [[gasqua|gaia]], [[chubia|chubi]] [[a-|a]][[-n-|n]][[gasqua|ga]].
 
  
 
|texto =
 
|texto =

Revisión del 21:20 2 ene 2020

Lematización[1]

  1. iaca yspqua mquyn ma anguitynynga =
  2. Apagar fuego = yc zmuyusuca[2] =
  3. Apagarʃe = yc amuynsuca =
  4. Apalear = quyc[3] bohoza Zeguitysuca
  5. Apareʃerʃeme Coʃas de la otra uida = Zupquaz asinsuca
  6. Apareçer eſto es allarse vide allar =
  7. Apareçer vide descubrir =
  8. Apartar = yban btasqua = yo aparto del Zyban abtas[-]
    qua
    . El aparta de mì: myban abtasqua: El aparta de ti &.a
    Eſta es la Construçion =
  9. Apartarʃe = yban zemisqua Con la misma Construçion
  10. Apartado eſtar = yban itene Con la misma Construçion
  11. Apartarse a un lado uno = ichyc isuhusqua, L, zequysqua,
    L, izasqua =
  12. Apartar a un lado a otra cossa,ì ichyc bquysqua pret.o
    bquyquy, Yten ichyc bzasqua,
  13. Apartarse a un lado muchos = ichyc chibisqua=
  14. Apartarʃe eſto es deʃiſtir del negoçio, ʃalirʃe afuera
    ichyc isuhusqua =
  15. Apearʃe = guas Zemisqua,
  16. Apedrear = hyca bohoze bgyisuca
  17. Apedrear El graniço = hich aguaz abgusqua
  18. Aplacar a otro = apquyquyz bchuesuca
  19. Aplacarʃe = zpquyquyz achuensuca
  20. Apolillarʃe = abompquamsuca =
  21. Apoſtar = Chubiac bgasqua. chichubungosqua.
  22. apoſtemos: chubiac chigaia. chichubungosquagaia.
    chubi anga =
Apoſtema
Fotografía[4]
Manuscrito 158 BNC Vocabulario - fol 17v.jpg

Referencias

  1. Lematización realizada manualmente por Diego F. Gómez, usando como base a Gómez & Torres. Transcripción Raro Manuscrito 158 BNC. ICANH. 2014. Esta lematización se realizó gracias al apoyo del Instituto Colombiano de Antropología e Historia.
  2. Creemos que lo correcto debió haber sido muynsuca.
  3. Creemos que lo correcto debió haber sido quye.
  4. Fotografía tomada del R.M. 158 de la Biblioteca Nacional de Colombia, gracias a la colaboración de su Coordinador de Colecciones y Servicios.