De Muysc cubun - Lengua Muisca

m
m
 
(No se muestran 24 ediciones intermedias del mismo usuario)
Línea 7: Línea 7:
  
 
<br>
 
<br>
: '''[[mi-|mi]][[nasqua|nanga]] [[mpqua]]ca: [[qhyn]] [[zone|zona]] [[batismo]] [[sacramento|Sacra'''[-] <br>
+
: '''[[mi-|mi]][[nasqua|nanga]] [[mpqua]]ca: [[qhy]][[-n(3)|n]] [[zone|zona]] [[batismo]] [[sacramento|Sacra'''{{an1|-}} <br>
 
'''mento]] [[chi-|chi]][[-b|b]][[quysqua]]: [[batismo]] [[sacramento|Sacramento]] [[ipqua(2)|ipqua]]''' <br>
 
'''mento]] [[chi-|chi]][[-b|b]][[quysqua]]: [[batismo]] [[sacramento|Sacramento]] [[ipqua(2)|ipqua]]''' <br>
: '''{{cam1|vzcoá|vzeoa}} [[ys]] [[yn(3)|yn]] [[chyquy]], [[uasgua|vasgua]], [[sie|ʃie]][[-z|z]] [[a-|a]][[ge(2)|ge]][[-na|na]][[-z|z]] [[a-|a]][[-b|b]][[iasqua|i'''[-] <br>
+
: '''{{cam1|[[usqua|vzc]][[-oa|oá]]|vzeoa}} [[ys]] [[yn(3)|yn]] [[chyquy]], [[uasgua|vasgua]], [[sie|ʃie]][[-z|z]] [[a-|a]][[ge(2)|ge]][[-na|na]][[-z|z]] [[a-|a]][[-b|b]][[iasqua|i'''{{an1|-}} <br>
 
  '''aʃqua]][[-na|na]], [[sis|ʃis]] [[cubun]] [[a-|a]][[-g|g]][[usqua(2)|usqua]][[-n|n]] [[mue]] [[z-|ze]][[-m|m]][[osqua]]''', <br>
 
  '''aʃqua]][[-na|na]], [[sis|ʃis]] [[cubun]] [[a-|a]][[-g|g]][[usqua(2)|usqua]][[-n|n]] [[mue]] [[z-|ze]][[-m|m]][[osqua]]''', <br>
: '''{{lat|ego te baptiso ico ín nomíne &.a|Yo te bautizo _____ico, en nombre, etc}}<ref>El sufijo '-ico' posee en español un valor diminutivo y/o afectivo en Andalucía, Murcia, Aragón, Navarra y varios países de la América Media, entre ellos Colombia (DRAE, 2003).</ref> [[sis|ʃis]] [[bauptismo]]''' <br>
+
: {{lat|ego te baptiso {{an1|__}}ico ín nomíne &.a|Yo te bautizo _____ico, en nombre, etc}}<ref>El sufijo '-ico' posee en español un valor diminutivo y/o afectivo en Andalucía, Murcia, Aragón, Navarra y varios países de la América Media, entre ellos Colombia (DRAE, 2003).</ref> '''[[sis|ʃis]] [[bauptismo]]''' <br>
: '''[[gue]] [[sacramento|Sacramento]] [[a-|a]][[pquane|pquan]] [[uca(2)|uca]] [[gane|ganê]][[-ca|ca]], [[bautismo|bauptíʃ'''[-] <br>
+
: '''[[gue]] [[sacramento|Sacramento]] [[a-|a]][[pquane|pquan]] [[uca(2)|uca]] [[gane|ganê]][[-ca|ca]], [[bautismo|bauptíʃ'''{{an1|-}} <br>
 
  '''mo]] [[quyhy|quhy]][[-n|n]] [[zone|zona]] [[sucune|suza]] [[gue]], [[hata]] [[cho]][[-in|in]] [[gue]], [[chao]][[-na|na]]''', <br>
 
  '''mo]] [[quyhy|quhy]][[-n|n]] [[zone|zona]] [[sucune|suza]] [[gue]], [[hata]] [[cho]][[-in|in]] [[gue]], [[chao]][[-na|na]]''', <br>
 
: '''[[mi-|mi]][[-g|g]][[usqua(2)|u]][[-zinga|zinga]][[-co|co]] [[sis]] [[sacramento|Sacramento]] [[ma-|ma]][[gue]][[-za|za]][[-c|c]], [[cielo|çielo]][[-c|c]]''' <br>
 
: '''[[mi-|mi]][[-g|g]][[usqua(2)|u]][[-zinga|zinga]][[-co|co]] [[sis]] [[sacramento|Sacramento]] [[ma-|ma]][[gue]][[-za|za]][[-c|c]], [[cielo|çielo]][[-c|c]]''' <br>
: '''[[mi-|mi]]{{t_l|bga}}[[nasqua|na]][[-zinga|zinga]], [[guaty]] [[quyca]], [[cielo|çielo]] [[etaquyn]] [[zo]][[-s|s]] [[mi-|mi]]'''[-] <br>
+
: '''[[mia|mi]]{{t_l|bg}}[[a-a]][[nasqua|na]][[-zinga|zinga]], [[guaty]] [[quyca]], [[cielo|çielo]] [[etaquyn]] [[zosa|zos]] [[mi-|mi]]'''{{an1|-}} <br>
: '''[[iansuca(2)|<sup>i</sup>an]][[-zinga|zinga]]. [[chi-|Chi]][[paba]] [[Jesuchristo]] [[apostol|apoſtol]][[-ca|ca]] [[si(2)|si]][[-c|c]]''' <br>
+
: '''[[iansuca(2)|{{an|i}}an]][[-zinga|zinga]]. [[chi-|Chi]][[paba]] [[Jesuchristo]] [[apostol|apoſtol]][[-ca|ca]] [[si(2)|si]][[-c|c]]''' <br>
: '''[[a-|a]][[-g|g]][[usqua(2)|uque]]: [[?|ysoa]] [[quyca|quhyca]][[-s|s]] [[mia-|mia]][[nasqua|saia]], [[muysca]] [[a-|a]][[pquane|pqua'''[-] <br>
+
: '''[[a-|a]][[-g|g]][[usqua(2)|uque]]: [[?|ysoa]] [[quyca|quhyca]][[-s|s]] [[mia|mia]][[nasqua|saia]], [[muysca]] [[a-|a]][[pquane|pqua'''{{an1|-}} <br>
  '''n]] [[uca(2)|uca]] [[doctrina]] [[cristiano|chriſtiana]] [[hoc]] [[mia-|mia]][[gasqua|gaia]], [[sue]][[-c|c]]'''- <br>
+
  '''n]] [[uca(2)|uca]] [[doctrina]] [[cristiano|chriſtiana]] [[hoc]] [[mia|mia]][[gasqua|gaia]], [[sue]][[-c|c]]'''- <br>
: '''[[mia-|mia]][[gasqua|gaia]] [[a-|a]][[-b|b]][[gasqua|ga]]; [[muysca]] [[Dios]] [[creer|Creer]] [[a-|a]][[-b|b]][[quysqua|quy]][[-nan|nan]]''' <br>
+
: '''[[mia|mia]][[gasqua|gaia]] [[a-|a]][[-b|b]][[gasqua|ga]]; [[muysca]] [[Dios]] [[creer|Creer]] [[a-|a]][[-b|b]][[quysqua|quy]][[-nan|nan]]''' <br>
: '''[[sue|ʃue]][[-c|c]] [[a-|a]][[guene|guequa]][[-nan|nan]], [[Dios]] [[?|tyugo]] [[cho]][[-c|c]] [[a-|a]][[-b|b]][[quysqua|quy]][[-nan|nan]]''' <br>
+
: '''[[sue|ʃue]][[-c|c]] [[a-|a]][[guene|guequa]][[-nan|nan]], [[Dios]] [[tyugo]] [[cho]][[-c|c]] [[a-|a]][[-b|b]][[quysqua|quy]][[-nan|nan]]''' <br>
: '''[[a-|a]][[bgysqua|bgy]] [[ypqua(3)|ipqua]] [[nan]], [[cielo|çielo]][[-c|c]] [[zo]][[-s|s]] [[a-|a]][[iansuca|ia<sup>n</sup>]][[-nynga|nynga]]; [[creer|Creer]] [[a-|a]][[-b|b]]'''- <br>
+
: '''[[a-|a]][[bgysqua|bgy]] [[ypqua(3)|ipqua]] [[nan]], [[cielo|çielo]][[-c|c]] [[zosa|zos]] [[a-|a]][[iansuca|ia{{an|n}}]][[-nynga|nynga]]; [[creer|Creer]] [[a-|a]][[-b|b]]'''- <br>
: '''[[quysqua|quy]][[-za|za]][[-san|san]] [[a-|a]][[fizca]][[-z|z]] [[a-|a]][[guahaiansuca|uaia<sup>n</sup>]][[-nynga|nynga]] [[fierno]][[-c|C]] [[a-|a]][[-n-|n]][[tasqua|ta]][[-nga|n''' <br>
+
: '''[[quysqua|quy]][[-za|za]][[-san|san]] [[a-|a]][[fizca]][[-z|z]] [[a-|a]][[guahaiansuca|uaia]]{{an|[[-n(2)|n]]}}[[-nynga|nynga]] [[fierno]][[-c|C]] [[a-|a]][[-n-|n]][[tasqua|ta]][[-nga|n''' <br>
  '''ga]] [[a-|a]][[-b|b]][[gasqua|ga]]. uchas ʃacramento apquanuca ganyê''' <br>
+
  '''ga]] [[a-|a]][[-b|b]][[gasqua|ga]]. [[uchas]] [[sacraemnto|ʃacramento]] [[a-|a]][[pquane|pquan]] [[uca(2)|uca]] [[gany|gany]][[-c|c]]''' <br>
: '''sis Sacramento aquhyca gue.  Chriſto abgym'''[-] <br>
+
: '''[[sis]] [[sacramento|Sacramento]] [[a-|a]][[quyhy|quhy]][[-ca|ca]] [[gue]][[cristo|Chriſto]] [[a-|a]][[bgysqua|bgy]] [[npqua|m'''{{an1|-}} <br>
: '''pquaca huychimioa çielo squyrs aiane yna'''[-] <br>
+
'''pqua]]ca [[hui|huy]] [[chi-|chi]][[misqua|mi]][[-ioa|{{an|i}}oa]] [[cielo|çielo]] squyrs [[a-|a]][[iansuca(2)|iane]] [[yna]]'''{{an1|-}} <br>
: '''can chriſtiano choc aguequa Díos huìn hataca''' <br>
+
: '''[[-ca|ca]][[-n(3)|n]] [[cristiano|chriſtiano]] [[cho]][[-c|c]] [[a-|a]][[guene|guequa]] [[Dios]] [[huina|huin]] [[hataca]]''' <br>
: '''ahuiz nynga. suec angazanan íglesíac huía''' <br>
+
: '''[[a-|a]][[-g|h]][[huizynsuca|uiz{{an|yn}}]][[-nynga|nynga]]. [[sue]][[-c|c]] [[a-|a]][[-n-|n]][[gasqua|ga]][[-za|za]][[-nan|nan]] [[iglesia]][[-c|c]] [[hui]] [[a-|a]]''' <br>
: '''mizinga ʃacramento atabe hoc annyzin'''[-] <br>
+
: '''[[misqua|mi]][[-zinga|zinga]] [[sacramento|ʃacramento]] [[atabe]] [[hoc]] [[a-|a]][[-n-|n]][[nysqua|ny]][[-zinga|zin'''{{an1|-}} <br>
: '''ga: nga, çíelo, guatyquycac anangaz ubucaz'''_ <br>
+
'''ga]]: [[nga(2)|nga]], [[çielo]], [[guaty]] [[quyca]][[-c|c]] [[a-|a]][[nasqua|na]][[-nga|nga]][[-z|z]] [[ubuca]][[-z|z]]'''- <br>
: '''aquynzinga'''.<br>
+
: '''[[a-|a]][[quynsuca|quyn]][[-zinga|zinga]]'''.<br>
: '''Amuian zona Sacramento, ysyn Confír'''[-] <br>
+
: '''[[a-|A]][[muia]][[-n|n]] [[zone|zona]] [[sacramento|Sacramento]], [[ysy]][[-n|n]] [[confirmación|Confir'''{{an1|-}} <br>
: '''maçíon gue: obispo chiquíguana, Chrisma''' <br>
+
'''maçion]] [[gue]]: [[obispo]] [[chi-|chi]][[quigua]][[-na|na]], [[crisma|Chrisma]]''' <br>
: '''boozac abzas {{in|yc}} amoses, Cruz oque abquysquan''', <br>
+
: '''[[booza]][[-c|c]] [[a-|a]][[-b|b]][[zasqua|za]][[-s|s]] {{in|[[yc]]}} [[a-|a]][[-m|m]][[osesuca|ose]][[-s|s]], [[cruz|Cruz]] {{an|[[a-|a]]}}[[uque|oque]] [[a-|a]][[-b|b]][[quysqua]][[-n(3)|n]]''', <br>
: '''sis Cubun zaguequanuca: Cruz oque booza''' <br>
+
: '''[[sis]] [[cubun|Cubun]][[-z|z]] [[a-|a]][[-g|g]][[usqua(2)|usqua]] [[nuca(2)|nuca]]: [[cruz|Cruz]] {{an|[[a-|a]]}}[[uque|oque]] [[booza]]''', <br>
: '''oque man bquysqua; Chrisma booza huize'''-
+
: '''{{an|[[a-|a]]}}[[uque|oque]] [[ma-|ma]][[han|{{an|ha}}n]] [[-b|b]][[quysqua]]; [[crisma|Chrisma]] [[booza]] [[huizysuca  |huize]]'''- <br>
 
{{der| {{rec||'''suca'''}} }}
 
{{der| {{rec||'''suca'''}} }}
  
  
 
|texto =
 
|texto =
 
'''minanga mpquaca: qhynzona batismo sacra <br> mento chibquysqua: batismo sacramento ipqua <br> vzcoa? Ys yn chyquy, vasgua, siezagenaz abi <br> asquana, sis cubun agusquan mue zemosqua, <br> ego te baptiso ico in nomine etc. Sis bauptismo <br> gue sacramento apquanuca ganêca, bauptis <br> mo quhynzona suza gue, hata chingue, chaona, <br> miguzingaco. Sis sacramento maguezac, çieloc <br> mibganazinga, guatyquyca, çielo etaquynzos mi <br> anzinga. Chipaba Jesuchristo apostolca sic <br> aguque: ys oa quhycas miasaia, muysca apqua <br> nuca doctrina christiana hoc miagaia suec <br> miagaia abga; muysca Dios creer abquynan <br> suec aguequanan Dios tyugo choc abquynan <br> abgy ipquanan, çieloc zos aianynga; creer ab <br> quyzasan afizcaz aguaianynga fiernoc antan <br> ga abga uchas sacramento apquanuca ganye <br> sis sacramento aquhyca gue. Christo abgym <br> pquaca huychimioa çielo squyrs aiane yna <br> can christiano choc aguequa Dios huin hataca <br> ahuiznynga. Suec angazanan iglesiac huia <br> mizinga sacramento atabe hoc annyzin <br> ga: nga, çielo guatyquycac anangazubucaz <br> aquynzinga.'''
 
 
 
'''Amuianzona sacramento, ysyn confir <br> maçión gue: obispo chiquiguana, chrisma <br> boozac abzas yc<ref>Esta partícula es adición colocada un poco arriba del renglón.</ref>, amoses, cruz oque abquysquan, <br> sis cubunz aguequanuca: cruz oque booza <br> oque man bquysqua, chrisma booza huize'''
 
  
 
}}
 
}}

Revisión actual del 20:35 19 mar 2024

Referencias

  1. Lematización realizada manualmente por Diego F. Gómez, usando como base a Gómez & Torres. Transcripción Raro Manuscrito 158 BNC. ICANH. 2014. Esta lematización se realizó gracias al apoyo del Instituto Colombiano de Antropología e Historia.
  2. Creemos que lo correcto debió haber sido vzeoa.
  3. Traducción del latín: "Yo te bautizo _____ico, en nombre, etc".
  4. El sufijo '-ico' posee en español un valor diminutivo y/o afectivo en Andalucía, Murcia, Aragón, Navarra y varios países de la América Media, entre ellos Colombia (DRAE, 2003).
  5. Fotografía tomada del R.M. 158 de la Biblioteca Nacional de Colombia, gracias a la colaboración de su Coordinador de Colecciones y Servicios.