De Muysc cubun - Lengua Muisca

  • ...a]]'''. El me abraça a mi. '''[[chi-|chi]][[i]][[-s|s]] [[a-|a]][[chosqua(2)|cho]][[-squa|squa]]''' <br> él nos abraça a nosotros&#61;<br> ...ransiçion, Como &.<sup>a</sup> <br> preterito, es '''[[-b|b]][[quysqua(2)|quyquy]]''' &#61; <br>
    5 KB (886 palabras) - 19:44 24 mar 2024
  • ...oto]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]], [[yta]][[-s|s]] [[a-|a]][[iansuca|ia]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]], [[yta]][[-s|s]] [[a-|a]][[husqua|hu]][[-squa|squa]]'''< ...que es “manera”</ref> - '''[[goca]][[-z|z]] [[a-|a]][[finsuca|fi]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' &#61; <br>
    5 KB (804 palabras) - 10:25 24 abr 2024
  • ...]''': llegalo aca, '''[[sie]][[-c|c]] [[pquysqua|quyc]][[-u|u]]''', çi es coʃa larga, <br> llegalo aca: '''[[si]] [[suhusqua|suhuc]][[-u|u]]''' &# ...[[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''', {{lat|L,}} '''[[a-|a]][[bgyunsuca|bgyu]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]'''&#61; <br>
    4 KB (702 palabras) - 09:45 25 mar 2024
  • # Acaêçer &#61; '''[[a-|a]][[quynsuca|quy]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''', acaêçíome, '''[[cha-|cha]][[has]] [[a-|a]][[quyn ...'''[[siquie]] [[a-|a]][[chichy]] [[cosynsuca|cosy]]'''{{an1|-}}<br>'''[[-n(2)|n]][[-uca|uca]]''' - <br>
    4 KB (706 palabras) - 10:50 19 mar 2024
  • # Acojer alguno en su caʃa &#61; '''[[z-|z]][[ue]][[-n|n]] [[ui(2)|ui]] [[-b|b]][[zasqua|za]][[-squa|squa]]'''&#61; <br> # Acojerʃe en caʃa de alguno &#61; '''[[a-|a]][[gue(2)|gue]][[-n|n]] [[ui(2)|ui]] [[i-|i]][[zasqua|za]][[-squa|squa]]'''&#61; <br>
    5 KB (784 palabras) - 09:45 25 mar 2024
  • ...odraʃe <br>deʃir aʃi, '''[[cha-|cha]][[hac]] [[mi-|mi]][[-g|g]][[usqua(2)|uque]][[-s|s]]<ref>En el ms. 2922, aparece '''aguques'''.</ref> [[z-|ze]][ # Acoſtarʃe eſto es tenderʃe en el ʃuelo &#61; '''[[hicha]][[-s|s]]'''- <br>'''[[i-|i]][[zas
    5 KB (760 palabras) - 10:11 25 mar 2024
  • # Açul haçerʃe &#61; '''[[a-|a]][[chysquynsuca|chysquy]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]'''- <br> ...erechi]]''' be tu prí{{an1|-}}<br>mero '''[[mehechachi]][[-uâ|ua]]''', es ymperatiuo yrregular, <br>
    4 KB (679 palabras) - 10:50 19 mar 2024
  • ...o '''-basqua''' (traer), cuyo verbo transitivo se nasaliza y su pretérito es '''-baquy'''.}} :2. '''guan a~'''. Caer, arrojarse, abatirse
    5 KB (659 palabras) - 08:14 8 may 2024
  • ...= 1. Evidencia de nazalización de 'w' ante la 'm' de la marca ergativa. 2. La terminación '-kɨ' parece haberse perdido en uwa. 3. Desplazamiento de {{voc_158|Abrirse lo que no es puerta. ''Ytas auasqua''.<br>
    2 KB (273 palabras) - 19:03 23 mar 2024
  • ...la sobreviviente en muysca, convertiría al verbo en un verbo "quy", y no es el caso de -quysqua. :2. '''ja b~'''. Hacer leña.
    13 KB (1886 palabras) - 14:38 27 abr 2024
  • ...tivo deste &#61; ''izasqua''. l. ''Itysqua'', pret.o&#61; ''ityquy''. esto es de una cosa, pero de muchas &#61; <u>''chibisqua''</u>. imp.o <u>''abizu''< :2. '''hichan chi~'''. Sentarse varios.
    3 KB (399 palabras) - 11:37 23 mar 2024
  • ...a otra cosa. ''Btasqua'', verbo actiuo corespondiente de ''zemisqua'', que es neutro y significa, pasar la misma cosa, y júntase con todos los aduerbios ::1.2. '''ai ze~'''. Pasar (Hablando de tiempo).
    9 KB (1415 palabras) - 10:57 27 abr 2024
  • ...a otra cosa. ''Btasqua'', verbo actiuo corespondiente de ''zemisqua'', que es neutro y significa, pasar la misma cosa, y júntase con todos los aduerbios {{tuf|tenro|1. Verbo auxiliar. 2. tirar. 3. botar. 4. echar.|Headland}}
    12 KB (1764 palabras) - 18:30 23 mar 2024
  • |def = en un lugar o condición determinada. Es verbo singular :2. '''uac/fac i~'''. Nacer (lit. ponerse fuera).
    13 KB (1946 palabras) - 20:01 23 mar 2024
  • |MORFOLOGIA = chaha [[-n(2)]] [[-suca]] {{voc_158|A bocados. No ai bocablo particular, pero deçir a bocados, esto es bocado, a bocado me lo comí todo. ''Anbzas <u>achahane</u>''.|2r}}
    2 KB (273 palabras) - 18:59 11 abr 2024
  • |MORFOLOGIA = [[quysqua|quy]] [[-n(2)]] [[-suca]] {{voc_158|Paʃarse El tíempo eſto es El dia, mes o ańo <nowiki>=</nowiki> ''aquynsuca'', l, ''ai amisqua'', Com
    4 KB (641 palabras) - 09:35 26 mar 2024
  • {{come|1. La marca diacrítica no es coherente entre las fuentes. 2. Es probable que esta acepción guarde relación con la entrada ''xigua'' (vagi ...bra para "lluvia" en arhuaco es ''ɟewʉ'' y la palabra para "zumo/sangre" es ''ɟwá'' (cuyo cognado en muysca sería ''xiu'' "zumo"). Por tal motivo, a
    2 KB (249 palabras) - 19:39 23 mar 2024
  • {{arh|a|1. él. 2. ella|Frank}} 2. Cuando al pronombre {a-} le sigue ''y'', sincopan en ''a'', i.e. ''a-'' +
    4 KB (775 palabras) - 09:07 26 mar 2024
  • {{voc_158|Otro eʃ[,] eſto es Coʃa díſtînta <nowiki>=</nowiki> ''<u>ata</u>gue'' <nowiki>=</nowiki>|9 {{tuf|istiyá|1. otro. 2. alguna. 3. uno.|Headland}}
    2 KB (327 palabras) - 11:09 27 mar 2024
  • 2. En muysca la primera 'e' tornó 'a', como en *'aba (maíz), *'taa (seis). {{tuf|sera(2)|Varón|Headland}}
    2 KB (304 palabras) - 12:03 23 mar 2024
  • 2. Ver chihiza, cho |def = Según es debido
    4 KB (658 palabras) - 09:04 13 abr 2024
  • 2. Al parecer el tratamiento de cariño -i se lematizó {{gra_158|La 6.a y vltima es con eſtas sylabas ''Ha He Hi Ho Hu. Hy''[,] por las quales se diſtinguen
    3 KB (427 palabras) - 19:01 23 mar 2024
  • 2. En uwa geminación de 'ts' > 'ss'. Evidencia en el uwa del río Casanare. {{come|Es probable que la 'h' inicial sea ortográfica y no tenga en realidad una equ
    2 KB (311 palabras) - 15:07 23 mar 2024
  • ...enza con una consonante coronal, es decir, 'ch', 'n', 's', 't', 'x' o 'z'. 2. Se antepone a verbos, sustantivos y posposiciones ...i'', así con los verbos como con los nombres, pero esto no lo hazen si no es quando se siguen las letras siguientes: ch, n, s, t, x, z. Exemplo de la ch
    2 KB (288 palabras) - 15:16 23 mar 2024
  • |gra = 1. Se añade a sustantivos, adverbios y cláusulas. 2. Se usa sin 'a' para evitar que la siguiente palabra se entienda como conju {{gra_158|Supino 2.o ''Quica''. a hazer.|6r}}
    3 KB (534 palabras) - 21:23 31 mar 2024
  • ...co juega un papel secundario frente al ''uecha'' (varón de la casa) quien es el responsable de la crianza de los hijos de su hermana. <br> 2. El término parece ser un préstamo temprano del español 'papa'.}}
    2 KB (275 palabras) - 16:42 23 mar 2024
  • ...= 1. 'riya' (día) no parece ser el cognado directo de 'sua'. 2. Es probable que los españoles hayan escrito /dz/ con la "s" inicial, aunque
    2 KB (311 palabras) - 18:08 23 mar 2024
  • {{arh|ʝwia|día|2}} {{voc_158|Cada mańana, esto es en amaneçiendo <nowiki>=</nowiki> ''suas agapuyn uca'', L, ''asuasan puyn
    1 KB (232 palabras) - 18:08 23 mar 2024
  • 2. (PCC) *'duʒi → *'dzue 2. Parece ser una reducción de ''sueguana'' 'pájaro'.}}
    4 KB (609 palabras) - 18:13 23 mar 2024
  • u
    {{come|Hay que determinar si es un sólo morfema con ''huc''.}} {{tuf|cut(2)|1. con (instrumento).|Headland}}
    2 KB (280 palabras) - 13:24 25 mar 2024
  • 2. En PCC se desnasalizó y palatalizó ante i. {{gra_158|Es de adbertir que el prononbre adyasente ''ze'', en rigor, no es más de la ''z'', pero juntámosle la ''e'' para que quando la dicçión no
    2 KB (343 palabras) - 19:58 23 mar 2024
  • 2. No tiene -qui, es probable que 'rounro' no sea cognado {{voc_158|Si oi es día de trauajo trabajad, y çi no es día de trauajo no trauajéis, ''fa chocc aguenan pquyn michocanga choquenz
    1 KB (168 palabras) - 12:31 23 mar 2024
  • 2. Realización tenue de a en muysca a > ə en posición no acentuada. {{voc_158|Por ai <nowiki>=</nowiki> ''ysysa'', es general <nowiki>=</nowiki>|101v}}
    3 KB (510 palabras) - 19:55 23 mar 2024
  • ...sca y (3) las más consecuentes con las leyes ortográficas que promulgan, es decir, existe mayor coherencia en los contenidos de las leyes ortográficas La anterior es una pregunta que podría traducirse como "¿bien?" o ¿está bien?
    10 KB (1585 palabras) - 19:43 11 may 2018
  • 2. En la construcción ''guesugue'' la u final del morfema ''guesu'' es epentética, lo que indica que la ''u'' de ''gue'' sí sonaba. ...si habría tenido acento, quizá era sufijo en algunos casos. En uwa -cua es un sufijo, al igual que -gui en wiwa.
    7 KB (1166 palabras) - 14:12 23 mar 2024
  • ...ez, L. 1981-1983. Atlas lingüístico-etnográfico de Colombia (ALEC).(Vol 2). Bogotá:Instituto Caro y Cuervo ...enciclopedia libre. Fecha de consulta: 02:30, marzo 27, 2018 desde https://es.wikipedia.org/w/index.php?title=Tunga_penetrans&oldid=102769660.
    4 KB (675 palabras) - 14:55 17 dic 2020
  • |COME = 1. El acento circunflejo marcaría una glotal? 2. Falta info en uwa. ...tra ques ''a'', esta partícula ''ie''; como el superlat[iv]o de ''anaca'' es ''anaquia''; ''choc'' que signi-//fica bien, superlat[iv]o ''choquie'', mui
    1 KB (180 palabras) - 10:27 23 mar 2024
  • 2. Aspiración de *k en posición inicial. Ver ortografía de Lugo. ...en el Proto Magdalénico existiese *ts y que *t > ʔ en wiwa. La evidencia es el ensordecimiento de la vocal "kɨsá / ksá".
    3 KB (486 palabras) - 17:18 23 mar 2024
  • ...::muyquy]]-[[etim::uta]] (Patio del prado); 2. [[etim::muyquy]]-[[etim::ta(2)]] (Labranza del prado). {{voc_158|Natural de Bogotá es. ''Muyquyta gue''.|89v}}
    668 bytes (101 palabras) - 16:15 23 mar 2024
  • |COM = 1. La /z/ inicial NO devino /n/ en uwa. ¿por qué? 2. Qué relación tiene con 'kow' hermano en Ika, exactamente 'nʉkow', mi he {{voc_2922|Balsero, id es, dueño de ella. ''azinegue''.<br>
    1 KB (189 palabras) - 16:31 23 mar 2024
  • 2. (PCC) *'tɨᵐba → *'təba 1. La 't' inicial provendría del proto-arhuaco 'tʃ'. Falso. Es una palatalización propia del arhuaco.
    2 KB (304 palabras) - 18:43 23 mar 2024
  • ==== Declinaciòn del quinto pronombre qu es, Ys ==== ==== Declinaciòn del primero pronombre posesivo que es 3hy ====
    21 KB (3378 palabras) - 12:01 19 mar 2024
  • ...ción progresiva de la m inicial. 4. Tal parece que el sufijo -ɾa, cuando es propio del uwa, no genera alargamiento en muysca.
    1 KB (204 palabras) - 18:05 23 mar 2024
  • == CAPÍTULO 2°: DE LA PRONUNCIAÇIÓN == ==== Nota 2.a ====
    26 KB (3058 palabras) - 13:09 8 may 2024
  • <h2>Cap. 2. de la ƥnunçiaçion&#61;</h2> La primera. es la ƥnunçiaçion de la '''Z'''. La qual se<br>
    3 KB (635 palabras) - 12:33 21 mar 2024
  • {{der|2}} candela '''[[chuta]]'''. El hijo. y El genitiuo esquiuo es qui{{an1|-}}<br>
    4 KB (686 palabras) - 09:25 19 mar 2024
  • pero eſto no lo hazen. si no es quando se siguen las letraʃ<br> '''[[i-|i]][[chahasgansuca|chahasga]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]'''. Tengo hambre. '''[[i-|i]][[chuta]]'''. mi hijo.<br>
    4 KB (767 palabras) - 09:25 19 mar 2024
  • ...'''- <br> '''[[z-|ze]][[pquaca]][[-z|z]] [[yn]] [[a-|a]][[iansuca|ia]][[-n(2)|n]][[-za|za]]'''. <br> .... Como bien po{{an1|-}}<br> dre abarcarle: '''[[cam]] [[-b|b]][[quysqua(2)|quyquy]][[-z|z]] {{an|[[a-|a]]}}[[isu|esu]][[-nga|nga]] [[z-|z]][[yta]][[-
    5 KB (808 palabras) - 19:37 24 mar 2024
  • ...[z-|z]][[ue]] [[-b|b]][[quysqua|quy]][[-nga|nga]]|hacia bajo de la iglesia es donde haré mi casa}}''' &#61; <br> ...{{lat|L,}} '''[[ty]][[-ia|i]] [[i-|i]][[nasqua|na]]''', uoi abajo, eſto es al lugar <br> bajo &#61;<br>
    5 KB (819 palabras) - 20:27 28 mar 2024
  • {{der|2.}} # Ablandarʃe la tierra &#61; '''[[a-|a]][[tahuansuca|tahua]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' &#61;<br>
    5 KB (787 palabras) - 19:38 24 mar 2024
  • # Al Lado de la cassa &#61; '''[[gue(2)|gue]] {{cam1|[[cuhute|cuha{{t_l|p}}te]][[-na|na]]|cuhutena}}''' <br> ...ua|mi]][[-ia(2)|e]][[-xin(2)|xin]]''', {{lat|L,}} '''[[sua]][[-z|z]] [[gua(2)|gua]][[-n(3)|n]]'''<br> '''[[a-|a]][[misqua|mi]][[-squa|squa]][[-nan|nan]]
    4 KB (740 palabras) - 10:49 19 mar 2024
  • ...|a]][[misqua|mi]]''' y La respueſta negatiua es: '''{{an|[[a-|a]]}}[[esu|es'''{{an1|-}}<br>'''u]][[-n(4)|n]][[-zi|zi]][[-nga|nga]]''': no cabra &#61; ...c]] [[m-|m]][[zasqua|za]]''', {{lat|L,}} '''{{an|[[a-|a]]}}[[esu|es]][[-ua(2)|ua]] [[ma-|ma]]'''{{an1|-}}<br> '''[[han]] [[a-|a]][[pquasqua|pqua]]''', y
    4 KB (771 palabras) - 12:16 25 mar 2024
  • ...qua|quie]][[-sca|sca]] [[cha-|cha]]'''{{an1|-}}<br> '''[[casqua|ca]][[-ia(2)|ia]] [[cha-|cha]][[casqua|quie]][[-nga|nga]]''' &#61; <br> ...[-m|m]][[nysqua(2)|ny]][[-squa|squa]]''', Preteríto: '''[[-m|m]][[nysqua(2)|nyquy]]''' &#61; <br>
    4 KB (694 palabras) - 09:43 25 mar 2024
  • # Fabulas Contar &#61; '''[[quyca(3)|quyca]] [[z-|ze]][[-g|g]][[usqua(2)|u]][[-squa|squa]]''' &#61;<br> # Falso es &#61; '''[[ocasa|ocas]][[-n(4)|n]][[-za|za]]''', {{lat|l,}} '''[[a-|a]][[g
    4 KB (707 palabras) - 12:17 25 mar 2024
  • <!--Grupo 2--> {{voc_158|Fuera salió, esto es, por el pueblo de los yndios. ''Gue ganec ana''.|77v}}
    2 KB (238 palabras) - 19:12 23 mar 2024
  • ...|mo}} hisìſte{{an1|,}} que hiçiſte para allarlo &#61; '''[[yahac]][[-o(2)|o]] [[-m|m]]{{an|[[-m|m]]}}[[gasqua|ga]][[-s|s]]''' <br> '''[[m-|m]][[-m|m ...o ueniſte &#61; '''[[hac(2)|hac]] [[a-|a]][[guene|guen]] [[m-|m]][[husqua(2)|hu]][[-za|za]][[-ne|ne]]''' &#61;<br>
    4 KB (772 palabras) - 12:22 25 mar 2024
  • # Como tu mereʃeʃ te caſtigan &#61; '''[[ys(2)|ys]] [[m-|m]][[-m|m]][[isqua|i]][[-squa|squa]] [[nuca|nuc]] [[castigar]]'' ...&#61; '''[[-z|Z]] [[cha-|cha]][[hac]] [[a-|a]]''' <br> '''[[-g|g]][[usqua(2)|u]][[-squa|squa]] [[nuca|nuc]] [[-b|b]][[quysqua|quy]][[-nga|nga]]''' &#61
    5 KB (847 palabras) - 12:22 25 mar 2024
  • ..., [[guahaiu|gua'''{{an1|-}}<br> '''haiu]][[-c|c]] [[yn]] [[a-|a]][[iansuca(2)|iane]]''' &#61;<br> ...eça de melon &#61; '''[[zysquy|Zysquy]] [[inta]][[-c|c]] [[zone|Zon]][[-a(2)|a]]'''
    4 KB (659 palabras) - 09:45 25 mar 2024
  • # Por el monte anda &#61; '''[[gua(2)|gua]][[-c|c]] [[a-|a]][[syne]]''' &#61;<br> ...da &#61; '''[[ta(2)|ta]],[[-c|c]] [[a-|á]][[syne]]''', {{lat|L,}} '''[[ta(2)|ta]][[-s|s]] [[a-|a]][[syne]]''' &#61;<br>
    4 KB (725 palabras) - 09:52 25 mar 2024
  • # Echarle agua a otro = '''[[sie(2)|sie]][[-z|z]] [[a-|a]][[ge(2)|ge]][[-n|n]] [[-b|b]][[iasqua|ia]][[-squa|squa]]''' =<br> ...rle aguamanos = '''[[sie(2)|sie]][[-z|z]] [[a-|a]][[yta|{{an|a}}ty]] [[ge(2)|ge]][[-n|n]] [[-b|b]][[iasqua|ia]][[-squa|squa]]''' =<br>
    4 KB (770 palabras) - 11:00 19 mar 2024
  • ...psarse la luna = '''[[chie]][[-z|z]] [[a-|a]][[muyhyzynsuca|muyhyzy]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]'''. tam{{an1|-}} <br> bien diʃen = '''[[a-|a]][[bgysqu ...a]]{{an1|-}}'''<br> '''[[zone|zon]][[-s|s]] [[a-|a]][[cubunsuca|cubu]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''': a todo quanto ablo me rrespon{{an1|-}} <br>de el ec
    4 KB (749 palabras) - 11:01 19 mar 2024
  • # Adeudar a otro es{{t_l|t}}o es ponelle falla &#61; '''[[a-|a]][[chubia]] [[z-|ze]][[-b|b]]'''{{an1|-}}<br> # Adeudarme por el eſto es por el daño ʠ hiço mi hi{{an1|-}}<br>jo, Criado o caballo &#61; '''[[yc
    4 KB (659 palabras) - 10:50 19 mar 2024
  • # Adquirir eſto es haçerla suya &#61; '''[[z-|z]][[ipqua]][[-c|c]] [[a-|a]][[gasqua|ga]][[-s ...'[[z-|ze]][[paba]] [[quihicha]][[-c|c]] [[ysua]][[-c|c]] [[z-|zu]][[husqua(2)|huque]]''' &#61; <br>
    4 KB (640 palabras) - 09:29 19 mar 2024
  • ...frento{{an1|-}}<br>sas &#61; '''[[a-|a]][[caca]] [[z-|ze]][[-g|g]][[usqua(2)|u]][[-squa|squa]]'''&#61; <br> # Agena cossa &#61; '''[[ma-|ma]][[epqua]] [[ma-|ma]][[guaca(2)|guaca]]''' &#61; <br>
    4 KB (569 palabras) - 10:51 19 mar 2024
  • # Alargar deſta manera &#61; '''[[a-|a]][[gahasynsuca|gahasy]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''', <br> # Alargar la mano açiaca &#61; '''[[si]] [[i-|y]][[chosqua(2)|cho]][[-squa|squa]]''' &#61; <br>
    4 KB (707 palabras) - 09:30 19 mar 2024
  • ...ana &#61; '''[[zacoca|zacoc]] [[suhuza]] [[gyisuca|gyi]][[-a(2)|a]][[-xin(2)|xin]]''', <br>{{lat|L,}} '''[[zacoca|zacoc]] [[suhuza]][[-z|z]] [[a-|a]][[ ...''[[suame]][[-c|c]] [[muyhyca]] [[gyisuca|gyi]][[-a(2)|a]]'''<br>'''[[-xin(2)|xin]]''', {{lat|L,}} '''[[suame]][[-c|c]] [[muyhyca]][[-z|z]] [[a-|a]][[-b
    5 KB (848 palabras) - 09:46 25 mar 2024
  • ...|ua]]''' <br> a muerto algun hombre, '''[[cha-|cha]][[quysqua|quy]][[-ia(2)|ia]] [[ma-|ma]][[gue]][[-za|za]]''': <br> no he hecho Cosa alguna. de ʃu # Alguna uez eſto es de quando en quando &#61; '''[[fihista|fihis'''{{an1|-}}<br> '''ta]][[-n|n
    4 KB (657 palabras) - 12:28 25 mar 2024
  • ...[[yn(2)|yn]] [[a-|a]][[zone]]''', {{lat|L,}} '''[[ingue]]''' <br> '''[[yn(2)|yn]] [[a-|a]][[sucune]]''' &#61; <br> # Alindar, eſto es tener una misma linde o termíno <br> Como ni labrança alínda Con la lab
    4 KB (638 palabras) - 08:47 26 abr 2024
  • ...decer &#61; '''[[guaica]] [[cha-|cha]][[has]] [[a-|a]][[quynsuca|quy]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' <br> ...'[[m-|m]][[quyhy|quy''' {{an1|-}} <br>'''hy]]c [[pquasqua|pqua]]{{an|[[-ia(2)|ia]]}} [[m-|m]][[paba]]'''. tu padraſtro &.<sup>a</sup> <br>
    4 KB (635 palabras) - 15:28 13 abr 2024
  • ...o galardon de alguna obra de manos. '''[[chiego|chie]][[-go|go]]''', <br>es el pedasíllo de tierra que le dan para sembrar &#61;<br> # Pan de índíos &#61; '''[[ie(2)|ie]] [[fun]]''' &#61;<br>
    3 KB (548 palabras) - 09:46 13 abr 2024
  • # Pareʃe que es el &#61; '''[[ys]] [[cuhu]][[-c|c]] [[a-|a]][[guene]]''' <br> # Pareʃeme uien &#61; '''[[z-|zu]][[huc]] [[a-|a]][[chuensuca|chue]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]], [[zu-|zu]][[huc]] [[cho]][[gue]],''' <br>'''[[z-|z]][[p
    4 KB (618 palabras) - 07:21 19 abr 2024
  • ...an1|-}} <br>pondiente, de, '''[[z-|Ze]][[misqua|mi]][[-squa|squa]]''', que es neutro y signi{{an1|-}}<br>fica paʃar la misma Coʃa y juntase Con todoʃ # Paʃarʃeme a, oluidarlo e &#61; '''[[z-|ze]][[ge(2)|ge]][[-s|s]] [[a-|a]][[misqua|mi]][[-nga|nga]]''' <br>
    4 KB (772 palabras) - 19:51 27 abr 2024
  • # Pas{{t_l|ʃ}}o &#61; '''[[gata(2)|gata]] [[ata]]'''{{an1|,}} '''[[gata(2)|gata]] [[boza]]''' &.<sup>a</sup> <br> ...', {{lat|L,}} '''[[ucti]] [[uac|ua'''{{an1|-}}<br>'''c]] [[a-|a]][[iansuca(2)|ia]][[-ne|ne]]''': ʃalio al patio{{an1|.}} tanbìen se llama El patío:
    4 KB (637 palabras) - 07:33 26 abr 2024
  • ...por poco me ʃusediera eſto, Como por <br>poco me ahogara, '''[[puyquy(2)|puyquy]] [[sie]][[-c|c]] [[bgysqua|bgy]]''', {{lat|L,}} '''[[puyne|puyn]][ ...t|L,}} '''[[a-|a]][[-n-|n]][[tyhypquasuca|tyhypqua]][[-s|s]] [[a-|a]][[sue(2)|sue]][[-n(3)|n]] [[a-|a]][[misqua|mi]]''' &#61;<br>
    4 KB (628 palabras) - 09:08 26 abr 2024
  • {{voc_158|Gallina. ''Supquagui fucha. Caína'', la llaman y es español corubto.|78r}} :2. '''~ cha'''. Gallo.
    668 bytes (89 palabras) - 15:34 22 mar 2024
  • ...e(2)|chue]] [[ma-|ma]][[gue]][[-za|za]]'''{{an1|,}} '''[[a]] [[ye]] [[chue(2)|chue]] [[ma-|ma]][[gue]][[-za|za]]''' <br> ...o ʃe diʃe: '''[[confesar|Confesar]], [[quysqua|qui]][[-nga|nga]] [[cuhu(2)|cuhu]][[-n|n]]''' <br> '''[[a-|a]][[guene]]''' =<br>
    4 KB (762 palabras) - 12:45 25 mar 2024
  • ...bo del mundo &#61; '''[[quycagua(2)|quycagua]] [[a-|a]][[zone|zon]] [[uca(2)|uca]] [[yn(3)|yn]] [[bgyu]][[-sa|sa]]''' &#61; <br> # Cabuya de paja &#61; '''[[pquane(2)|pquane]]''' <br>
    4 KB (659 palabras) - 09:47 25 mar 2024
  • # '''[[fun]] [[fica(2)|fica]] [[fuyza|fuyz]][[-ua(2)|ua]] [[hoc]] [[um]]{{an|[[-m|m]]}}[[nysqua|ny]]'''<br> ...lat|L,}} '''[[zina]][[-c|c]] [[puyne|puyn]] [[uca(2)|uca]]''', eſto <br> es a prima noche - <br>
    4 KB (704 palabras) - 12:49 25 mar 2024
  • ...61; '''[[gua]][[-n(3)|n]] [[z-|z]][[masqua|maque]][[-s|s]]'''<br>'''[[hyca(2)|hyca]] [[cuhuma|cuhum]] [[gy]][[-c|c]] [[i-|i]][[zasqua|za]][[-squa|squa]] # Caer El agua en la labranza &#61; '''[[siu(2)|siu]][[-z|z]] [[ta(2)|ta]][[-c|c]] [[a-|a]][[tansuca|tan]][[-suca|su{{in|ca}}]]''' <br>
    4 KB (663 palabras) - 09:33 19 mar 2024
  • ...]][[-s|s]]'''{{an1|-}} <br> '''[[ubin]] [[uac]] [[a-|a]][[iansuca|ia]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' <br> ...', {{lat|L,}} '''[[foi]] [[chicha(2)|chi'''-<br>'''cha]] [[-b|b]][[quysqua(2)|quyquy]]''' &#61; <br>
    4 KB (578 palabras) - 12:53 25 mar 2024
  • # '''[[z-|Z]][[yta]][[-z|z]] [[a-|a]][[unsuca(2)|une]]''' {{an1|{{lat|l.}}}} '''[[z-|{{t_l|Z}}]][[yta|{{t_l|y}}ta]][[-z|z]] # Calor tener &#61; '''[[ze-|Ze]][[monsuca|mo]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' <br>
    4 KB (634 palabras) - 11:34 19 mar 2024
  • # Carne eſto es pulpa &#61; '''[[chimy]]''' &#61; <br> # Caʃa &#61; '''[[gue(2)|gue]]''' <br>
    3 KB (521 palabras) - 09:35 19 mar 2024
  • # Caʃi es una hora &#61; '''[[chue]] [[ata|{{an|a}}ta]] [[a-|a]][[pquasqua|pqua]][[- ...|sie]][[-c|c]] [[bgysqua|bgy]]''', {{lat|L,}} '''[[puyquyne|puequy]] [[sie(2)|sie]][[-c|c]]''' <br>'''[[bgysqua|bgy]]''' &#61; <br>
    4 KB (672 palabras) - 12:57 25 mar 2024
  • # Clara coʃa &#61; '''[[muyia]][[-n|n]] [[pquane|pqua]][[-oa(2)|oa]]''' &#61; <br> ...[yc]] [[gyisuca|gyi]][[-u|u]]''', asi se a de deçir <br> y no: '''[[ys(2)|ys]] [[gyisuca|gyi]][[-u|u]]''', que, quiere deçir 'dale golpeʃ' La qu
    4 KB (705 palabras) - 12:59 25 mar 2024
  • ...ca]] [[cha-|cha]][[gazysuca(2)|gaz]][[-ua(4)|ua]] [[cha-|cha]][[gazysuca(2)|gaz'''{{an1|-}}<br> '''y]][[-nynga|nynga]]''' &#61; <br> ...e]][[-sca|sca]] [[cha-|cha]]'''{{an1|-}}<br> '''[[pquasqua(3)|pqua]][[-ia(2)|ia]] [[cha-|cha]][[pquasqua(3)|pque]][[-nga|nga]]''' &#61; <br>
    5 KB (711 palabras) - 13:01 25 mar 2024
  • # Coladero de colar chicha &#61; '''[[fi(2)|fi]]''' &#61; <br> # Colarʃe &#61; '''[[a-|a]][[tytynsuca|tyty]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' &#61; <br>
    4 KB (621 palabras) - 09:48 25 mar 2024
  • ...chi'''{{an1|-}}<br> '''pqua]][[-z|z]] [[yc]] [[chi-|chi]][[-b|b]][[quysqua(2)|quyquy]][[-s|s]] [[chi-|chi]][[-b|b]][[quysqua|quy]][[-s|s]], [[chi-|chi]] ...uca|suca]], [[cha-|cha]][[quychyquysuca|quychy'''{{an1|-}}<br> '''c]][[-a(2)|a]], [[cha-|cha]][[quychyquysuca|quychyquy]][[-nynga|nynga]]''' &#61; <br>
    5 KB (817 palabras) - 09:48 25 mar 2024
  • : '''[[husqua(2)|que]]'''. pero quando no hase sentido de partiçipio disese <br> aduerbia # Como eſta has una manta &#61; '''[[foi]] [[ata]] [[fa(2)|fa]] [[sihi]][[-pqua|pqua]] [[quysqua|quy]][[-u|u]]''', {{lat|L,}}<br> '''
    5 KB (901 palabras) - 09:49 25 mar 2024
  • ...n]][[quysqua|quy]][[-nga|nga]]''', {{lat|L,}} '''[[mue]] [[ma-|ma]][[usqua(2)|gui]][[-sca|sca]][[-z|z]] [[çielo]][[-n(3)|n]] [[a-|a]][[-n-|n]][[quysqua ...pqua(2)|{{an|y}}pqua]] [[m-|um]]{{an|[[-m|m]]}}'''{{an1|-}}<br> '''[[usqua(2)|u]][[-zi|zi]][[-nga|nga]]''' &#61; <br>
    5 KB (812 palabras) - 13:06 25 mar 2024
  • # Componer, poner Vien &#61; '''[[cho]][[-c|c]] [[-b|b]][[quysqua(2)|quy]][[-squa|squa]]''', {{lat|L,}} '''[[cho]][[-c|c]] [[-b|b]][[zasqua|za] ...que]]''', {{lat|L,}} '''[[mue]] [[m-|m]][[bohoza|bohoze]] [[-b|b]][[cusqua(2)|cuque]]''' &#61; <br>
    4 KB (726 palabras) - 13:09 25 mar 2024
  • 1. La "h" puede ser una alternativa de "b", como ocurre con "pqu", es decir, el uso del trígrafo como opción de consonante. 2. La "h" puede ser una pre-aspiración fonética de "z".
    4 KB (684 palabras) - 11:40 23 mar 2024
  • ...enteʃ &#61; '''[[i-|i]][[sica]][[-z|z]] [[a-|a]][[quynansuca|quyna]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' <br> # Cruzarʃe &#61; '''[[yn(4)|yn]][[-s|s]] [[a-|a]][[quynsuca|quy]][[-ne(2)|ne]]''' &#61;<br>
    4 KB (549 palabras) - 09:49 25 mar 2024
  • ...-|cha]][[izcasuca|izca]][[-suca|suca]]. [[cha-|cha]][[izcasuca|izca]][[-oa(2)|oa]]. [[cha-|cha]][[izcasuca|i{{an|z}}c'''{{an1|-}}<br> '''ca]][[-nynga|ny ...ar &#61; '''[[z-|z]][[upqua]][[-z|z]] [[a-|a]][[muyhyzansuca|muyhyza]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' &#61;<br>
    4 KB (536 palabras) - 13:16 25 mar 2024
  • # Perderse &#61; '''[[a-|a]][[zasynsuca|zasy]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''', {{lat|L,}} '''[[a-|a]][[gue]][[-za|za]][[-c|c]] [[a- ...|-}} <br>tado, acauado &#61; '''[[ie(5)|ie]] [[z-|z]][[cuinsuca|cui]][[-ne(2)|ne]]''', {{lat|L,}} '''[[ie(5)|ie]] [[fihiste]] [[z-|z]][[misqua|mi]]''' &
    4 KB (699 palabras) - 11:47 27 abr 2024
  • 2. Antes de la oclusiva habría existido una labial que habría contribuido a {{gra_158|''zepab ipqua gue'', de mi padre es..|2r}}
    2 KB (287 palabras) - 15:38 23 mar 2024
  • 2. (PCC) *'bi-e(plural) → *'bie {{gra_2922|Este nombre ''fie'' es lo mismo que ''multus, a, um'';|17r}}
    2 KB (363 palabras) - 11:35 23 mar 2024
  • ...e]] [[boza]][[-n|n]] [[fun]][[-z|z]] [[chi-|chí]][[has]] [[a-|a]][[gusqua(2)|guque]]''', <br> ...]''', {{lat|L,}} '''[[a-|a]][[sa]][[-n(3)|n]] [[z-|z]][[quynsuca|quy]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' &#61;<br>
    5 KB (791 palabras) - 09:50 25 mar 2024
  • # Fuera salio, eſto es por El pueblo de los yndíos &#61; '''[[uê|gue]]''' <br>'''[[gane]][[-c| # Fuera salio, eſto es por la Ciudad &#61; '''[[ize]][[-s|s]] [[a-|a]][[nasqua|na]]''' &#61;<br>
    4 KB (704 palabras) - 13:22 25 mar 2024
  • ...ar de yndíos &#61; '''[[-b|b]][[zahanasuca|zahana]][[-suca|suca]]''', que es 'píʃar' &#61; <br> ...; '''[[ie]] [[ata|{{an|a}}ta]], [[ie]] [[boza]], [[ie]] [[mica]]''', que es Como deʃír <br> Vn orden de dança dos &.<sup>a</sup> <br>
    4 KB (693 palabras) - 13:30 25 mar 2024
  • ...2)|sua]] [[boza]][[-n(3)|n]] [[xie(3)|xie]]''', {{lat|l,}} '''[[fa]] [[sua(2)|sua]]'''- <br> '''[[boza]]''', {{lat|l,}} '''[[fa]] [[moza]][[-n(3)|n]] [[ ...ma(2)|ma]] [[mica]]''', {{lat|l,}} '''[[fa]] [[ma(2)|ma]]''' <br> '''[[sua(2)|sua]] [[mica]]'''. deſtas tres maneras ʃe puede desír en todoʃ <br> l
    5 KB (853 palabras) - 09:50 25 mar 2024
  • ...ze-|ze]][[misqua(2)|mi]]''', {{lat|l,}} '''{{cam1|[[quye|quyc]]|quye}} [[u(2)|u]][[-s|s]]'''{{an1|-}} <br> '''[[ai]] [[ze-|ze]][[misqua|mi]]''' &#61;<br ...jo del agua &#61; '''[[sie(2)|sie]] [[ta]][[-ca|ca]]''', Como. '''[[sie(2)|sie]] [[ta]][[-c|c]] [[i-|i]][[zone]]''', estube <br> debajo del arbol &#
    5 KB (815 palabras) - 13:34 25 mar 2024
  • : '''[[a-|a]][[gues]] [[nuca|nuc]] [[ze-|ze]][[-g|g]][[usqua(2)|u]][[-squa|squa]]''' &#61;<br> ...]][[-sca|sca]], [[cha-|cha]][[usqua(2)|uz]][[-a|a]], [[cha-|cha]][[usqua(2)|gui]][[-nga|nga]]''', ai tanbien <br> eſte uerbo: '''[[ze-|ze]][[gasqua|
    5 KB (830 palabras) - 13:35 25 mar 2024
  • ...aerʃe el edifiçio &#61; '''[[a-|a]]{{an|[[m-|m]]}}[[benasuca|mena]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' &#61;<br> # Desanparada perʃona &#61; '''[[ho]][[-s|s]] [[pquansuca|pqua]][[-oa(2)|oa]] [[ma-|ma]][[gue]][[-za|za]]''', {{lat|L,}} '''[[a-|a]][[quihicha|quih
    4 KB (682 palabras) - 08:01 8 may 2024
  • ...'''[[z-|z]][[upqua]][[-c|c]] {{an|[[m-|m]]}}[[-m|m]][[imynsuca|imẏ]][[-n(2)|n]]'''{{an1|-}}<br> '''[[-suca|suca]]''': yo te desconosco &#61;<br> # Descortezar &#61; '''[[-b|b]][[chusqua(2)|chu]][[-squa|squa]]''' &#61;<br>
    5 KB (748 palabras) - 13:44 25 mar 2024
  • ...a]][[-ca|ca]] [[a-|a]][[nasqua|na]][[-s|s]] [[ana]][[gue]]''': <br>'''[[ys(2)|ys]] [[a-|a]][[quynsuca|quyne]]''' &#61;<br> ...-c|c]] [[a-|a]][[nysqua(2)|nyquy]][[-s|s]] [[sina]]'''<br> '''[[gue]] [[ys(2)|ys]] [[a-|a]][[quysqua|quy]][[-ne|ne]]''' &#61;<br>
    5 KB (843 palabras) - 09:51 25 mar 2024
  • ...entiende denotando que uamos de un <br> lugar a otro La regla çiguiente es para la uenída &#61;<br> ...ue]]''', {{lat|L,}} '''[[sua(2)|sua]] [[mica|mi{{an|c}}]] [[gue]] [[husqua(2)|hu]][[-squa|squa]]''', se uíe{{an1|-}}<br> ne en tres díaʃ &#61;<br>
    5 KB (839 palabras) - 13:45 25 mar 2024
  • ...]]. [[asy]] [[-b|b]][[tasqua|ta]][[-s|s]] [[a-|a]][[chahansuca|chaha]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' &#61;<br> # Despues es, o, ya es despueʃ &#61; '''[[ie(5)|ie]] [[ypqua(3)|ypqua]][[-c|c]] [[a-|a]][[zasqua
    5 KB (794 palabras) - 13:47 25 mar 2024
  • ...aser alguna cossa &#61; '''[[cha-|cha]][[quysqua|qui]][[-nga|nga]] [[cuhu(2)|cuhu]]''' {{an1|-}} <br>'''[[-c|c]] [[a-|a]][[guene]]''' &#61;<br> ...aser alguna coʃa &#61; '''[[cha-|cha]][[quysqua|qui]][[-nga|nga]] [[cuhu(2)|cuhu]][[-c|c]] [[a-|a]][[gasqua|ga]]''' &#61;<br>
    3 KB (438 palabras) - 18:22 24 mar 2024
  • # '''[[supqua]]''', Eſte es El partisípío &#61;<br> # Geſtos haçer &#61; '''[[z-|z]][[upqua]] [[i-|i]][[saca]] [[mica(2)|mica]][[-c|c]] [[-b|b]][[gasqua|ga]][[-squa|squa]]''' &#61;<br>
    3 KB (503 palabras) - 15:20 25 mar 2024
  • ...ar del ojo &#61; '''[[z-|z]][[upqua]][[-z|z]] [[z-|ze]][[-b|b]][[quysqua(2)|quy]][[-squa|squa]]''' &#61;<br> # Guisar de comer &#61; '''[[ie(2)|ie]] [[z-|ze]][[-b|b]][[quysqua|quy]][[-squa|squa]]''' &#61;<br>
    2 KB (306 palabras) - 18:34 24 mar 2024
  • # Hablar por otro eſto es en su lugar &#61; '''{{an|[[a-|a]]}}[[inta|enta]][[-c|c]] [[z-|ze]][[cubu ...|chi]][[cubunsuca|cub{{t_l|u}}n]][[-suca|ʃuca]]''', {{lat|L,}} '''[[atuca(2)|atuca]] [[chi-|chi]][[cubunsuca|cubun]][[-suca|suca]]''' &#61;<br>
    4 KB (651 palabras) - 07:23 25 mar 2024
  • ...|huquy]]''' {{lat|L,}}<br> '''[[a-|a]][[pquyquy]][[-n|n]] [[a-|a]][[husqua(2)|huquy]]''' =<br> ...ua|quy]]. [[a-|a]][[yta|{{an|a}}ta]][[-s|s]] [[a-|a]][[quysqua|quy]][[-ia(2)|ia]] [[ma-|ma]][[gue]][[-za|za]]''', <br> ninguno se hiso a si proprio =<b
    4 KB (737 palabras) - 09:42 19 mar 2024
  • # El es El que me deue que yo no le deuo nada = '''[[ysy|ys]] [[gue]]''' <br> '''[ ...in]]''' <br> '''[[a-|a]][[chubia]][[gue]] [[fa(3)|fa]][[-n|n]] [[mue]][[-o(2)|o]] [[a-|a]][[huina|huin]] [[m-|m]][[chubia]][[gue]]''' =<br>
    5 KB (805 palabras) - 11:01 19 mar 2024
  • # El martes que uiene es uijilia = '''[[fa]][[-s|s]] [[ynga]] [[martes]][[-ca|ca]] [[uisilia]]''' < # El miercoles que uiene es fieſta de guarda = '''[[fa]][[-s|s]] [[ynga]],''' <br> '''[[miercoles]][[
    4 KB (725 palabras) - 09:42 19 mar 2024
  • # Enblanqueçerʃe = '''[[z-|z]][[pquyhyzynsuca|pquyhyzy]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]] ''' =<br> ...{{an|[[-m|m]]}}[[benasuca|mena]] =''' <br> '''[[-suca|suca]] ''': esto es propriamente fagarlo{{an1|,}} pero en{{an1|-}} <br> bolberlo se dise con el
    5 KB (760 palabras) - 11:01 19 mar 2024
  • # Emborracharse deſta manera = '''[[i-|i]][[tyhyquynsuca|tyhyquy]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]] ''' =<br> # Embraueçerʃe = '''[[i-|i]][[chyugosqua(2)|chyu]][[-go|go]][[-squa|squa]]''' =<br>
    4 KB (591 palabras) - 11:01 19 mar 2024
  • ...a]][[zasqua|za]]{{an1|,}} [[cha-|cha]][[han]] ''' <br> '''[[a-|a]][[nysqua(2)|nyquy]]. [[cha-|cha]][[han]] [[uac]] [[a-|a]][[iansuca|iane]]''' &#61;<br ...ca|suca]]''', {{lat|L,}}<br> '''[[yn(3)|yn]] [[a-|a]][[iansuca(2)|ia]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' &#61;<br>
    5 KB (733 palabras) - 08:46 6 may 2023
  • # Ensordeçer &#61; '''[[z-|z]][[cuhupquansuca|cuhupqua]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' &#61;<br> # Ensuçíarse &#61; '''[[z-|z]][[muyhyzynsuca|muyhyzy]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' &#61;<br>
    5 KB (783 palabras) - 09:43 19 mar 2024
  • # Entendimìento eſto es abilid{{in|a}}d &#61; '''[[pquyquychie]]''' {{lat|l,}} '''[[pquychia]]''' # Entero &#61; '''[[histu]]ca''', es como adverbío Como se uera por lo çíg.<sup>te</sup> &#61;<br>
    4 KB (617 palabras) - 09:43 19 mar 2024
  • # Escampar &#61; '''[[a-|a]][[muysynsuca|muysy]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' &#61;<br> ...clareçer El dìa &#61; '''[[muyia]][[-s|s]] [[a-|a]][[quynsuca|quy]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' &#61;<br>
    4 KB (642 palabras) - 11:14 19 mar 2024
  • ...r>'''[[-n(4)|n]][[-za|za]]''' &#61; ese tampoco es '''[[yse]][[-z|z]] [[ys(2)|ys]][[-n(4)|n]][[-za|za]]''' &#61;<br> # Eſte &#61; '''[[sisy]]'''. eſte bueno es. '''[[sise]][[-n|n]] [[cho]][[gue]]''' &#61;<br>
    4 KB (575 palabras) - 09:44 19 mar 2024
  • {{voc_2922|Nacer, esto es, darse las plantas. ''agasqua''.|66v}} :2. '''suas a~/fusuc a~'''. Amanecer (lit. volverse de día).
    11 KB (1589 palabras) - 17:42 4 may 2024
  • |MORFOLOGIA = [[suhuca(2)]] [[-squa]] {{come|1. Es probable que en la última cita fuese ''hui'' en lugar de ''huquy''.}}
    3 KB (458 palabras) - 18:15 23 mar 2024
  • # Poco &#61; '''[[fique(2)|fique]][[-n(4)|n]][[-za|za]]''', {{lat|L,}} '''[[fie]][[-n(4)|n]][[-za|za] # Poco te dare &#61; '''[[fique(2)|fique]][[-n(4)|n]][[-zi|zi]][[-nga|nga]] [[m-|mu]][[huc]] [[-m|m]][[nysqua
    4 KB (690 palabras) - 08:45 26 abr 2024
  • # trae aquel poco - '''[[as]] [[a-|a]][[pquyca]][[-n|n]] [[sosqua(2)|soc]][[-o(3)|o]]''' &#61;<br> # Poco sí es &#61; '''[[a-|a]][[pquyca]][[-n|n]] [[u(3)|u]][[-ca|ca]][[-nan|nan]]''' &#6
    4 KB (736 palabras) - 08:47 26 abr 2024
  • ...rectas.</ref> [[a-|a]][[puyquy(2)|puyquy]][[-n|n]][[gue]] [[z-|z]][[husqua(2)|huque]]''' <br> ...a]][[-nga|nga]] [[-b|b]][[gasqua|ga]][[-z|z]] [[a-|a]][[quynsuca|quy]][[-n(2)|n]][[-za|za]]''' &#61;<br>
    5 KB (847 palabras) - 19:34 2 may 2024
  • # Podrirse las turmas &#61; '''[[a-|a]][[futynsuca|futy]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' &#61;<br> # Podrirse el maiz antes de cojerse &#61; '''[[a-|a]][[chuzansuca|chuza]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' <br>
    4 KB (679 palabras) - 15:26 25 mar 2024
  • {{tuf|sahuwinro|2. pisar|Headland}} {{voc_158|Dançar de yndios. ''Bzahanasuca'', que es 'pisar'.|50r}}
    699 bytes (99 palabras) - 20:00 23 mar 2024
  • ...ny]][[-squa|squa]]''', preterito, '''[[-m|m]][[nysqua(2)|nyquy]]''', no es neseʃario eſte Vbo <br>bien se puede desir eſto por, '''[[-b|b]][[zasqua ...sup>a</sup> '''[[z-|z]]{{an|[[-m|m]]}}[[muysqua|muy]][[-squa|squa]]''', no es Vbo nesesario bien se pue{{an1|-}} <br> de deçir por, '''[[-b|b]][[zasqua
    5 KB (801 palabras) - 15:27 25 mar 2024
  • ...[-m|m]][[nysqua(2)|ny]][[-s|s]] [[hicha]][[-n|n]] [[a-|a]][[-m|m]][[nysqua(2)|nyquy]]''' &#61;<br> # Por donde, preguntando &#61; '''[[be]][[-s|s]][[ua]]''', eſte es general &#61;<br>
    5 KB (864 palabras) - 12:21 19 mar 2024
  • ...''[[i-|i]][[sa]][[-n|n]]''' <br>'''[[misa]] [[ma-|ma]][[quysqua|quy]][[-ia(2)|ia]]''', {{cam|di|hiciste}} miʃa por mi &#61;<br> ...ca|ca]], ''' <br> '''[[m-|m]][[chica(2)|chica]][[-ca|ca]] [[a-|a]][[chica(2)|chica]][[-ca|ca]]''' &.<sup>a</sup> diʃese de perʃonaʃ &#61; <br> y
    4 KB (724 palabras) - 08:18 26 abr 2024
  • # Por de dentro &#61; '''[[ty(3)|ty]][[-ny(2)|ny]] [[husa]]''' &#61;<br> ...aʃo eſto es por de dentro de alguna <br>coʃa, aquella palabra 'por', es, '''[[i-|i]][[chichy]], [[m-|m]][[chichy]]''' <br>'''[[a-|a]][[chichy]]'''
    3 KB (579 palabras) - 09:45 19 mar 2024
  • ...nder la planta &#61; '''[[ys(2)|ys]] [[a-|a]][[chuhuzansuca|chuhuza]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' &#61;<br> ...[[-b|b]][[zasqua|za]][[-squa|squa]], [[cam]] ''' <br>'''[[-b|b]][[quysqua(2)|quy]][[-squa|squa]]''' &#61;<br>
    3 KB (544 palabras) - 20:40 2 may 2024
  • ...', y si anbaʃ <br> son henbraʃ se llaman, '''[[pabcha]]''', y sí el uno es baron <br> y La otra henbra, El uaron Respecto de la henbra, se <br> llama: # Primera cosa &#61; '''[[quyhy]][[-n(3)|n]] [[zone|zon]][[-a(2)|a]]''' &#61;<br>
    4 KB (620 palabras) - 20:57 2 may 2024
  • ¿Quién es el que habla tanto la lengua chibcha?}} Es Bernardo.}}
    3 KB (470 palabras) - 11:45 18 mar 2024
  • ...ática de Lugo/fol 8v|folio 8 vuelto]], línea 4. Pero esta corrección no es necesaria pues la palabra a corregir se encuentra de igual manera a como se ...encuentra de manera ascendente teniendo en cuenta el número del folio, y es precisamente en el folio 28 vuelto donde hemos encontrado dicha errata.</re
    4 KB (660 palabras) - 10:10 18 mar 2024
  • lin.7. falta preteritos.<ref>Es probable que se refiera a la ausencia de una explicación sobre los pretér ...ca de Lugo/fol 108v|folio 108 vuelto]], línea 2. Pero esta corrección no es necesaria pues la palabra a corregir se encuentra de igual manera a como se
    3 KB (515 palabras) - 06:02 8 abr 2014
  • Dat.&nbsp; '''[[ɣna]][[biʒhine|bîʒh]][[-a(2)|a]] [[guaca(2)|guaca]]'''. <br> ...hine|bîʒh]][[-a(2)|a]]''', {{lat|vel}} '''[[ɣna]][[biʒhine|biʒh]][[-a(2)|a]], [[-ca|ca]]'''.<br>
    3 KB (576 palabras) - 10:15 18 mar 2024
  • ...'''[[chi-|Chi]][[guaca(2)|guaca]]''', ò '''[[chiê]] [[chi-|chi]][[guaca(2)|guaca]]''', pa-<br> ...nbsp;&nbsp;&nbsp; ra noſotros; y dezir '''[[chiê]][[guaca(2)|guaca]]''', es<br>
    3 KB (570 palabras) - 11:45 18 mar 2024
  • # Qual eʃ &#61; '''[[be]][[-s|s]][[-ua(2)|ua]]''' &#61;<br> # Quando hablan.<sup>o</sup> de tíempo paʃado &#61; '''[[fes]][[-ua(2)|ua]]''' &#61;<br>
    3 KB (485 palabras) - 17:53 4 may 2024
  • # '''[[quichipqua(2)|chipqua]][[-na|na]], [[a-|a]][[quichipqua(2)|quichipqua]][[-n|n]][[-ie|ie]]''', {{lat|L,}} '''[[sas]] [[quyhy]][[-na|na ...]][[-z|z]]''' <br>{{lat|L,}} '''[[yc]] [[-b|b]][[sunsuca|su{{an|n}}]][[-ne(2)|ne]][[-ca|ca]][[-z|z]]''' &#61; <br>
    4 KB (690 palabras) - 15:37 25 mar 2024
  • ...br> '''[[a-|a]][[chie(3)|chie]][[-c|c]] [[cha-|cha]][[chibysuca|chib]][[-a(2)|a]]''' &#61; <br> ...]][[-u|u]][[-s|s]] [[a-|a]][[chie(3)|chie]][[-c|c]] [[chibysuca|chib]][[-a(2)|a]]''' &#61; <br>
    4 KB (653 palabras) - 15:37 25 mar 2024
  • ...|a]][[bique]][[-z|z]] [[a-|a]][[cha(3)|cha]][[-n|n]] [[ma-|ma]][[gue]]''', es lo mis{{an1|-}}<br> mo ʠ descolorido. '''[[a-|A]][[fique(3)|fique]][[-z|z ...ca|ca]], [[tama|tame]][[-n|n]] [[uca(2)|uca]], [[boza|boze]][[-n|n]] [[uca(2)|uca]]''', <br>
    4 KB (708 palabras) - 15:38 25 mar 2024
  • # 8. '''[[zocam]] [[ana(4)|a{{an|n}}]][[-na(2)|na]]''', 9. y aʃi proçìgue Como se dira de loʃ <br>díaʃ &#61; <br> # Antėyer &#61; '''[[mon|mo{{an|n}}]][[-na(2)|na]]''' &#61; <br>
    4 KB (626 palabras) - 15:40 25 mar 2024
  • {{lat|vel|Vel CONJ. Indica que es indiferente la elección de uno u otro de los miembros enlazados por ella" &nbsp;El Datiuo admite eſta particula, '''[[guaca(2)|gua'''-<br>
    2 KB (406 palabras) - 10:23 18 mar 2024
  • tiuo de '''[[suâ|ſuâ]]''', es porque los Indios anti-<br> rra, y '''[[gua(2)|gua]][[shucâ|s hucâ]]''', por vn pueblo llamado<br>
    3 KB (586 palabras) - 10:23 18 mar 2024
  • que es, '''[[ɣs]]'''.</h4> Acuſ. '''[[ɣs]]''', {{lat|vel}} '''[[ɣs|ɣſ]][[-câ(2)|câ]]'''.<br>
    2 KB (275 palabras) - 21:10 5 may 2024
  • poſiſsiuo, ʠ es '''[[vm-|Vm]]'''.</h4> Dat. '''[[vm-|Vm]]''', '''[[guaca(2)|guaca]]'''.<br>
    2 KB (272 palabras) - 10:24 18 mar 2024
  • ...sp;&nbsp;&nbsp; {{lat|vel}} '''[[a-|a]][[-b|b]]''', como '''[[a-|a]][[guê(2)|guê]] [[ʒhɣ-|ʒhɣ]][[-b|b]] [[tosqua|toqɣ]]'''.<br> &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; primero que es '''[[a-|A]]'''. vſa el Indio,<br>
    2 KB (416 palabras) - 10:24 18 mar 2024
  • Dat.&nbsp; '''[[hɣcħa|Hɣcħa]] [[cħanɣqɣ]] [[ʒhɣ-|ʒhɣ]][[guaca(2)|guaca]]'''.<br> '''[[ʒhɣ-|ʒhɣ]]''', ſu plural que es '''[[chi-|chi]]'''.<br>
    2 KB (415 palabras) - 10:25 18 mar 2024
  • ...dijese, {{lat|L,}} anteʃ ʠ lo dìga &#61; '''[[ze-|ze]][[-g|g]][[usqua(2)|u]][[-za|za]][[-c|c]] [[uca(3)|uca]]''' <br> deſta manera se diʃe eſte # Antíguamente, eſto es al prinçípio del mundo &#61; '''[[zaita|zai'''{{an1|-}}<br> '''ta]][[-n
    4 KB (621 palabras) - 09:47 19 mar 2024
  • # Ańublarce las mieʃeʃ &#61; '''[[a-|a]][[nyunsuca|nyu]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' = <br> ...[iansuca(2)|ian]][[-zi|zi]][[-nga|nga]]''', de ʃuerte <br> ʠ aquel aora es '''[[fa]][[-n(3)|n]]''', <br>
    4 KB (630 palabras) - 15:41 25 mar 2024
  • ...[muyia(2)|ia]][[-ca|ca]] [[ys]][[-pqua|pqua]] [[m-|m]][[quynsuca|quy]][[-n(2)|n]] [[ma-|ma]] {{an|[[a-|a]]}}[[-n-|n]][[uitysuca|guity]][[-nynga|nynga]]' # Apagar fuego &#61; '''[[yc]] {{cam1|[[z-|z]][[muynsuca|muy]][[-n(2)|u]][[-suca|suca]]|muynsuca}}''' &#61; <br>
    4 KB (704 palabras) - 09:54 25 mar 2024
  • ...es marca de ergatividad y va adherido al pronombre. Según Adelaar (2005), es marca de transitividad y va adherido al verbo ...ccion, como ''Miſſa ʒhɣb nɣpqua ſucà''. Yo oygo Miſſa.//EL Neutro es el que no tiene deſpues de ſi, acuſatiuo, como ''ʒhɣnaſquâ''. Yo me
    5 KB (772 palabras) - 10:21 23 mar 2024
  • {{voc_158|Abajo, adv[er]b[i]o de mouimiento, esto es açiabajo. ''Guasa''; como, ''guas suhucu'', tira aciabajo.|1v}} :2. Hacia dentro, hacia abajo (hablando de algo que pasa por la garganta).
    2 KB (301 palabras) - 14:01 23 mar 2024
  • 2- ukʷa → *uka- 2. Que comience con wu explicaría la nasalización con -b (VAT)
    2 KB (365 palabras) - 19:10 23 mar 2024
  • Nom &nbsp; '''[[ɣna]][[biʒhine|biʒh]][[-a(2)|a]], [[a-|A]]'''.<br> Gen. &nbsp;'''[[ɣna]][[biʒhine|biʒh]][[-a(2)|a]] [[a-|a]][[epqua]]''', {{lat|vel}} '''[[ipqua]]'''.<br>
    2 KB (343 palabras) - 09:20 25 abr 2023
  • Plural. '''[[ana|Ana]][[biʒhine|biʒh]][[-a(2)|a]], [[a-|A]][[-b|b]][[câsqua|câ]]''', aquellos. &c.<br> es, fui}}.</h4>
    2 KB (353 palabras) - 09:21 25 abr 2023
  • Aquel es. '''[[ana|Ana]][[biʒhine|biʒh]][[-a(2)|a]][[guɣ]]'''<ref>En el original, "Ana'''h'''iʒhaguɣ".</ref>.<br>
    2 KB (297 palabras) - 09:21 25 abr 2023
  • '''[[husqua(2)|hu]][[-nga|nga]][[-cô|cô]]'''.<br> &nbsp;Mirad que aueys de venir. '''[[mi-|Mi]] [[husqua(2)|hu]][[-nga|n'''-<br>
    1 KB (265 palabras) - 14:11 2 may 2021
  • '''[[chiê|Chiê]] [[ɣnga(2)|ɣnga]][[-cô|cô]]'''.<br> '''[[miê|Miê]][[ɣnga(2)|ɣnga]][[-cô|cô]]'''.<br>
    2 KB (281 palabras) - 09:22 25 abr 2023
  • '''[[hɣcħa|Hɣcħa]] [[ɣnga(2)|ɣnga]][[nân]]'''.<br> ''' [[muê|Muê]] [[ɣnga(2)|ɣnga]][[nân]]'''.<br>
    1 KB (260 palabras) - 10:25 18 mar 2024
  • :2. '''yc b~'''. Soplarlo, soplarla (prender la candela soplando). {{tuf|cuhwinro|2. soplar (para purificar, dicen que todos los que comen de la comida cocida
    2 KB (275 palabras) - 13:06 23 mar 2024
  • {{tuf|suquinro|2. Pelar|Headland}} :2. Desollar (quitarle la piel a un cuerpo).
    1 KB (193 palabras) - 12:43 23 mar 2024
  • {{tuf|tenro(2)|rajar (leña)|Headland}} <!-- No es un verbo -qui. Seguir investigando. --> :2. Rasgarse.
    2 KB (319 palabras) - 20:36 28 mar 2024
  • 1. La 'h' no es ortográfica? - No. Parece provenir de ʒ > h. 2. La variante 'yhca' muestra su cercanía con el uwa.
    1 KB (176 palabras) - 15:06 23 mar 2024
  • ...''zebgysqua'', morir ymperatibo, ''abgyu'', muérete; ''zebcasqua'' quando es neutro, ymperatibo ''abcacu''.|14r}} ''bcasqua''. Quando es neutro.|23r}}
    4 KB (550 palabras) - 11:05 3 abr 2024
  • ...f|uba|1. semilla (de cuesco, mantecoso, aguacate, batata, maíz, fríjol). 2. pepa; fruta |Headland}} {{tuf|uba|2. pepa; fruta. |Headland}}
    6 KB (891 palabras) - 11:28 3 abr 2024
  • :2. Disparar, abarrar. :2. '''ues b~'''. Llamar a la puerta.
    4 KB (581 palabras) - 14:26 23 mar 2024
  • # ímportunar &#61; '''[[a-|a]][[quyne|quyn]] [[-b|b]][[gusqua(2)|gu]][[-squa|squa]]''' &#61;<br> # ìmposible es &#61; '''[[a-|a]][[quysqua|quy]][[-ne|n]][[-za|za]]''' &#61;<br>
    4 KB (558 palabras) - 09:48 27 mar 2024
  • A. &nbsp;'''[[ana|Ana]][[biʒhine|biʒh]][[-a(2)|a]] [[-ɣn|ɣn]][[-ʒha|ʒha]][[-sa(3)|ſa]][[san|ſan]]''', {{lat|vel}} ' tiuo, {{lat|Sum, es fui}}.<br>
    2 KB (350 palabras) - 10:26 18 mar 2024
  • ...[[as(2)|as]]''' – à mi, '''[[ma-|ma]][[as(2)|as]]''' – à ti, '''[[ys(2)|ys]]''' à èl, &c.<br> ...na|na]]'''. {{lat|l.}} '''[[hischa]][[-na|na]]'''.<br>.{{lat|l.}} '''[[tye(2)|tye]][[-na|na]]'''. {{lat|l.}} '''[[guasa]][[-ca|ca]]'''.<br>
    6 KB (958 palabras) - 09:13 22 dic 2023
  • ...a}}n]][[-suca|suca]], [[z-|Z]][[ipqua]][[-z|z]] [[a-|a]][[iansuca|ia]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''', mis deudaʃ<br> se van acrecentando, mi hacienda, &c # Acertar en lo q.<sup>e</sup> dice = '''[[cha-|Cha]][[usqua(2)|gui]][[-sca|sca]][[-z|Z]] [[a-|a]][[fista]][[-c|c]] [[a-|a]][[zasqua|Za]][
    6 KB (989 palabras) - 17:59 18 ago 2023
  • {{voc_158|¿Qué es aquello que está allí? ''Anazonao ipqua'' [o] ''aso ipquas anac asucunebe {{voc_158|¿Quién es aquel que está allí? ''Ana suzao xie''? [o] ''aso síes anac asucunebe''?|107r}}
    2 KB (273 palabras) - 11:06 23 mar 2024
  • 2. siˈkəna → ˈsʲikəna ...1. Por el duit (tia) 'luna', uwas (siyacura, sihyara, etc.), damana (saga) es que se presume 'ts'.
    1006 bytes (140 palabras) - 12:18 23 mar 2024
  • ...a 'a' devino 'u'. Una variante revela la antigua forma 'cubansuca'. En uwa es 'cuwa'. :2. '''aoba z~'''. Responder.
    1 KB (181 palabras) - 12:57 23 mar 2024
  • {{manuscrito_2923|Pedaço <nowiki>=</nowiki> ''Sacan''. l. ''moque''. este es sobra, id est, ''etagó''.|32v}} :2. '''fun ~'''. Pedazo de pan.
    1 KB (218 palabras) - 16:03 23 mar 2024
  • # Liuiana Coʃa &#61; '''[[a-|a]][[fihiza(2)|fihiza]][[-n(4)|n]][[-za|za]]''' &#61;<br> # Loco &#61; '''[[mahazansuca|mahaza]][[-n(2)|n]][[-uca|uca]]''' &#61;<br>
    2 KB (337 palabras) - 11:42 29 mar 2024
  • # eʃ mi nombre. &#61; '''[[ipqua(2)|ìpqu]][[-o(2)|o]] [[a-|a]][[hyca]]''', Como se llama{{an1|?}} '''[[Pedro|pe''' {{an1|-} ...cu]][[-s|s]] [[-b|b]][[gyisuca|gyi]][[-suca|suca]]''', {{lat|L,}} '''[[gue(2)|gue]]-''' <br>'''[[-s|s]] [[-b|b]][[gyisuca|gyi]][[-suca|suca]]''' &#61;<b
    3 KB (541 palabras) - 11:50 29 mar 2024
  • {{tun|cárara|1. Hueso. 2. Canilla.|Headland}} :2. Tallo, palo.
    3 KB (418 palabras) - 10:37 27 abr 2024
  • {{gra_158|...en lugar del p[ro]nombre ''chi'', que es noster, nostra, nustrun, suelen algunas beses poner este p[ro]nonbre ''cha' :2. '''zupqua z~'''. Sentido (capacidad de percepción y reacción a estímulo
    4 KB (624 palabras) - 17:01 23 mar 2024
  • 2. Principio de proximidad: uwa: #s, damana: #s, pero duit es #t {{tuf|sihyara|2. mes|Headland}}
    2 KB (350 palabras) - 12:14 23 mar 2024
  • ...desnasaliándose en muysca */zu/ y rotizándose en uwa /ro/ (verificar si es rotización o flapping en uwa). |nom = Aux.-Factual 2
    2 KB (252 palabras) - 10:45 23 mar 2024
  • |MORFOLOGIA = [[boza|bon]] [[-na(2)]] {{voc_158|Aora dos días, es lo mismo que anteyer. ''Mona''.|16r}}
    723 bytes (114 palabras) - 16:03 23 mar 2024
  • {{come|Desde otro punto de vista, es probable que la "u" de este morfema haya sido percibida por los gramático- :2. '''pquyn ~'''. Todos, cada.
    5 KB (900 palabras) - 13:03 27 mar 2024
  • 2. (PH) -inɡaɾ → (ə)ngaː ...de dos palabras. La primera es ''gue'', la segunda es ''nga''... La 2a no es más de futuro;|3v}}
    2 KB (342 palabras) - 10:32 23 mar 2024
  • <center>''qual es ordenado, y con''</center> 2 &nbsp;'''[[iglesia|Igleſia]][[-nâ|nâ]] {{an|[[a-|a]]}}[[guê]][[-uca|uc
    2 KB (303 palabras) - 11:46 18 mar 2024
  • &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; eſtàs amancebado, es<br> es lo ſiguien-<br>
    748 bytes (124 palabras) - 08:19 25 abr 2023
  • ...grafía actual del término es "exhortación" y significa, según el DRAE "2. Advertencia o aviso con que se intenta persuadir". Real Academia Española &nbsp; La primera es ʠ te ha de pe- <br>
    1 KB (195 palabras) - 10:28 18 mar 2024
  • 2 &nbsp; &nbsp; Has creydo en ſueños? <br><br> &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; dicho, que es para <br>
    841 bytes (131 palabras) - 08:19 25 abr 2023
  • &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;es) peſate de auer he-<br> 2 &nbsp; &nbsp; Tienes propoſito firme <br>
    1 KB (183 palabras) - 10:30 18 mar 2024
  • '''[[puɣne|puɣn]][[uca(2)|uca]], [[cħuensuca|<s>ʒ</s>{{an|c}}ħuen]][[-ʒha|ʒha]]<ref>En el volum ...-|cħa]][[qɣsqua|qɤ]][[-yâ|yâ]], [[cħa-|cħa]][[usqua(2)|guʒh]][[-â(2)|â]], [[ʒhɣ-|ʒhɣ]] [[puɣqɣ|puɤ-'''<br>
    4 KB (764 palabras) - 11:47 18 mar 2024
  • ''ʃe pregunta, es lo''<br> &nbsp; &nbsp; &nbsp;'''n]][[uâ(2)|ûa]]?''' Si reſponde que<br>
    2 KB (282 palabras) - 11:47 18 mar 2024
  • &nbsp; &nbsp;'''bun]][[-ua(2)|ua]]''';<br> ...corresponde a la número 5 de este mandamiento en español, y la número 5 es la traducción muysca de la pregunta 4 en español.</ref> '''[[vm-|Vm]] [[b
    2 KB (394 palabras) - 11:49 18 mar 2024
  • 2 &nbsp;'''[[xis|Xis]] [[pecado]] [[vm-|vm]]{{an|[[-m|m]]}} [[qɣsqua|qɣ]][[ &nbsp; ''y en cada pecado porque es''<br>
    2 KB (273 palabras) - 11:50 18 mar 2024
  • 2. {{yux ...aica|ghuaicà]] [[ma-|ma]][[quysqua|qɣ]][[-ia(2)|yâ]] [[ma-|ma]][[gusqua(2)|guʒhâ]] [[puyne|puɣn]]uqɣ
    6 KB (963 palabras) - 11:50 18 mar 2024
  • | [[ypqua(2)|qua]] [[a-|a]][[-g|g]][[usqua|u]][[-zinga|ʒhingâ]] [[yc|ɣqɣ]] [[zisqua 2. {{yux
    6 KB (925 palabras) - 11:51 18 mar 2024
  • '''[[ana|Ana]][[biʒhine|biʒh]][[-a(2)|a]] [[guɣ]] [[quisqua|qui]][[-sca|ſ'''{{an1|-}}<br> ''que es: yo ʃoy el que''<br>
    2 KB (346 palabras) - 11:30 18 mar 2024
  • &nbsp;'''[[ana|Ana]][[biʒhine|biʒh]][[-a(2)|a]][[guɣ]] [[qɣsquâ|qɣ]]'''<br> Aquel es el que a-<br>
    2 KB (355 palabras) - 10:37 18 mar 2024
  • Aquel es. &c. '''[[ana|Ana]][[biʒhine|biʒh]][[-a(2)|a]][[guɣ]] [[a-|a]][[-b|b]]-'''<br>
    2 KB (326 palabras) - 09:37 25 abr 2023
  • 1. &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;'''[[husqua(2)|Hu]][[-squâ|ſquâ]]''', por venir, ô llegar. <br><br> 2. &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;'''[[cusqua(2)|Cu]][[-squâ|ſquâ]]'''. Por comprar, ô pagar. <br>
    3 KB (480 palabras) - 10:41 18 mar 2024
  • tiua, que es el ſigno de la quar{{an1|-}} <br> <center><h5>2. NOTA.</h5></center> <br>
    2 KB (296 palabras) - 10:42 18 mar 2024
  • en '''v'''. como '''[[qhɣrqɣsûca|qhɣrqɣ]][[-sûca|ſûca]]<ref>Es probable que "qhɣrqɣſûca" sea el equivalente del verbo "comer", que enc :Comer <nowiki>=</nowiki> '''Zequychquysuca''', neutro. '''Zebsosqua''' es activo. (Quesada Pacheco:1991)
    4 KB (722 palabras) - 11:56 18 mar 2024
  • ca tomar ò quitar, haze '''[[gusqua(2)|guc]][[-û|û]]''' <br> Y tambien '''[[nasqua|xhi]][[-u|u]]''', es imperati- <br>
    2 KB (351 palabras) - 11:56 18 mar 2024
  • ſê acabã ên '''o'''. como '''[[sosqua(2)|Soc]][[-ô|ô]]'''. O- <br> mas de imperatiuo, y es irrẽ- <br>
    2 KB (267 palabras) - 10:44 18 mar 2024
  • nombre '''[[mâ-|Mâ]]'''. que es de ſegun- <br> &nbsp;&nbsp;'''[[ma-|Ma]] [[tosqua|Toc]][[-â(2)|â]]''', raja tu.'''<br>
    1 KB (251 palabras) - 10:44 18 mar 2024
  • En '''Aſcâ''', como '''[[basqua|Bâ]][[-squa|ſca]], [[uasqua(2)|gnâ]][[-squa|ſca]]<ref>Probablemente, "guâſca". Lo inferimos del parti ...artiçipios: ''<u>chaguasca</u>'', ''chaguaca, chaguanga''". (El subrayado es nuestro). (González:1987).</ref>'''.<br>
    2 KB (423 palabras) - 17:30 29 sep 2021
  • el adjunto que es '''[[ʒhy-|ʒhy]][[-b|b]]''', queda<br> ...nbsp;En '''Ca'''. como '''[[tosqua|Toc]][[-â(2)|â]]. [[basqua|Bac]][[-â(2)|â]]'''.<br>
    2 KB (342 palabras) - 10:45 18 mar 2024
  • '''ça]]''', y lo meſmo es de eſta le-<br> {{der|M 2 &nbsp;&nbsp; Tam-}}
    2 KB (328 palabras) - 10:46 18 mar 2024
  • Otros dubitatiuos '''[[hiaqɣ|hiaq]][[-ua(2)|ua]]? [[hiaqɣ]][[-ba(2)|ba]][[-xin|xin]]'''<br> ...u>exortacion</u> a todas las perſonas //del dicho futuro..." El subrayado es nuestro.</ref>, como, '''[[-co|co]]'''.<br>
    2 KB (357 palabras) - 10:47 18 mar 2024
  • ...cional de Chile, la primera "a" se observa claramente. De cualquier forma, es evidente que para cada volumen se utilizaron dos tipos diferentes.</ref>.<b ...cional de Chile, la primera "a" se observa claramente. De cualquier forma, es claro que para cada volumen se utilizaron dos tipos diferentes.</ref>.<br>
    2 KB (466 palabras) - 10:47 18 mar 2024
  • de Pedro es mia, diremos, '''[[Pedro|Pe'''-<br> Pedro es tuya, '''[[Pedro]] [[guê(2)|guê]] [[m-|m]][[ipqua|ip'''<br>
    1 KB (245 palabras) - 21:34 28 abr 2022
  • qual es ſemejante a los imper{{an1|-}}<br> {{der|N 2 &nbsp;&nbsp; ablati-}}
    754 bytes (137 palabras) - 10:48 18 mar 2024
  • &nbsp;El nombre comparatiuo es<br> '''[[ingɣ(2)|ingɤ]]''', que quiere dezir mas<br>
    1 KB (196 palabras) - 10:49 18 mar 2024
  • interrogatiuamente, eſto es,<br> <center>'''[[xiê|Xiê]]? [[ipqua(2)|ipqua]]? [[ihac]]?'''</center>
    2 KB (264 palabras) - 10:49 18 mar 2024
  • 1. &nbsp; &nbsp; '''[[xie|Xie]][[-guâ|guâ]]?''' quien es, o quien<br> 2. &nbsp; &nbsp; '''[[ipqua(2)|Ipqua]][[-guâ|guà]]?''' que ây, o que<br>
    2 KB (354 palabras) - 10:50 18 mar 2024
  • '''[[ihâc]][[-uâ(2)|uâ]]?''' que quiere dezir, co-<br> mo es?
    1 KB (214 palabras) - 10:50 18 mar 2024
  • &nbsp; La primera nota es, que quã{{an1|-}}<br> taſſemos que hombre es eſſe?<br>
    2 KB (311 palabras) - 10:50 18 mar 2024
  • <center><h4>2. NOTA.</h4></center> &nbsp; La ſegunda nota es, que a-<br>
    2 KB (296 palabras) - 10:50 18 mar 2024
  • de eres que es lo que en Latin<br> dezimos, {{lat|cuias es?|¿de dónde eres?}} diremos.<br>
    2 KB (266 palabras) - 10:50 18 mar 2024
  • &nbsp; La quinta nota es, ʠ ay en<br> eſta lẽgua vna diccion ʠ es '''[[ɣn]]'''<br>
    2 KB (335 palabras) - 11:57 18 mar 2024
  • caſa en que eſtoy es mia, dire<br> '''[[guê(2)|guê]] [[ɣn]] [[cħa-|cħa]] [[sucune|ſuʒh]][[-a(2)|a]] [[ʒh-|ʒh]][[îpqua]]'''-<br>
    2 KB (308 palabras) - 13:05 26 abr 2023
  • les, que es el que ſe ſigue.<br> '''[[qhɣ|Qhɣ]][[-n(3)|n]] [[ʒhône|ʒhôn]][[-a(2)|a]]'''.<br>
    2 KB (423 palabras) - 10:52 18 mar 2024
  • ...â]]|Epquacâ}}''', {{lat|vel}}, '''{{cam1|[[epqua(2)|Epqa]][[-c|q]][[-uâ(2)|uà]]|Epquaquâ}}''',<br> quel termino. Pedro es acu-<br>
    2 KB (357 palabras) - 11:58 18 mar 2024
  • es, '''[[epqua(2)|epqua]][[-s|ſ]][[-uâ(2)|uâ]]''', que quiere de-<br> '''[[xisɣ|Xiſɣ]][[-sâ(2)|ſâ]]''',<br>
    2 KB (307 palabras) - 10:54 18 mar 2024
  • &nbsp; Al ſegundo que es, '''[[hiaqɣ|hiaq]][[-uâ(2)|uâ]]'''.<br> ...iaqɣ|hiaq]] [[husâ|huſâ]]''', o '''[[hiaqɣ|hiaq]] [[husa|huſ]][[-uâ(2)|uâ]]''', ſe<br>
    1 KB (262 palabras) - 10:54 18 mar 2024
  • {{der|2<ref>Este folio falta en el volumen de la Universidad del Rosario de Bogotá ...[[cħa-|cħa]][[hac|h{{an|ac }}]] [[a-|a]][[thɣʒhɣnsuca|thɣʒhɣ]][[-n(2)|n]]<ref>Probablemente, "'''cħaha{{an1|cà}}thɣ ʒhɣn'''". Suponemos que
    5 KB (882 palabras) - 10:55 18 mar 2024
  • es '''[[as|As]]'''.</h4> Dat. '''[[as|As]], [[guaca(2)|guaca]]''', para aquel, ò aquello<br>
    2 KB (382 palabras) - 16:06 30 abr 2021
  • |GRUPO = 1. Recordar que 'sihi' es alófono. <!-- Grupo 2 Este -->
    2 KB (372 palabras) - 19:37 23 mar 2024
  • :1.1. La hipótesis actual es que ante oclusiva se convertía en -a, por ejemplo uquy -> uza. 2. La m entre vocales se deslabializó.
    1 KB (169 palabras) - 17:25 23 mar 2024
  • {{voc_158|Continuar, esto es, voy diçiendo, voy haçiendo. Se junta este verbo, ''mny'' [o] ''bsy'' con {{tuf|rauwinro(2)|Empezar a (usado en el pasado como verbo auxiliar para algo en proceso)|He
    4 KB (593 palabras) - 16:32 23 mar 2024
  • 2. Desplazamiento acentual en uwa? {{come|Al parecer es un verbo singular.}}
    2 KB (374 palabras) - 15:03 23 mar 2024
  • '''[[-ia(2)|ya]] [[vmpqàu]][[-qɣ|qɤ]], &c. [[ɣnga]]'''<br> ''ha cometido, ʃe le pregunte ʃi es''<br>
    2 KB (290 palabras) - 11:58 18 mar 2024
  • &nbsp; Diremos, '''[[ʒhɣ-|ʒhɣ]][[guaya]], [[cħa(2)|cħ{{an|a}}]][[a-|a]][[-b|b]]''',<br> ...]] [[cħa(2)|cħ{{an|a}}]][[a-|a]][[-b|b]][[iusuca(2)|iu]][[-s|s]], [[cħa(2)|cħ{{an|a}}]][[a-|a]][[-b|b]][[cħuhusquâ|cħuhu'''-<br>
    2 KB (426 palabras) - 11:58 18 mar 2024
  • ...-s|s]]''', &c. {{lat|l.}} '''[[pquaca|Pquaca]] [[ze-|ze]][[-b|b]][[chosqua(2)|cho]][[-squa|s'''-<br> ...(Entiéndase con cierta connotación sexual).}}.<br>'''{{an|[[a-|a]]}}[[e(2)|E]][[-s|s]] [[i-|i]][[zone]]''' – tenerlo abrazado.<br>
    8 KB (1233 palabras) - 15:55 9 nov 2023
  • ...[[-nynga|nynga]][[-xin|xin]] [[yque]] [[ze-|Ze]]'''-<br>'''[[-g|g]][[usqua(2)|u]][[-nga|nga]]'''.<br> # Adonde quiera q.<sup>e</sup> esté, lo tengo de matar. = '''[[epqua(2)|Epqua]][[-n(3)|n]][[-va|va]] [[a-|a]][[sucune|su'''-<br>'''cun]] [[ze-|Ze]
    6 KB (1055 palabras) - 13:07 9 abr 2023
  • ...quihicha]][[-que|que]] [[ysua]]'''-<br> '''[[-que|que]] [[ze-|ze]][[husqua(2)|huquy]]'''.<br> ...'. {{lat|l.}} '''[[muyia]][[-n(4)|n]][[-za|za]][[-que|ʠ]]'''. Este ultimo es propiam.<sup>te</sup>, no<br> descubriendose, no apareciendo.<br>
    6 KB (951 palabras) - 13:40 9 abr 2023
  • # Ahogarse en el agua = '''[[sie(2)|Sie]][[-que|que]] [[bhysqua|bhy]][[-squa|squa]]'''.<br> # Ahogar à otro asi = '''[[sie(2)|Sie]][[-que|que]] [[ze-|Ze]][[-b|b]][[gusqua|gu]][[-squa|squa]]'''.<br>
    5 KB (742 palabras) - 10:00 18 abr 2023
  • # A las seis del dia = '''[[sua(2)|Sua]][[-z|z]] [[hucha]][[-que|que]] [[a-|a]][[zasqua|za]]'''.<br> ...= '''[[sua(2)|Sua]][[-s|s]] [[sina|Sin]] [[ia|i{{an|a}}]] [[a-|a]][[nysqua(2)|nyquy]]'''.<br>
    6 KB (995 palabras) - 10:04 18 abr 2023
  • # Anoche toda la noche = '''[[za|Za]][[-si|si]] {{cam1|[[uca(2)|nca]]|uca}}'''.<br> ...[[-suca|suca]]'''. {{lat|l.}} '''[[a-|A]][[chyhisquynsuca|chyhisquy]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]'''. {{lat|l.}} '''[[muyia]][[-n(4)|n]][[-za|za]][[-c|c]]
    7 KB (1149 palabras) - 10:02 18 abr 2023
  • ...ay una virgulilla)}}. De otras cosas = '''[[huca|Huque]] [[a-|a]][[gensuca(2)|ge]][[-ne|ne]]'''.<br> # Asco tener = '''[[ze-|Ze]][[pquyquy]] [[a-|a]][[tymynsuca|tymy]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]'''.<br>
    7 KB (1118 palabras) - 18:10 19 abr 2023
  • ...ar = '''[[ze-|Ze]][[cuhuca]][[-z|Z]] {{cam1|[[a-|a]][[pquansuca|pqua]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]|apquane}}'''.<br> ...''. {{lat|Item}}. '''[[a-|a]][[sa]][[-c|c]]'''. {{lat|l.}} '''[[a-|a]][[ge(2)|ge]][[-c|c]] [[ze-|Ze]][[pquysqua|p'''-<br>'''quy]][[-squa|squa]]'''. Pret
    7 KB (1102 palabras) - 14:10 27 ago 2023
  • ...ysqua(2)''', cuyo pretéritos es '''bquyquy'''.</ref> '''[[-b|b]][[quysqua(2)|quyquy]]'''.<br> # Aculla esta = '''[[aa(2)|Aa]][[-c|c]] [[a-|a]][[zone]]'''. {{lat|l.}} '''[[ana]][[-c|c]] [[a-|a]][[
    4 KB (642 palabras) - 17:34 1 oct 2023
  • # Bahear = '''[[a-|A]][[busuansuca|busua]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]'''.<br> # Bambonear = '''[[yquy|Yquy]] [[ze-|ze]][[muynguansuca|muyngua]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]'''.<br>
    6 KB (879 palabras) - 17:40 26 abr 2023
  • ...|b]][[quysqua|quy]][[-squa|squa]] [[chi-|chi]]'''-<br>'''[[puyquy]]'''<ref>Es probable que estas equivalencias se hayan trocado tras la copia.</ref>, {{l ...uca]]'''. imp. '''[[iotysuca|iot]][[-u|u]], [[ma-|ma]][[iotysuca|iot]][[-a(2)|a]]'''.<br>
    6 KB (945 palabras) - 17:15 26 abr 2023
  • ...'''{{cam1|{{an|[[-m|m]]}}[[bihisqua|mihi]][[-squa|squa]]|mihique}}'''<ref>Es altamente probable que las equivalencias de este renglón se hayan trocado # Bolver de adonde fue = '''[[ze-|Ze]][[uscansuca|usca]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]'''.<br>
    6 KB (884 palabras) - 17:04 26 abr 2023
  • ...[[-n(2)|n]][[-suca|suca]]'''. {{lat|l.}} '''[[a-|A]][[tozansuca|toza]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]'''.<br> ...-|Z]],[[in]]'''{{an1|,}} '''[[m-|m]],[[in]]''', '''[[in]] [[zone|zon]][[-a(2)|a]]'''. mia,<br> tuia, de aquel.<br>
    6 KB (932 palabras) - 19:37 1 jun 2023
  • ...[-m|m]]}}[[bisqua(2)|mi]][[-squa|squa]]'''. imp.<sup>o</sup> = '''[[bisqua(2)|Bi]][[-u|u]]'''. {{lat|l.}} '''[[fisqua|fi]][[-u|u]]''',<br> '''[[ma-|ma]] # Coger agua en vaso = '''[[xie(2)|Xie]] [[ze-|Ze]][[-b|b]][[gazysuca(2)|gazy]][[-suca|suca]]'''.<br>
    7 KB (1085 palabras) - 07:33 3 may 2023
  • ...al acondicionado = '''[[a-|A]][[pquyquy]] [[ma-|ma]][[chuensuca|chue]][[-n(2)|n]][[-za|za]]'''.<br> ...[-suca|suca]] [[nuca]]'''. Como yo he dicho - '''[[ze-|Ze]][[-g|g]][[usqua(2)|u'''-<br>'''que]] [[nuca]]'''.<br>
    6 KB (940 palabras) - 18:14 18 ago 2023
  • ...(2)|n]][[-suca|suca]]'''. particip. = '''[[cosynsuca|Cose]][[-s(5)|s]][[-a(2)|á]]'''.<br> ...(2)|n]][[-suca|suca]]'''. {{lat|l.}} '''[[a-|A]][[tyhyzynsuca|tyhyzy]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]'''.<br>
    6 KB (989 palabras) - 08:59 19 may 2023
  • ...o. '''[[Pedro]][[-n(4)|n]][[-za|za]][[-que|que]] [[ze-|ze]][[-g|g]][[usqua(2)|uque]]'''.<br> ...= '''[[cota|Cota]]'''. Encresparse asi = '''[[a-|a]][[cotansuca|cota]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]'''.<br>
    6 KB (892 palabras) - 10:41 5 feb 2024
  • ...suca|guaia]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]'''. Este es el proprio. los primeros es ha-<br> cerse tuerto.<br> ...-suca|suca]]'''. {{lat|l.}} '''[[gata]][[-z|z]] [[a-|a]][[iansuca|ia]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]'''.<br>
    6 KB (1036 palabras) - 08:00 18 may 2023
  • 2. guebozas aguemicu ita (dos veintenas y [hacia] su tercera veintena: [las] # Chamuscarse = '''[[a-|A]][[zitynsuca|zity]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' neutro.<br>
    6 KB (931 palabras) - 07:51 31 jul 2023
  • ...{{lat|l.}} '''[[a-|A]][[chisca|chiʃ'''-<br>'''ca]][[-n|n]],[[-z|Z]], [[yn(2)|yn]] [[a-|a]][[puyquyne]]'''.<br>{{an1|Nega}}cion<ref>Esta palabra está f ...b|b]][[gasqua|ga]][[-squa|squa]]'''. {{lat|l.}} '''[[a-|a]][[guahaia]][[-n(2)|n]]'''-<br> '''[[-suca|suca]]''' - neutros.<br>
    7 KB (1275 palabras) - 10:58 7 nov 2023
  • ...[-nga|nga]]'''. {{lat|l.}} '''[[engue]] {{cam1|[[pquyhycane|puyhican]][[-a(2)|a]]|puyhycane}}'''.<br> # De aqui á quanto hablando de horas = '''[[fa]] [[fica(2)|fica]][[-xin|xi{{an|n}}]][[-nua|nua]]'''?<br>
    7 KB (1215 palabras) - 17:27 4 may 2024
  • ...interpretarse como ''est'' o ''ett''.</ref>. '''[[ze-|ze]][[-b|b]][[gusqua(2)|gu]][[-squa|squa]]'''.<br> # Desconcertarse el brazo, ò pierna = '''[[ze-|Ze]][[pquaca]]''' esto es atravezarse.<br> '''{{cam1|[[in|mi]][[-s|s]]|ins}} [[a-|a]][[quynsuca|quyne
    7 KB (1105 palabras) - 13:26 28 jun 2023
  • # Desgajarse = '''[[a-|A]][[cahachynsuca|cahachy]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]'''.<br> # Desgranar, y desgranarse, es lo mismo q.<sup>e</sup> desgajar &c.<br>
    7 KB (1031 palabras) - 08:55 6 jun 2023
  • ...2)|chue]] [[ma-|ma]][[gue]][[-za|za]]'''. {{lat|l.}} '''[[aye|Aye]] [[chue(2)|chue]] [[ma-|ma]][[gue]][[-za|za]]'''.<br> ...= '''[[ze-|Ze]][[-b|b]][[chusqua(2)|chu]][[-squa|squa]]. [[a-|a]][[chusqua(2)|chu]][[-squa|squa]]''' desollarse.<br>
    6 KB (1000 palabras) - 13:25 28 jun 2023
  • # Derretirse = '''[[a-|A]][[siensuca|sie]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]'''.<br> # Dexalle a alguno alguna hacienda = '''[[ipquabé]] [[a-|a]][[guaca(2)|guaca]] [[ipqua]][[-que|ʠ]]'''<br>'''[[-b|b]][[tasqua|ta]][[-squa|squa]]'
    9 KB (1435 palabras) - 07:47 18 abr 2024
  • ...at|l.}} '''[[cha-|cha]][[hac]] [[a-|a]]'''-<br> '''[[tyzynsuca|tyzy]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]'''.<br> ...suca|u'''-<br>'''ca]][[-n(4)|n]][[-za|za]]'''. {{lat|l.}} '''[[cha]][[-s(2)|s]] [[yba]][[-c|c]] [[a-|a]][[zasqua|za]][[-za|za]]'''. {{lat|l.}} '''[[
    6 KB (1004 palabras) - 13:27 28 jun 2023
  • # Dar, {{lat|id est, post datum, et rejectum, aliud melius loco illius; do|Es decir, después de dado y devuelto, una cosa mejor que se da en su lugar}}= # Ea pues = '''[[ze(2)|Ze]][[-ca|ca]]'''.<br>
    6 KB (1020 palabras) - 13:27 28 jun 2023
  • ...general, entiendese havi-<br> endo de embiarla, de encargar qualquier cosa es, = '''[[hoque|Hoque]]'''<br> '''[[ze-|Ze]][[-m|m]][[inasuca|ina]][[-suca|s ...p> '''[[gynasuca|gyn{{an|a}}]][[-u|o]], [[ma-|ma]][[gynasuca|gyna]][[-oa(2)|oa]]'''.<br>
    7 KB (1087 palabras) - 11:49 7 nov 2023
  • # Enronquecerse = '''[[ze-|Ze]][[fihista]] [[a-|a]][[buchuansuca|buchua]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]'''.<br> # Ensuciarse = '''[[ze-|Ze]][[muyhyzynsuca|muyhyzy]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]'''.<br>
    6 KB (1007 palabras) - 09:07 3 jul 2023
  • # Espina, esto es, abrojo = '''[[chihine|Chihine]]''', {{lat|l.}} '''[[tabia|Tabià]]'''. ó # Espirar = '''[[ys(2)|Ys]] [[bcasqua|bca]][[-squa|squa]]'''. {{lat|l.}} '''[[ze-|Ze]][[fihizca]]
    5 KB (770 palabras) - 12:38 27 ago 2023
  • ...][[-que|que]] [[-b|b]][[zasqua|za]][[-squa|squa]]'''. Es-<br> te ultimo no es p.<sup>a</sup> tender cosa q.<sup>e</sup> tiene gran cuerpo. {{lat|vide in # Ese dia, o en ese dia = '''[[yna]] [[zone|zon]][[-a(2)|a]] [[sua(2)|sua]][[-ca|ca]][[-n(3)|n]]'''.<br>
    8 KB (1265 palabras) - 19:52 4 oct 2023
  • # Esparcirse neutro = '''[[ybca|Ybca]][[-s|s]] [[a-|a]][[quynsuca|quy]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]'''.<br> ...â]]'''. {{lat|v.g.}} En quanto lo llevo = '''[[fica(2)|fica]][[-c|c]][[-o(2)|o]] [[-b|b]][[xy]]'''.<br>
    4 KB (624 palabras) - 19:56 4 oct 2023
  • ...unsuca|cubun]][[-suca|suca]]'''. {{lat|l.}} '''[[ze-|Ze]][[-b|b]][[quysqua(2)|quy]][[-squa|squa]]'''.<br> ..., &c.<br> el activo q.<sup>e</sup> es hacer menos alguna cosa, es, '''[[ys(2)|ys]] [[-b|b]][[tasqua|ta]][[-squa|squa]]'''.<br>
    7 KB (1068 palabras) - 13:00 27 mar 2024
  • ...][[-squa|squa]]''', y si es de pala-<br> bra. '''[[ze-|Ze]][[-g|g]][[usqua(2)|u]][[-squa|squa]]'''.<br> # Harina = '''[[ie(2)|Ie]]'''.<br>
    6 KB (995 palabras) - 10:39 17 jul 2023
  • ...|suca]]'''. {{lat|l.}} '''[[a-|A]][[pquychansuca|p'''-<br> '''quycha]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]'''.<br> ...-|a]]}}[[ita|Eta]][[guê]]''' _ '''{{an|[[a-|a]]}}[[ita|Eta]][[-z|z]] [[yn(2)|yn]] [[a-|a]][[puyquyne]]'''.<br>
    6 KB (899 palabras) - 20:09 4 oct 2023
  • ..._<br> Di recio = '''[[hyca|hyc]] [[a-|a]][[quyne]][[gue]][[-c|c]] [[usqua(2)|uz]][[-u|u]]''' _ '''[[hyca]][[-za|za]][[-que|ʠ]]'''.<ref>'''ʠ''' tiene ...tiempo o del lugar}} = '''[[cha-|Cha]][[hac]] [[a-|a]][[huensuca|hue]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]'''.<br>
    6 KB (987 palabras) - 08:46 9 feb 2024
  • # I. {{lat|conjunctio|Conjunción}} = '''[[nga(2)|nga]].<br> # Importunar = '''[[a-|A]][[quyne|quyn]] [[ze-|ze]][[-b|b]][[gusqua(2)|gusqua]]'''.<br>
    6 KB (1054 palabras) - 09:23 20 jul 2023
  • # Ia es despues = '''[[ie(5)|ie]] [[ypqua(3)|ypqua]][[-c|c]] [[a-|a]][[zasqua|za]]' ...a = '''[[hataca|Hataca]] [[a-|a]][[usqua(2)|uze]][[-n(4)|n]][[-za|za]]''', es indecible.<br>
    3 KB (442 palabras) - 14:34 1 nov 2023
  • # Labranza = '''[[ta(2)|ta]]'''.<br> # Labranza hacer = '''[[ta(2)|ta]] [[ze-|ze]][[-b|b]][[quysqua|quy]][[-squa|squa]]'''. {{lat|l.}} '''[[z
    6 KB (944 palabras) - 11:30 29 mar 2024
  • # Liviana cosa = '''[[a-|A]][[fiza(2)|fiza]][[-n(4)|n]][[-za|za]]'''.<br> # Loco = '''[[mazansuca|maza]][[-n(2)|n]][[-uca|uca]]'''.<br>
    8 KB (1214 palabras) - 12:19 24 dic 2023
  • # Machucarse = '''{{cam1|[[a-|a]][[pinzynsuca|pynsy]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]|apinzynsuca}}'''.<br> # Madrastra = '''[[ze-|Ze]][[quihi]][[-quy|quy]] [[pquasqua|pqua]][[-ia(2)|ia]] [[z-|Z]][[uaia]]'''.<br>
    8 KB (1232 palabras) - 14:16 31 mar 2024
  • ...-za|za]]'''. {{lat|l.}} '''[[z-|Z]][[upqua]][[-n(3)|n]] [[a-|a]][[chansuca(2)|chan]][[-suca|suca]]'''.<br> ...qua(2)|ma]][[-squa|squa]]'''. pret.<sup>o</sup> '''[[ys]] [[a-|a]][[masqua(2)|maquy]]'''.<br>
    8 KB (1208 palabras) - 11:53 7 nov 2023
  • ...up>o</sup> '''[[chibisuca|chib]][[-u|u]], [[ma-|ma]][[chibisuca|chib]][[-a(2)|a]]'''.<br> ...e ,'''a''', se pierde tam-<br>bien la ,'''i''', como, '''[[z-|Z]][[iansuca(2)|an]][[-suca|suca]]''', yo me huẏgo.<br>
    9 KB (1407 palabras) - 11:51 7 nov 2023
  • # Muchas veces = '''[[fie]]'''. {{lat|l.}} '''[[yn(2)|yn]] [[a-|a]][[puyquyne]]'''.<br> ...t|l.}} '''[[yny]] [[a-|a]][[puyquyne]]'''. / Era mucho ó poco? '''[[fique(2)|fique]][[-n(4)|n]][[-za|za]][[-oa|oa]]'''?<br> '''[[fie]][[-oa|oa]]'''?/ M
    5 KB (830 palabras) - 20:04 15 ago 2023
  • ...nypquasuca|nypqu{{an|a}}]][[-o(3)|o]]. [[ma-|ma]][[nypquasuca|nipqu]][[-oa(2)|oa]]'''.<br> ...]][[fupqua]][[-n|n]] [[ma-|ma]][[gue]]. [[a-|A]][[fupquansuca|fupqua]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]'''.<br>
    6 KB (988 palabras) - 08:21 2 oct 2023
  • # Padrastro = '''[[ze-|Ze]][[quihiquy]] [[pquasqua|pqua]][[-ia(2)|ia]] [[ze-|ze]][[paba]]'''.<br> ...{in|'''{{an|[[chubia|Chubia]]}} [[ze-|Ze]]-{{rec||[[-b|b]]}}{{an1|[[cusqua(2)|cu]][[-squa|squa]]}}''' <nowiki>=</nowiki> Pa{{rec||g}}{{an1|ar de}}udas.}
    9 KB (1378 palabras) - 09:23 14 abr 2024
  • ...][[iansuca(2)|{{an|i}}a]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' {{lat|est vice versa|Es lo contrario}}.<br> ...]]'''<br>'''[[xie(2)|xie]] [[un|vn]] [[z-|Z]][[iansuca(2)|{{an|i}}a]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]'''.<br>
    8 KB (1195 palabras) - 18:42 18 mar 2024
  • ...oco = '''[[hischa(2)|Hischa]][[-n|n]] [[puyca]]'''. {{lat|l.}} '''[[hischa(2)|hischa]][[-na|na]]'''.<br> ...ga|nga]]'''. {{lat|l.}} '''[[puyne|puyn]][[gue]]'''. {{lat|l.}} '''[[fique(2)|{{an|fi}}quy]][[-n(4)|n]][[-za|za]]''', no mucho.<br>
    8 KB (1396 palabras) - 12:17 7 nov 2023
  • ...e dice con preterito afirmativo, y al fin esta<br> particula '''[[quihicha(2)|quihicha]][[-que|que]]''', y no se puede poner otra particula. {{lat|V.g}} ...[infierno]][[-que|que]] [[i-|i]][[nasqua|n'''{{an1|-}}<br> '''a]] [[quicha(2)|quicha]][[-que|que]] [[guahaica]] [[-b|b]][[quysqua|quy]][[-squa|squa]] [[
    8 KB (1420 palabras) - 16:37 1 oct 2023
  • ...y]][[-suca|suca]]'''? porq.<sup>e</sup> me miras? '''[[ipqua(2)|ipqu]][[-o(2)|o]][[-s|s]] [[m-|m]][[nasqua|na]][[-za|za]][[-ne|ne]]'''?<br> porq.<sup>e< # Prender la planta_ '''[[ys(2)|ys]]'''. {{lat|l.}} '''[[yn]] [[a-|a]][[chuhuzansuca|chuhuza]][[-n(3)|n]][
    6 KB (1015 palabras) - 08:24 2 oct 2023
  • ...[[-ca|ca]],[[-z|z]], {{cam1|[[ys(2)|as]]|ys}} [[a-|a]][[tyensuca|tye]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]'''.<br> ...(2)|guê]] [[quyhyca]]'''._ Puerta con q.<sup>e</sup> se cierra = '''[[gue(2)|gue]] [[quyhyne]]'''.
    9 KB (1352 palabras) - 12:24 7 nov 2023
  • # Qual? = '''[[ue(3)|Ve]][[-s|s]][[-ua(2)|va]]'''?<br> ...n la "p".</ref> futuro = '''[[fes]][[-ua(2)|ua]]'''? {{lat|l.}} '''[[haque(2)|Haque]] [[a-|a]][[gasqua|ga]][[-noa|noa]]'''?<br>
    7 KB (1078 palabras) - 08:14 6 may 2024
  • # Que haces q.<sup>e</sup> no vienes? = '''[[ipqua(2)|ipqua]] [[ma-|ma]][[quysqua|qui]][[-sca|ʃca]][[-s|s]] [[m-|m]][[nysqua|ny ...ysqua|qui]][[-sca|sca]]? [[ipqua(2)|ipqua]] [[ma-|ma]][[quysqua|quy]][[-ia(2)|ia]]'''? asi se dicen estos mo-<br>dos, conviene à saber, por participio.
    5 KB (872 palabras) - 08:25 2 oct 2023
  • ...][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''', es vo-<br>cear contra mi. el 1.<sup>o</sup> es levantarse contra mi.<br> ...ynsuca|posy]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]], [[i-|i]][[tohotynsuca|tohoty]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]'''.<br>Este ultimo no se dice del hombre, sino de otras
    6 KB (860 palabras) - 12:33 1 oct 2023
  • # Reluciente cosa = '''[[a-|A]][[china(2)|china]][[-n|n]] [[ma-|ma]][[gue]]'''.<br> ...uca|suca]]'''. {{lat|l.}} '''[[ze-|Ze]][[-m|mo]][[hozquynsuca|hozquy]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]'''.<br>
    7 KB (1099 palabras) - 12:34 30 sep 2023
  • ...'''[[a-|a]][[huich]][[-quy|quy]] [[ze-|Ze]][[-g|g]][[uazansuca|uaza]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''', neutro.<br>{{lat|l.}} '''[[agachi]] [[ze-|ze]][[-b|b ...]|quyu}}''',<br> {{lat|id est}}, mezclalo, '''[[cunesuca|cun]][[-u|u]]''', es, rebuelvelo.<br>
    7 KB (1208 palabras) - 12:29 7 nov 2023
  • # Saber = '''[[ze-|Ze]][[-m|m]][[ucansuca|uca]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]'''. Suelen decir, '''[[cha-|ch{{an|a}}]][[ucansuca|oc{{a ...e]][[-n|n]]|ahien}} [[ma-|ma]][[gue]]''',<br> {{lat|l.}} '''[[a-|a]][[chue(2)|chue]][[-n|n]] [[ma-|ma]][[gue]]'''.<br>
    7 KB (1112 palabras) - 07:42 3 oct 2023
  • ...2)|ny]][[-squa|squa]]'''. {{lat|l.}} '''[[i-|i]][[chychynsuca|chychy]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]'''.<br> ...n|n]] [[ma-|ma]][[gue]]'''.<br> {{in|'''[[a-|A]][[hoahoansuca|hoahoa]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' {{lat|proprie}} hacer sonido una campana, flauta &c.}
    8 KB (1324 palabras) - 14:21 9 oct 2023
  • ...|Ze]][[-m|m]][[ucansuca|uca]][[-n(2)|n]][[-za|za]]''', no sé {{an|cómo}} es eso.<ref>Sigue un espacio de aproximadamente siete renglones</ref><br><br>< ...Myhyinca]]'''; pero no se dice {{lat|relati-<br>ve, hoc est|relativamente, es decir}}, sombra de otra cosa.<br>
    5 KB (917 palabras) - 09:05 10 oct 2023
  • # tabique = '''[[cuhuta(2)|cuhuta]]'''.<br> # tañer dando golpes = '''[[ys(2)|Ys]] [[-b|b]][[gyisuca|gyi]][[-suca|suca]]'''.<br>
    7 KB (1096 palabras) - 10:43 15 oct 2023
  • ...)|n]][[-suca|suca]]'''. {{lat|l.}} '''[[ze-|Ze]][[pquytansuca|pquyta]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]'''.<br> # topar con la pared, ó otra cosa = '''[[ys(2)|Ys]]{{an1|,}} [[cha-|cha]][[has]]{{an1|,}} [[ma-|ma]][[has]] [[i-|i]][[zas
    7 KB (1058 palabras) - 19:08 8 nov 2023
  • ...te estar = '''[[ze-|Ze]][[pquyquy]][[-z|z]] [[a-|a]][[sucansuca|suca]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]'''.<br> .... imp.<sup>o</sup> '''[[imysuca|im]][[-u|u]]. [[ma-|ma]][[imysuca|im]][[-a(2)|a]]'''.<br>
    8 KB (1328 palabras) - 10:58 5 feb 2024
  • ...> '''[[ze-|ze]]{{an|[[-n(2)|n]]}}[[muyhyzasuca|muyhyza]][[-suca|suca]]''', es el activo.<br> ...h]][[-que|que]]'''<br> '''[[a-|a]][[muyhyzynsuca|muy{{an|hyzy}}]]{{an|[[-n(2)|n]][[-suca|suca]]}}'''. {{lat|l.}} '''[[z-|Z]][[uich]][[-que|que]] [[a-|a]
    6 KB (1005 palabras) - 17:44 3 nov 2023
  • ...y]][[-n|n]] [[ma-|ma]][[gue]]'''. {{lat|l.}} '''[[chysquyco|chysquy]][[-co(2)|co]]'''.<br> ...= '''[[chi-|Chi]][[guaque]] [[chi-|chi]][[yba]][[-n(3)|n]] [[a-|a]][[guê(2)|guê]][[guê]]'''.<br>
    7 KB (1176 palabras) - 13:08 7 nov 2023
  • ...[puyquyne]], [[yn(2)|yn]][[-ya|ya]] [[m-|m]]'''-<br> '''[[puyquyne]], [[yn(2)|yn]][[-ya|ya]] [[chi-|chi]][[puyquyne]]'''. &c.<br> # Viendolo yo, {{lat|id est, ad sensum. l. notitiam meam|Es decir, con los sentidos, o teniendo yo noticia}} = '''[[ze-|Ze]][[huich]][[
    6 KB (894 palabras) - 08:05 19 oct 2023
  • {{gra_158|... Sácase // ''inasqua'' cuyo ymperatibo segundo es ''saia''|17r}} ...s ''chasienga, masienga, sienga'', porque ''chasiesca, masiesca, siesca'', es frequentatibo.|25r}}
    4 KB (573 palabras) - 16:23 23 mar 2024
  • ...uimiento del lugar, como ''Plaças ami''. Y eſte poſtrero modo de hablar es mas elegante.|4v}}
    4 KB (641 palabras) - 10:31 23 mar 2024
  • |MORFOLOGIA = [[tyzy]][[-n(2)]][[-suca]] {{voc_158|Amar. ''Btyzysuca''. Yten. ''Chahac atyzynsuca'', es amado de mí. Yten. ''Chahac atyzyn mague''.|37r}}
    1 KB (139 palabras) - 18:55 23 mar 2024
  • |ONOMASTICA = [[gua(2)]]-[[suhuca]] (Rabo de cerro.) |COM = Otro registro de archivo del municipio es Guasuca
    554 bytes (80 palabras) - 14:09 23 mar 2024
  • 1.2. Como cognado de -sa, estaría chikria-sa ...uimiento del lugar, como ''Plaças ami''. Y eſte poſtrero modo de hablar es mas elegante.|4v}}
    6 KB (975 palabras) - 10:42 23 mar 2024
  • 2. La 'u' previa a la w en uwa surgió después o es un 'reflejo' de la misma w. {{dzd|dayë̀|1. sal. 2. mar|Margery (Krohn)}}
    1 KB (255 palabras) - 16:28 23 mar 2024
  • {{come|No es correcto decir que de esta palabra deriva el verbo "chupar", pues dicho ver {{tuf|ohcuá|2. matriz; vientre; regazo. |Headland}}
    667 bytes (95 palabras) - 12:38 23 mar 2024
  • 2. Con verbos intransitivos: ''hac ngas ...-be'' (cómo sería si).}} El preſente deſte modo, es ſemejante al futuro imperfecto de indicatiuo, y ſe le poſpone eſta inte
    2 KB (351 palabras) - 10:21 23 mar 2024
  • ...ial, seguida de /ə/, devino /n/ en muysca) 1. La *n en uwa se rotizó. 2. Es posible que 'h' ante 'pq', no haya sido percibida por los misioneros. {{gra_2922|...Y lo mismo es en la letra ''o'' quando se aŋade àl preterito, porque se quita en la neg
    1 KB (224 palabras) - 16:31 23 mar 2024
  • ...'zinga'. 2. La -a presente aquí, sería la marca factual. Muestra de ello es que no está en -zinga (*-zanga), ni en -zi. ...terpretarse como el ponderativo -n, sino como un apócope del declarativo. 2. Funciona como un auxiliar
    3 KB (443 palabras) - 10:53 23 mar 2024
  • ...blad por mí al jues, lo cual no puede ser luego, inmediatamente p[or] que es menester yr a casa del jues y así entonses diçen: ''jues bohoza. ''zan m :2. Cuando el sufijo de imperativo se añade a una raíz verbal que termina en
    2 KB (309 palabras) - 10:47 23 mar 2024
  • |COME = Es probable que la "h" sea ortográfica, y haya sido usada para separar las vo :2. '''cha/ma~'''. De mí, de tí, etc.
    2 KB (245 palabras) - 14:33 23 mar 2024
  • ...Indica que una 1.<sup>a</sup> o 2.<sup>a</sup> persona (singular o plural) es afectada o beneficiada por una acción :2. '''ma~'''. A tí (El beneficiado o afectado).
    1 KB (157 palabras) - 14:36 23 mar 2024
  • 2. ʃe-no → ʃʲo-ne {{tuf|ítinro|1. vivir. 2. Sentarse.|Headland}}
    3 KB (500 palabras) - 20:14 23 mar 2024
  • ...''[[cadena]][[-z|z]]'''- <br>'''[[a-|a]][[chyza]][[-s|s]] [[-m|m]][[nysqua(2)|ny]][[-squa|squa]]''' &#61; <br> # Aprobecharme de ello eſto es uʃar de ello &#61; '''[[-b|b]][[tyusuca|tyu]][[-suca|suca]]''' &#61; <br
    5 KB (873 palabras) - 09:55 25 mar 2024
  • ...#61; '''''[[zonasuca|zon]][[-u|u]]'''''<ref>La caligrafía de esta palabra es diferente.</ref> <br> # Arriba aduerbio de quietud eſto es en la parte alta <br>'''[[chica]][[-na|na]]''', Como arriba eſta: '''[
    4 KB (712 palabras) - 15:45 25 mar 2024
  • # Aʃí es &#61; '''[[ysca|ysc]] [[gue]]''' &#61; <br> ...[quysqua(2)|quy]][[-squa|squa]]''', {{lat|L,}} '''[[yc]] [[-b|b]][[quysqua(2)|quy]][[-squa|squa]]''' <br>
    1 KB (229 palabras) - 08:48 1 mar 2023
  • ...quiel Uricoechea en el siglo XIX (Ver González, 1987. Estudio, 1.3. y 1.3.2.3.).</ref></center> == ''q<sup>e</sup> es un trasunto incompleto''<br>
    3 KB (560 palabras) - 11:04 19 mar 2024
  • ''{{lat|l}}. '''[[gue(2)|gue]] {{cam1|[[in]][[-que|ge]] [[zone|zona]]|inquezona}}''' &#61; Buhio me ''se habita - '''[[gue(2)|gue]] [[?|mny]] [[muy(3)|muy]]'''. ''<br>
    2 KB (345 palabras) - 13:04 9 oct 2023
  • {{tuf|chistara|2. lazo (de fique).|Headland}} {{mbp|ʃimbɨn|Cuerda|Huber & Reed}} <!-- Sólo si-, el resto es para hilo -->
    956 bytes (134 palabras) - 12:20 23 mar 2024
  • |MORFOLOGIA = [[ipqua]] [[bie(2)]] ...be'' significa 'algo'; como, ''ipquabiez aguenoa'', ai algo y la negación es lo mismo que nil, como diçiendo ''agueza'' [o] ''ipquabie magueza'', nada
    521 bytes (69 palabras) - 15:39 23 mar 2024
  • {{voc_158|Emboluer, esto es, arollar la misma cosa. ''Zemenasuca. Estera benao'', arrolla la estera.|69 {{tuf|burunro(2)|Envolver (Remisión)|Headland}}
    1 KB (206 palabras) - 11:27 23 mar 2024
  • ...gnado de '-y-squa', pero se desvirtúa por el imperativo de este verbo que es 'muyu'. ...ue] se doblan y desdoblan, como mantas y papeles, [etc.]. ''Zmuysqua''; no es v[er]bo nesesario, bien se puede deçir por ''bzasqua''.|101r}}
    3 KB (359 palabras) - 07:41 18 abr 2024
  • {{tuf|ubará|1. último. 2. puntas (de árbol, de leña cortada, de un lápiz, de palo para andar). 3. {{come|Es altamente probable que el morfema original haya sido ''ubta'' y que la form
    870 bytes (136 palabras) - 16:38 23 mar 2024
  • 2. (PCC) bəʔ'naka → (PH) 'bənka → 'bʷəcca/'βʷəcca ?? :2. Lleno/a.
    2 KB (371 palabras) - 13:45 23 mar 2024
  • ...eclarativo más imperativo"? Cuando se usa 'roqui', el imperativo también es nasalizado: "ro-w̃i", pero aquí esa nasalización parece provenir de k (k |def= Se adhiere a la raíz verbal para expresar que algo es cierto o aceptado
    2 KB (353 palabras) - 11:20 9 may 2024
  • :2. '''oban b~'''. Echar en la cara. {{voc_158|Echar floreʃ o Junçia[2] por la yglesia &#61; ''ygleʃia tys biasqua'', l, ''yglesia tys ybcas bquy
    3 KB (431 palabras) - 15:19 23 mar 2024
  • {{voc_158|Saca afuera el pan del horno. Si es uno el pán, ''fun fac zo''; si son dos o más, ''fun fac <u>pquycu</u>''; :2. '''hui chi~'''. Entrar algunas personas.
    2 KB (272 palabras) - 17:01 23 mar 2024
  • # Deſta manera digo = '''[[ysca|ysc]] [[a-|a]][[-g|g]][[usqua(2)|uque]]''' =<br> # Deſta manera direis = '''[[yesc]] [[mi-|mi]][[-g|g]][[usqua(2)|u]][[-nga|nga]]''' =<br>
    4 KB (723 palabras) - 15:47 25 mar 2024
  • # Detras de mi eſtan âblando = '''[[i-|i]][[suca(2)|suca]][[-s|s]] [[a-|a]][[cubunsuca|cubun]][[-suca|suca]] ''' <br> ...c|c]]'''{{an1|-}} <br> '''[[z-|z]][[ica]][[-z|z]] [[a-|a]][[-g|g]][[usqua(2)|u]][[-squa|squa]]''' =<br>
    5 KB (832 palabras) - 15:47 25 mar 2024
  • ...ua(2)|gui]][[-sca|sca]] [[xie]][[-oa|oa]] [[chubia]][[gue]], [[mue]][[-ua(2)|ua]], [[Pedro|pedro]] [[huin]]''', <br> '''[[m-|m]][[chubia]][[gue]], [[ # Dia = '''[[sua(2)|sua]]''' =<br>
    4 KB (799 palabras) - 15:48 25 mar 2024
  • # Dicha mala = '''[[chihicha]] [[ma-|ma]][[chuensuca|chue]][[-n(2)|n]][[-za|za]]''' =<br> # Digno ser{{an1|,}} mereçerlo{{an1|.}} Cosa es que{{an1|,}} diʃe conmigo{{an1|,}} pro{{an1|-}}<br> porçion tiene conmig
    4 KB (621 palabras) - 15:48 25 mar 2024
  • # Donoʃa, graçiosita cosa = '''[[a-|a]][[chue(2)|chue]][[-n|n]] [[ma-|ma]][[gue]][[-c|c]] [[a-|a]][[zunga]]''' <br> # Donde, preguntando = '''[[epqua(2)|epqua]][[-n(3)|n]][[-ua(2)|ua]]''' =<br>
    5 KB (818 palabras) - 15:49 25 mar 2024
  • ...ne|suz]][[-a(2)|a]] [[quyca]][[-c|c]] [[i-|i]][[nasqua|na]]'''. '''[[epqua(2)|epqua]][[-n(3)|n]] [[ui]][[-n|n]]''' <br> '''[[zasqua|z{{an|a}}]][[-o|o]]' ...squa|si]][[-u|u]][[-ca|ca]]''', llebalo <br> donde quisiereʃ: '''[[epqua(2)|epqua]][[-c|c]] [[ui]][[-n|n]] [[nysqua|ny]][[-u|u]]''' = <br>
    5 KB (822 palabras) - 15:50 25 mar 2024
  • ...de todoʃ <br> es eſte: '''[[cha]] [[a-|a]][[-m|m]][[ucansuca|uca]][[-n(2)|n]][[-za|za]]''', no conose varon <br> # Dormir un poco = '''[[z-|z]][[fihista]] [[a-|a]][[muynsuca|muy]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]] ''' =<br>
    4 KB (674 palabras) - 09:56 25 mar 2024
  • :2. '''chuez b~'''. Mamar. ...erativo, pero los sustantivos "biohoty" y "biohote" la tienen, así que no es posible determinar con certeza si la {b} hace parte de la raíz verbal o no
    2 KB (248 palabras) - 15:33 23 mar 2024
  • # Tanto Como eſto ʃera &#61; '''[[fa(2)|fa]] [[sis]] [[cuhu]][[-nga|nga]]''' &#61; <br> ...&#61; '''[[muyhyca(2)|muyhyca]] [[sua(2)|suasa]][[-z|z]] [[a-|a]][[husqua(2)|hu]][[-za|za]]''' &#61;<br>
    4 KB (525 palabras) - 09:56 19 mar 2024
  • 2. (PCC) *'sikkʷ(a) → *'siʔkʷa (Por el arhuaco y el wiwa, si viene de ca {{tuf|rewina|1. cacique. 2. cantor (para ceremonias)|Headland}}
    1 KB (164 palabras) - 17:02 23 mar 2024
  • ! colspan="2" width="170"| ''Bilabial'' ! colspan="2" width="170"| ''Alveolar''
    3 KB (438 palabras) - 14:30 22 abr 2022
  • # Que Como te llamas &#61; '''[[ipqua(2)|ipqua]][[-n|n]][[-ua(2)|ua]][[-n|n]] [[m-|m]][[hyca]]''' &#61; <br> # Que quierez &#61; '''[[ipqua(2)|ipqu]][[-o(2)|o]] [[m-|m]][[pquyquy]]''' &#61; <br>
    5 KB (754 palabras) - 17:24 4 may 2024
  • # Que te hago - '''[[ipqua(2)|ipqu]][[-o(2)|o]] [[ma-|ma]][[has]] [[cha-|cha]][[quysqua|qui]][[-sca|sca]]''' <br> ...[[hac(2)|hac]] [[mue]] [[-b|b]][[gasqua|ga]][[-nga|nga]] [[ma-|ma]][[usqua(2)|gui]][[-sca|sca]]''' <br>
    5 KB (808 palabras) - 08:21 6 may 2024
  • # Quebrarse las tales Coʃas &#61; '''[[a-|a]][[bascansuca|basca]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' &#61; <br> # Quedito deçir &#61; '''[[fihizca]][[-c|c]] [[z-|ze]][[-g|g]][[usqua(2)|u]][[-squa|squa]]''' &#61; <br>
    5 KB (687 palabras) - 08:53 6 may 2024
  • # Qu{{an1|e}}jarse El que padeçe &#61; '''[[ai(2)|ai]] [[-b|b]][[gasqua|ga]][[-squa|squa]]''' &#61; <br> # Que tamaño eʃ &#61; '''[[fica(2)|fica]][[-o(2)|o]][[-be|be]]''' &#61;<br>
    5 KB (783 palabras) - 07:52 7 may 2024
  • ...[[-za|za]]''', {{lat|L,}} '''[[a-|a]][[soque]] ''' <br>'''[[ma-|ma]][[chue(2)|chue]][[-n(4)|n]][[-za|za]]''' &#61;<br> # Mańana en la noche &#61; '''[[ma(2)|ma]] [[zina|zi{{t_l|n}}a]][[-ca|ca]]''' &#61;<br>
    4 KB (601 palabras) - 11:10 3 abr 2024
  • # Materia haçerʃe &#61; '''[[yc]] [[a-|a]][[onansuca|ona]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' &#61;<br> ...el. '''[[z-|Z]][[ubasuca|uba]][[-suca|suca]][[-c|c]] [[a-|a]][[guene]]''', es memoría señal prenda <br>para acordarʃe de mi &#61;<br>
    4 KB (608 palabras) - 11:30 3 abr 2024
  • # Mudarʃe &#61; '''[[yc]] [[a-|a]][[imynsuca|imy]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' &#61;<br> # Muger &#61; {{lat|id est|es decir}} &#61; {{lat|uxor|esposa}} &#61; '''[[gui]]''' &#61;<br>
    3 KB (400 palabras) - 08:51 5 abr 2024
  • ...squa|squa]]''' {{an1|{{lat|l.}}}} '''[[z-|ze]][[muysquynsuca|muysquy]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' &#61;<br> # Nasçer{{an1|,}} eſto es{{an1|,}} darse las plantas &#61; '''[[a-|a]][[gasqua|ga]][[-squa|squa]]'''
    4 KB (628 palabras) - 11:25 11 abr 2024
  • ...ndo jr &#61; '''[[i-|i]][[nasqua|na]][[-nga|nga]] [[z-|ze]][[-g|g]][[usqua(2)|u]][[-squa|squa]][[-za|za]]''' &#61;<br> # No se &#61; '''[[z-|ze]][[-m|m]][[ucansuca|uca]][[-n(2)|n]][[-za|za]]''' &#61;<br>
    4 KB (634 palabras) - 12:36 11 abr 2024
  • ...dada de pajaros &#61; '''[[isua]]''' (''Acosta'')<ref>Esta ultima entrada es agregada con otra tipografía y diferente tinta al original.</ref><br> <br> :''Ha interpretado mal Acosta _ Nubada, es''<br> ''enjambre de pájaros:'' '''''[[isua]]'''''<ref>Esta entrada está e
    5 KB (829 palabras) - 12:38 11 abr 2024
  • ...]][[-go|go]][[-squa|squa]]''', neutro que çígnifica 'trazar', eſto <br>es 'haçer Con arte', o el actiuo, '''[[-b|b]][[cuisuca|cui]][[-suca|suca]]'' ...[[ys(2)|ys]], [[-ua|gua]]''', {{lat|L,}} '''[[chibysuca|chib]][[-u|u]][[-s(2)|s]][[-ua|gua]]''' &#61;<br>
    3 KB (442 palabras) - 10:25 12 abr 2024
  • # O,luidarʃe &#61; '''[[cha-|cha]][[hac]] [[a-|a]][[uaquensuca|uaque]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' &#61;<br> # Ombligo &#61; '''[[tomsa]]''', {{lat|L,}} '''[[mue(2)|mue]]''' <br>
    2 KB (360 palabras) - 11:10 12 abr 2024
  • ...''[[sie(2)|sie]][[-c|c]] [[in]] [[-b|b]][[tasqua]]''', {{lat|l,}} '''[[sie(2)|sie]][[-c|c]] [[in]] [[z-|ze]][[-m|m]][[utysuca|uty]][[-suca|suca]]''' <br ...a "liberal". La transcripción lograda hasta el momento de todo este texto es la siguiente:
    2 KB (356 palabras) - 10:00 25 mar 2024
  • 2. Es probable que la ''e'' de ''fihiste'' se trate de una ''-c''. Mirar con más {{voc_158|Clauáronme, esto es, enclauáronme en la cruz. ''Cruz fihistan yc chagyi''.|38v}}
    5 KB (823 palabras) - 13:30 23 mar 2024
  • 2. Ver quysua, ybsa, y muchas más "z:ɾ". {{voc_158|Quema, es cosa que quema. ''Apquihistan mague''. |106v}}
    827 bytes (121 palabras) - 16:57 23 mar 2024
  • 2. Recordar que la 'z' fonética del español era representada con 's'. ''supqua'', Eſte es El partisípío <nowiki>=</nowiki><br>
    2 KB (272 palabras) - 18:18 23 mar 2024
  • ...e| Aunque la palabra ''tapia'' posee una etimología incierta, se cree que es de origen ibérico, pues aparece en registros del CORDE anteriores a la lle ...de una tapia en alto en que aya cinco palmos buenos tirados;|1485|Anónimo|2 de marzo de 2010}}
    1008 bytes (158 palabras) - 18:29 23 mar 2024
  • ...nsordeció en muysca d > t y luego t > ts y luego ts > ʔs. Pero el camino es más largo que ʔʒ > ʔʃ. Dado que ʔ habría ensordecido a ʒ. {{tuf|cuira|1. Trueno. 2. Relámpago.|Headland}}
    795 bytes (117 palabras) - 16:57 23 mar 2024
  • |MORFOLOGIA = fi(i) [[-n(2)]] [[-suca]] ...61; ''Obaz avinsuca'', con todos los demas verbos de abrir fuera de lo q.e es puerta.|1v}}
    1 KB (145 palabras) - 10:09 23 mar 2024
  • :2. '''gyn a~'''. Alumbrar, dar luz (lit. bañar encima) ...desarrollados por el profesor Quesada demuestran que la única diferencia es la marca ergativa {-b}, que se nazaliza frente a la "o".}}
    1 KB (213 palabras) - 16:42 23 mar 2024
  • 2. Es increíble la similitud con el kamsá. |def = Que es como el color de la neblina
    1 KB (182 palabras) - 09:58 28 mar 2024
  • :2. '''~c'''. En la cama. |def = 1. Porción de espacio definido. 2. Tiempo necesario para hacer algo.
    4 KB (555 palabras) - 17:41 23 mar 2024
  • ...a Enfermedad &#61; '''[[cha-|cha]][[has]] [[ma-|ma]][[iansuca(2)|ia]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''' <br> # Quitarse{{an1|,}} desasirse, desencajarse &#61; '''[[ys(2)|ys]] [[a-|a]][[masqua(3)|ma]][[-squa|squa]]''' &#61; <br>
    3 KB (468 palabras) - 08:24 8 may 2024
  • # Rebentar &#61; '''[[z-|z]]{{an|[[-p|p]]}}[[posynsuca|posy]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''', {{lat|L,}} '''[[z-|z]]{{an|[[-p|p]]}}[[pinzysuca|pin # Reuoleteando uenīr &#61; '''[[ys(2)|ys]] [[a-|a]][[muyhyzansuca|muyhyza]][[-n|n]] [[ie|îe]] [[a-|a]][[xyquy]]
    5 KB (751 palabras) - 07:56 9 may 2024
  • # Refrescarse, es lo mismo ʠ enfriarse &#61; <br> ...a las plantas, y para regar <br>El suelo: '''{{cam1|[[sie|sic]]|sie}} [[ys(2)|ys]] [[-b|b]][[iasqua]]''' &#61; <br>
    3 KB (509 palabras) - 09:58 25 mar 2024
  • ...tivo deste &#61; ''izasqua''. l. ''Itysqua'', pret.o&#61; ''ityquy''. esto es de una cosa, pero de muchas &#61; ''chibisqua''. imp.o ''abizu''. pret.o '' {{voc_158|Adelante açerse, esto es más allá. ''Ac izasqua, ac ityhysqua, ac zequysqua''. Este último çirbe
    3 KB (394 palabras) - 18:53 23 mar 2024
  • 2. Cambio de k > t en PCC? |MORFOLOGIA = [[ty(2)|bty]] [[-squa]]
    1 KB (147 palabras) - 11:47 23 mar 2024
  • {{voc_158|Carne, esto es, pulpa. ''Chimy''.|37v}} {{tuf|úbitro,_úbira|1. grueso. 2. redondo|Headland}}
    717 bytes (97 palabras) - 12:22 23 mar 2024
  • ...an|a}}]][[ucasuca|oco]][[-ua(2)|{{an|o}}a]]''', {{lat|l,}} '''[[cho]][[-ua(2)|{{an|o}}a]]'''; y rrespon{{an1|-}} <br>de: '''[[cha-|ch{{an|a}}]][[ucasuc ...'', bien se. Pero quando el sentido es, sabes, esto es, has sabido, estonçes disen, '''mucanua'''? y responde, '''zemucane gue''', sí sé. '''Zemucansu
    4 KB (646 palabras) - 13:50 11 abr 2024
  • ...[[Dios]] [[xie]][[-ua(2)|ua]][[xin]] [[ma-|m{{an|a}}]][[ucasuca|oco]][[-ua(2)|{{an|o}}a]]''' <br> ...a|bgy]][[-z|z]] [[ma-|m{{an|a}}]][[ucasuca|o''' {{an1|-}} <br>'''co]][[-ua(2)|{{an|o}}a]]''' &#61; <br>
    5 KB (806 palabras) - 15:59 25 mar 2024
  • ...]''' {{an1|-}} <br>'''[[gue]]''' {{an1|{{lat|l.}}}} '''{{an|[[a-|a]]}}[[i(2)|e]][[-n|n]] [[ma-|ma]][[gue]]''' &#61; <br> ...pas &#61; '''{{cam1|[[a-|a]][[zimsua|zimsuca]]|azimsua}} [[fac]] [[nysqua(2)|nyc]][[-u|u]]''' &#61; <br>
    4 KB (592 palabras) - 09:59 25 mar 2024
  • ...sacudiome en el brazo: <br>'''[[z-|ze]][[pquaca]][[-n|n]] [[a-|a]][[nysqua(2)|nyquy]]'''. <br> # ʃagaz &#61; '''[[a-|a]][[pquyquychie]] [[yn(2)|yn]] [[puyquyne|puyca]]''' &#61; <br>
    4 KB (561 palabras) - 11:06 19 mar 2024
  • # Seguír{{an1|,}} eſto es ìr tras del &#61; '''[[a-|a]][[suca(2)|suca]][[-s|s]] [[i-|i]][[nasqua]]''' &#61; <br> # Senbrar &#61; '''[[-b|b]][[xisqua(2)|xisqua]]''' &#61; <br>
    4 KB (625 palabras) - 09:59 25 mar 2024
  • ...[[pquyquy]][[-z|z]] [[a-|a]][[guene]]'''. aun tiene sentido. <br> '''[[eca(2)|ec]] {{an|[[a-|a]]}}[[opqua]] {{an|[[a-|a]]}}[[pquyquy]][[-z|z]] [[a-|a]][ # Si{{an1|,}} afirmando &#61; '''[[o(2)|o]]''' &#61; <br>
    4 KB (607 palabras) - 17:13 29 mar 2024
  • ...'''[[m-|m]][[ii|i]][[-n|n]][[-c|c]] [[cha-|cha]][[zone|zona]]''', quiero es{{an1|-}} <br>tar a la sombra de la caʃa: '''[[uê|u]] [[ii|i]][[-n|n]] [[c # ʃollozar &#61; '''[[z-|ze]][[fihista]][[-c|c]] [[a-|a]][[nysqua(2)|nysqua]]''', {{lat|L,}} '''[[i-|i]][[chychynsuca]]''' <br>
    4 KB (571 palabras) - 10:00 25 mar 2024
  • ...''' {{an1|-}} <br>'''[[guene|guecua]]''', {{lat|l,}} '''[[fa(2)|fa]] [[has(2)|has]][[-pqua|pqua]]''' &#61; <br> # Tanto Como eſto es &#61; '''[[fa(2)|fa]] [[sis]] [[cuhu]][[gue]]''' &#61; <br>
    3 KB (515 palabras) - 16:02 25 mar 2024
  • ...raíz del verbo del {{chb|chuhuzansuca}} o del adjetivo del {{chb|chuhuza(2)}} ::2. Se denomina así a los huevos hueros, es decir a aquellos que no desarrollan embrión y por tanto se consideran dañ
    3 KB (441 palabras) - 20:41 1 jun 2023
  • 2. 'kʰuʔtsi- → 'kʲuʔtsi- ...bién en wiwa el verbo soplar "ʃwiʃ-" que en las demás lenguas chibchas es "ku-"
    2 KB (265 palabras) - 12:39 23 mar 2024
  • ...actamente '''chahac uzu'''.}} [[Dios]][[-z|z]] [[a-|a]][[guene|guen]][[-ua(2)|ua]]'''. deçidme, âi Díos{{an1|?}} &#61;<br> # '''[[Dios]][[-z|z]] [[epqua(2)|epqua]][[-n|n]] [[a-|a]][[sucune]]''': dondeſta Díoz{{an1|?}} &#61;<br>
    5 KB (772 palabras) - 16:03 25 mar 2024
  • ...ha-|cha]][[bcosqua|bcuenga]]''',<br>'''[[ue(2)|ue]] [[-b|b]][[gasqua]]''': es dar arʠadas &#61;<br> # Vno tras de otro &#61; '''[[zoia(2)|zoia]]n [[zoia(2)|zoia]]n''', {{lat|l,}} '''[[chica]]n. [[chica]]n''' {{lat|l,}} <br>'''[[ga
    4 KB (632 palabras) - 16:05 25 mar 2024
  • # Vasallo &#61; '''[[cupqua(2)|cupqua]]''', {{lat|l,}} '''[[cupqua(2)|cupqua]] [[?|chihîca]]''' &#61;<br> # Vaçíar eſto es ponerlo baçío &#61; '''[[ytu]][[-c|c]] [[-b|b]][[zasqua]]''' &#61;<br>
    4 KB (592 palabras) - 08:11 8 may 2024
  • # Tuerto eſto es ʠ le falta un ojo &#61; '''{{an|[[a-|a]]}}[[upqua|opqua]] [[quinta]]''' # Tuerto eſto es que buelbe los ojos &#61; '''{{an|[[a-|a]]}}[[upqua|opqua]] [[beheta]]'''
    3 KB (507 palabras) - 10:47 25 mar 2024
  • # Toma pueʃ &#61; '''[[ze(2)|ze]][[-ca|ca]]''' &#61;<br> ...razo partido &#61; '''[[uba]][[-s|s]] [[chi-|chi]]{{an|[[-m|m]]}}[[basqua(2)|masqua]]''' &#61;<br>
    3 KB (553 palabras) - 16:12 25 mar 2024
  • ...[[a-|a]][[sucune|sucun]] [[uca(2)|uca]]. [[a-|a]][[pquane|pquan]] [[uca(2)|uca]]''' &#61;<br> # Todo entero &#61; '''[[histu|hiſtu]][[-c|c]] [[a-|a]][[zone|zon]] [[uca(2)|uca]]''' &#61;<br>
    4 KB (652 palabras) - 16:13 25 mar 2024
  • ...quychy''' {{an1|-}} <br>'''quy]][[-s|s]] [[a-|a]][[pquasqua|pqua]]''', ya es tiempo de Comer &#61;<br> # Tiempo eſto es en tiempo de pedro &#61; '''[[Pedro|pedro]] [[fihista|fihis''' {{an1|-}}
    4 KB (586 palabras) - 11:08 19 mar 2024
  • ...}} <br>brar El maiz '''[[ie(5)|ie]] [[aba]] [[yn(3)|yn]] [[-n-|n]][[xisqua(2)|xinga]],[[-c|c]] [[a-|a]][[pquasqua]]''' <br> ...<br> es tiempo. '''[[sa(2)|sa]] [[a-|a]][[pquasqua|pqua]][[-za|za]]''' ya es tiempo: '''[[ia]] [[a-|a]][[pquasqua|p''' {{an1|-}} <br>'''qua]]''': ya se
    4 KB (681 palabras) - 09:57 19 mar 2024
  • ...'[[ipquauie]] [[cha-|cha]][[tyusuca|tyunyn''' {{an1|-}} <br>'''ga]] [[cuhu(2)|cuhu]][[-c|c]] [[a-|a]][[guene]]''' &#61;<br> ...ua(3)|pqua]] [[ma-|ma]][[gue]][[-za|za]]''', {{lat|l,}} '''[[a-|a]][[ypqua(2)|{{an|y}}pqua]] [[cha-|cha]]'''{{an1|-}}<br>'''[[zysqua|zysca]] [[ma-|ma]][
    4 KB (649 palabras) - 16:14 25 mar 2024
  • ...anifestación intransitiva podría ser ''-uasqua'' en lugar de ''-basqua''(2).}} :2. '''ubas chi~'''. *Luchar varias personas por alguna causa a pesar de las d
    1 KB (174 palabras) - 11:23 23 mar 2024
  • |MORFOLOGIA = [[quye]] [[-ca(2)]] {{tuf|cuicara|cuicara s. 1. rama (árbol, río) 2. gajo |Headland}}
    546 bytes (79 palabras) - 17:29 23 mar 2024
  • 2. (PCC) **'sikʲ → *'ʃi(tʃ)ʲ ...parte pasó, esto es, por de dentro de alguna cosa. Aquella palabra, 'por' es, ''ichichy, mchichy, achichy'', etc. como, ''pihigue chicha mi'', pasó por
    2 KB (301 palabras) - 12:13 23 mar 2024
  • {{tuf|cara(2)|'caára' jefe, señor|Headland}} {{come|El término ''hoa'', registrado en fuentes de archivo, es una variación dialectal que fue empleada en los alrededores de Turmequé y
    755 bytes (117 palabras) - 14:56 23 mar 2024
  • 2. s > h (https://linguistics.stackexchange.com/questions/19942/s-h-change-in ...porque eſte pueblo eſta poblado en la falda y pie de vna ſierra, de ay es que ſe llama ''guâs hucà''. Tomando la de[no]minacion, y ſignificado de
    2 KB (373 palabras) - 18:15 23 mar 2024
  • |COM = 1. Probable fenómeno de metátesis. 2. La forma 'chiba', que debería ser *chibua, revela que la 'b' está repres {{voc_2922|Ola, interjeccion de el que llama, ''Chibu''. Y si es con muchos: ''yesgua''. l. ''chibusgua''. l. ''ysgu''[.]|65r}}
    2 KB (375 palabras) - 10:23 12 abr 2024
  • ...y ańadesele una ''E''. Como, ''zebzisqua'', pedir El preterito sersenado es eſta partícula ''zi'', mudada la ''i'', en ''y'', y ańadida a la ''E''. ...hiinro|1. cobrar. 2. pedir. 3. llamar|Headland}} {{tuf|chihinro|1. cobrar. 2. pedir. 3. llamar|Headland}}
    3 KB (381 palabras) - 20:09 23 mar 2024
  • 2: (atizar) {{manuscrito_2923|El que es cegajoso <nowiki>=</nowiki> ''opqua chisca''.|41v}}
    2 KB (210 palabras) - 12:19 23 mar 2024
  • ...transitivas. No se añade a los préstamos del español. Gómez, In fieri. 2. Su definición sigue siendo esquiva. 2. Lugo no describe este morfema, pero lo usa, por ejemplo, en su versión en
    4 KB (585 palabras) - 10:52 23 mar 2024
  • 2. (PCC) *waka → *wuke {{voc_2922|Amarillo de rostro. ''abiquez achan mague''. es lo mismo que descolorido: ''afiquez achan,s, apquan˰e'': está descolorido
    720 bytes (92 palabras) - 11:37 23 mar 2024
  • 2. (PCC) *'sin-(wa) → *'sun- 2. Nótese cómo el "pasado relativo" termina en "-oa" y no "-ua". podría es
    2 KB (251 palabras) - 18:18 23 mar 2024
  • 1. Revisar si la raíz más bien es -kio. Esto nos haría pensar si todos los sufijos verbales tuvieron una ant 2. Revisar ijhis-uò, cuando la terminación era -uo (alomorfo) en lugar de -
    1 KB (181 palabras) - 09:00 28 mar 2024
  • :2. '''a~c'''. Por arriba, de arriba {{voc_158|Arriba, aduerbio de quietud, esto es, en la parte alta de una pared o de otra cosa que está enhiesta. ''Gena''.
    2 KB (358 palabras) - 14:24 23 mar 2024
  • |gra = Es plural de ''-sucune'' :2. '''ys chabizague'''. Soy descendiente.
    2 KB (344 palabras) - 11:38 23 mar 2024
  • :2. '''zequihicha ~'''. Jornal que se paga por el uso de los pies, es decir, por caminar, guiar, cargar, etc. {{voc_158|Pagar gornal. ''Aquihichacuca zbcusqua'', si es trabajo de caminar, de otro qualquier trauajo, se dise, ''apquacacuca zbcus
    1 KB (216 palabras) - 12:57 23 mar 2024
  • {{tuf|bequinro|2. Represar. |Headland}} |gra = Es necesario añadir ''z'' al objeto
    3 KB (492 palabras) - 17:07 23 mar 2024
  • 2. (PCC) *'kʷɨt- → kʷɨ- {{voc_158|Alindar, esto es tener una misma linde o término; como, mi labrança alinda con la labranç
    4 KB (637 palabras) - 09:03 26 abr 2024
  • ...osición nos permite traducirlo como anciano-ave, pues el segundo elemento es apósito del primero advirtiendo que el concepto de anciano, puede estar re
    2 KB (292 palabras) - 18:14 23 mar 2024
  • ....Es probable que este verbo esté relacionado con la planta ''bupqua''. 2. Es probable que este verbo comience con 'u' ortográfica.}}
    746 bytes (101 palabras) - 11:50 23 mar 2024
  • {{voc_158|Dedo de la mano, esto es, la punta del dedo. ''Yty<u>ua</u>'' [o] ''coca''.|52v}} :2. '''quihich ~'''. Dedo del pie.
    2 KB (289 palabras) - 10:21 23 mar 2024
  • |MORFOLOGIA = [[gahacha]] [[-n(2)]] [[-suca]] {{voc_158|Podrirse. ''Agahachansuca'', es uerbo general casi para todo.|100r}}
    378 bytes (40 palabras) - 13:48 23 mar 2024
  • |MORFOLOGIA = [[guahaica]] [[-n(2)]] [[-suca]] ...nsuca''. Con todos los demás v[er]bos de auoreçer, porque en esta lengua es lo mismo.<br>Enfadar a otro. ''Hoc zuahaicansuca''.|71v}}
    605 bytes (82 palabras) - 19:00 23 mar 2024
  • :2. '''~ cha'''. Muchacho (niño que no ha llegado a la adolescencia. Vocativo ...ta se tomó del ''Proceso por homicidio de dos niños'', ocurrido en 1586. Es un fragmento de la declaración dada por Catalina ''Udenguey'', tía de los
    2 KB (261 palabras) - 19:03 23 mar 2024
  • 2. En uwa no parece tener acento: Uchra abión-cua-no (Este es un avión) ...miento.|Headland}} <!-- También afirma una cosa de otra. Se traduce como 'es':
    6 KB (965 palabras) - 14:14 23 mar 2024
  • 2. 'itka 1. Según los datos, es más sencillo explicar st > sk en uwa, que sk > st en muysca.
    2 KB (299 palabras) - 14:44 23 mar 2024
  • {{voc_158|Echarle tierra, esto es, cubrirlo con tierra: ''Fusquez ys bzisqua''.|65v}} {{voc_2922|Echarle tierra, esto es, cubrirle con ella: ''fusque,z, ys bzysqua''.|44v}}
    1 KB (199 palabras) - 20:06 23 mar 2024
  • {{tuf|ícara|2. adentro (agua, olla, hoyo en la tierra, hueco en un árbol) 3. entre|Headl {{voc_158|Alguna uez eſto es de quando en quando <nowiki>=</nowiki> ''fihistan gana'', L, ''fien hacana'
    2 KB (280 palabras) - 11:03 23 mar 2024
  • 2. (PCC) *(ɨ)'kua → *'iʔua ...ſquâ'', añidiendo le ''yûa'', dize el Gerundio ''qɣyû''a, y lo mismo es el ſupino.|85r}}
    2 KB (292 palabras) - 10:29 23 mar 2024
  • 2. Este verbo tiene una "s" en varias de sus conjugaciones. Su equivalencia p {{voc_2922|Boz dar, esto es, echar la voz, ora sea hablando, ora de otra manera. ''zinsuca, minsuca, ai
    2 KB (357 palabras) - 15:32 23 mar 2024
  • ...'' y se usa el alomorfo ''-a'' <!-- uz-a "ha/n dicho" -->. 4. Este morfema es concordante con los actantes del tercer grupo ...chabco<u>ia</u>, chabconga''. Yten ''chabcuesca, chabcuenga. Ue bgasqua'', es dar arq[ue]adas.|123v}}
    4 KB (584 palabras) - 10:27 23 mar 2024
  • == 2 == ...el señor destas minas es un cacique que se llama '''[[Sumindoco]]''', sujeto al gran Cacique Tunja,
    3 KB (556 palabras) - 00:45 2 ago 2019
  • |IPA_GONZALEZ = βes |COM = 1. Parece que la sílaba final '-ta', presente en 'bitata', es una reminiscencia del verbo copulativo 'zan' del arhuaco, probablemente dan
    2 KB (272 palabras) - 11:28 23 mar 2024
  • |MORFOLOGIA = [[chue(2)]] [[-gosqua]] |def = 1. Mantener una relación íntima con alguien que no es su cónyuge. 2. Vivir juntos un hombre y un mujer sin estar casados
    350 bytes (45 palabras) - 12:36 23 mar 2024
  • {{gra_158|''Ixyquy''. Este verbo ''ixyquy'' es anómalo y çignifica estar viniendo actualmente...|24v}} {{voc_158|Caminar. ''Ies inasquâ''. Y çi es uiniendo, ''ies isyquy''.|35r}}
    1 KB (161 palabras) - 19:41 23 mar 2024
  • 2. (PCC) ti'w̃ɨ- → 'w̃ə- {{tuf|bahninro|1. terminar. 2. Acabar|Headland}}
    2 KB (254 palabras) - 16:14 23 mar 2024
  • {{tuf|wahninro|quemar|Headland}} Es de -onasuca {{tuf|cuiquinro(2)|cocinar|Headland}} NO
    1 KB (157 palabras) - 11:40 27 mar 2024
  • |MORFOLOGIA = [[ian]] [[-n(2)]] [[-suca]] :2. '''ichicha a~'''. Tener diarrea (lit. desbordarse la diarrea).
    2 KB (258 palabras) - 15:18 23 mar 2024
  • :2. '''xi(e) ~co'''. Para quién. ...</nowiki> ''Zuaca. mguaca, aguaca'', &c. mi tarea, tu tarea. &c. mas usado es, ''Zua, mgua, agua'' &c.|42r}}
    2 KB (309 palabras) - 18:59 23 mar 2024
  • ...Indica que una 1.<sup>a</sup> o 2.<sup>a</sup> persona (singular o plural) es afectada en su cuerpo o en su honra :2. '''ma~'''. En ti, sobre ti, de tí.
    2 KB (287 palabras) - 14:34 23 mar 2024
  • 2. (PCC) kʷa'wi → (PH) 'kʷai → 'kʷa :2. Llegar o acercarse el tiempo de un acontecimiento.
    4 KB (628 palabras) - 11:43 27 abr 2024
  • |no_fre=sosqua(2)}} ...umsocua''; y por esa razón, ''zemasqua'', que çignifica también traer, es frecuentatibo en el presente. También estos dos verbos, ''zemasqua'' y ''b
    3 KB (401 palabras) - 11:23 23 mar 2024
  • |MORFOLOGIA = ona [[-n(2)]] [[-suca]] ...neutro correlativo de este <nowiki>=</nowiki> ''Aonansuca'', y este neutro es general tambien.|14r}}
    1 KB (173 palabras) - 11:14 3 abr 2024
  • |MORFOLOGIA = fihiba [[-n(2)]] [[-suca]] {{come|El empeines es una enfermedad de la piel. Probablemente ''Pitiriasis alba''.}}
    453 bytes (55 palabras) - 13:29 23 mar 2024
  • |MORFOLOGIA = [[mica(2)|mica]]-[[ata]] :2. Bueno/a
    1 KB (226 palabras) - 15:58 23 mar 2024
  • ...a aia" / "yna aia" (fuera de ese) e "yna aya" / "ynac aya" (fuera de eso). 2. Sin embargo, la formación debe ser muy antigua, en el uwa parece encontra {{come|Según el DLE, "ahí" es sinónimo en desuso de "allí".}}
    5 KB (792 palabras) - 08:41 8 may 2024
  • {{voc_158|Acá, adverbio de quietud. Es lo mismo que aquí: ''sinaca''.|3r}} ...'sisy''. l. ''sihica'', y sirven para los verbos de quietud, y movimiento.|2}}
    2 KB (299 palabras) - 17:59 23 mar 2024
  • ...laman, ''ubso'', y si anbas son henbras se llaman, ''pabcha'', y si el uno es barón y la otra henbra, el uarón respecto de la henbra se llama ''sahaoa' ...si ambas son hembras, se llaman la una ȧ la otra ''pabcha''. y si el uno es varon, y el otro hembra, el varon respecto de la hembra se llama ''sahaoa''
    1 KB (214 palabras) - 16:42 23 mar 2024
  • ...ica que una persona es afectada en su cuerpo o en su honra; o que una cosa es afectada en su integridad física {{voc_158|¿A quién diste de coçes? ¿''Xicoa yn mazahanaoa''?|19r}}
    974 bytes (149 palabras) - 19:48 23 mar 2024
  • ...variación hutu, huty, hota, se puede reducir a huta/huty-. Lo que ocurre es que 'y' (shwa), puede realizarse como la vocal anterior, hut -> hutu. {{arh|jomʉ|moco|2}}
    744 bytes (106 palabras) - 14:53 23 mar 2024
  • {{tuf|tohmonro,_sohmonro|1. abollar (desfigurar una olla). 2. aplastar (cuando una cosa cae sobre algo, menos daño que situnro)|Headlan {{come|El imperativo ''azohoû'' del ejemplo del 2923/2924, es intransitivo.}}
    734 bytes (101 palabras) - 20:12 23 mar 2024
  • {{tuf|cuitar|1. con. 2. de.|Headland}} {{voc_158|Él es el que me deue, que yo no le deuo nada. ''Ys gue zhuin achubia gue hchan ah
    2 KB (260 palabras) - 15:00 23 mar 2024
  • ::2. La última cría de una camada de animales y por tanto, lo último de una |COMENTARIOS = Es importante recalcar que este vocablo es uno de los muisquismos que mayor difusión geográfica en Colombia.
    2 KB (330 palabras) - 21:01 1 jun 2023
  • {{voc_158|Abajo, esto es debajo. ''Uca'' o ''usa''|1v}} {{tuf|úsora adv.|2. fondo; profundo|Headland}}
    1 KB (182 palabras) - 18:58 23 mar 2024
  • para deçir P.<sup>o</sup><ref>Abreviatura de "Pedro".</ref> es{{an1|,}} se â de deçir '''[[Pedro|P.<sup>o</sup>]] [[gue]]''' y no '''[[P ce tu ʃe puede deçir, '''[[mue|Mue]][[nga]]'''. pero eso es reduçien{{an1|-}}<br>
    4 KB (772 palabras) - 11:08 19 mar 2024
  • çiguiente. '''[[hycha|Hycha]] [[va(2)|va]]'''. ʃoy yo? '''[[mue|Mue]] [[va(2)|va]]'''. eres tu?<br> '''[[as|As]] [[va(2)|va]]'''. es aquel? '''[[chie]] [[va(2)|va]]'''. ʃomos nosotros? '''[[mie|Mie]]'''-<br>
    5 KB (802 palabras) - 09:58 19 mar 2024
  • La particula '''[[-sa(2)|Sa]]'''. ʃe puede poner en la forma passada,<br> en lugar de la particula '''[[-san|ʃan]]'''. porque es lo mísmo<br>
    5 KB (870 palabras) - 09:58 19 mar 2024
  • no sea yo, que es como si dijese, plegue a Dios que no sea<br> en esta terminaçión '''[[-squa|squa]]''', y la 2<sup>a</sup> en esta termi<br>
    4 KB (771 palabras) - 10:48 25 mar 2024
  • ...so de esta copia fue transcrita como una 'L'.</ref> '''M'''. en los quales es mas usado en<br> '''qua]]''', mas usado es deçir, '''[[-b|b]][[quysqua|quy]][[-squa|squa]]''', y en eſte vb.<sup>o</
    5 KB (1071 palabras) - 10:49 25 mar 2024
  • manera pueſto absolutamente es presente pero<br> po passado es preterito ymperfecto como si dixe{{an1|-}}<br>
    4 KB (707 palabras) - 09:59 19 mar 2024
  • y los demas imperatiuos 2.<sup>os</sup> Como si dijese asi<br> ...[[cam|Cam]] [[zasqua|z{{an|a}}]][[-o(3)|o]] [[ma-|ma]][[camysuca|cam]][[-a(2)|a]]'''<br>
    4 KB (736 palabras) - 16:19 25 mar 2024
  • '''[[Pedro|P.<sup>o</sup>]] [[a-|a]][[husqua(2)|huquy]][[-n(3)|n]] [[boi]] [[hoc]] [[-m|m]][[nysqua|ny]]: '''<br> de manera que. '''[[cha-|Cha]][[quysqua|qui]][[-sca|sca]][[-san|san]]'''. es si yo hiçiera<br>
    5 KB (829 palabras) - 10:49 25 mar 2024
  • mos de decir ʃi yo hiçiera eſto es ʃi yó tubiera cos{{an1|-}}<br> '''[[cha-|cha]][[quysqua|quy]][[-ia(2)|ia]][[-san|ʃan]] [[nohocan]]''', aunque yo hiçiera o u{{an1|-}}<br>
    4 KB (765 palabras) - 10:49 25 mar 2024
  • ...][[-ia|ia]] [[san|ʃan]] [[nohocan]]'''. '''[[mi-|mi]][[quysqua|quy]][[-ia(2)|ia]] [[san]] [[nohocan]]''' &.<sup>a</sup><br> '''[[ze-|ze]][[-b|b]][[quysqua|quy]][[-zu|zu]][[gue]] [[xin(2)|xin]]'''. aunque eſtoí hazíendo<br>
    4 KB (731 palabras) - 10:50 25 mar 2024
  • ...itysuca|guìty]][[-nynga|{{an|ny}}nga]] [[npqua]][[-c|c]] [[a-|a]][[husqua(2)|huquy]]'''. vino con yn{{an1|-}}<br> Con eſta poſtpoçiçion '''[[quihicha(2)|quihycha]][[-ca|ca]]'''. poſtpueſta<br>
    4 KB (704 palabras) - 16:22 25 mar 2024
  • '''[[cha-|cha]][[bgysqua|bguy]][[-e|e]] [[cua(2)|Cua]][[-xin(2)|xin]]''' y sírue para tíempo passado<br> ...|cuaxin}}''' '''[[a-|a]][[fista|fiste]] [[misa]] [[ze-|ze]][[-g|g]][[usqua(2)|uquy]]''', asi como murío dije<br>
    5 KB (927 palabras) - 11:09 19 mar 2024
  • El uso Con otras palabras Como son eſtas. '''[[hac(2)|hac]] [[enga|en'''{{an1|-}}<br> ríese. en el verbo adtìuo suelen deçìr açì: '''[[hac(2)|hac]] [[nga]]'''<br>
    4 KB (733 palabras) - 11:09 19 mar 2024
  • gunas veses no se le aǹade la '''[[-o|o]]'''. {{lat|yten}} algunas beses es{{an1|-}}<br> <center><h4>''exepçion 2.<sup>a</sup>''</h4></center>
    5 KB (891 palabras) - 10:50 25 mar 2024
  • que es neutro, '''[[z-|z]][[iosqua|o]][[-squâ|squâ]] [[m-|m]][[iosqua|io]][[-squ ...'' vogar. '''[[chi-|chi]][[busqua|bu]][[-squâ|squâ]]. [[ze-|ze]][[casqua(2)|ca]][[-squâ|squâ]]''', rreńir <br>
    5 KB (883 palabras) - 16:22 25 mar 2024
  • ymperatíbo que es '''[[zisqua|Zi]][[-u|u]]'''. '''[[ze-|ze]][[-b|b]][[quysqua|quy]][[-squa|sq '''[[-u|V]]''' queda formado el ymperatibo ʠ es '''[[quysqua|quy]][[-u|u]]'''.<br>
    4 KB (789 palabras) - 16:24 25 mar 2024
  • se muda en '''V'''. y ese es El ymperatiuo Como '''[[guata|guate]]'''<br> ...qua]]''', hace El preterito '''[[guata|guate]] [[ze-|ze]][[-b|b]][[quysqua(2)|quyquy]]'''<br>
    5 KB (866 palabras) - 10:02 19 mar 2024
  • ...ymperat.<sup>o</sup> 2.<sup>o</sup> y partiz.<sup>o</sup> de preterito que es lo mís.<sup>o</sup></h3></center> que se ańade al prinçipio de los neutros, porque en es{{an1|-}}<br>
    4 KB (785 palabras) - 10:02 19 mar 2024
  • '''[[m-|m]][[nysqua|ny]][[-squa|squa]]''', llebar; El preterito sersenado es eſta par{{an1|-}}<br> <center><h5>''Regla 2.<sup>a</sup>''</h5></center>
    5 KB (839 palabras) - 10:02 19 mar 2024
  • '''[[i-|i]][[nasqua|na]][[-squa|squa]]''', Cuyo ymperatibo segundo es '''[[nasqua|Sa]][[-ia|ia]]''', y eſte bèrbo <br> ...e-|ze]][[-b|b]][[iasqua|ia]][[-squa|squa]]''', quando su primer ymperatibo es, '''[[iasqua|ia]][[-o(3)|o]]''', por{{an1|-}}<br>
    4 KB (704 palabras) - 10:02 19 mar 2024
  • <center><h5>''Regla 2.<sup>a</sup>''</h5></center> ...uz]][[-a|a]]''' &#61; '''[[ze-|ze]][[pquane|pquane]]. [[pquane|pqua]][[-oa(2)|oa]]''' &#61; '''[[chi-|Chi]][[bizine]].'''<br>
    5 KB (785 palabras) - 10:02 19 mar 2024
  • es anomalo que haze '''[[xy|Xy]][[-nga|nga]]'''&#61; ...'''[[ze-|ze]][[pquasqua(2)|pqua]][[-squa|squa]]''' que haze '''[[pquasqua(2)|que]][[-sca|sca]]''' y '''[[ze-|ze]][[-m|m]][[osqua|o]][[-squa|s'''-<br>
    4 KB (691 palabras) - 10:03 19 mar 2024
  • tros buelven la termínaçion '''[[-suca|Suca]]''', en '''[[-nuca(2)|{{an|n}}uca]]''', Como <br> ...nsuca|cubun]][[-suca|suca]]''', partiçípio '''[[cubunsuca|cubun]][[-nuca(2)|{{an|n}}uca]]'''. Sacanse los ver{{an1|-}}<br>
    5 KB (805 palabras) - 16:26 25 mar 2024
  • futuro '''[[masqua|ma]][[-nga|nga]]''', y, '''[[ze-|ze]][[-b|b]][[sosqua(2)|so]][[-squa|squa]]''', por traer<br> tiene ƥ partiçipio de preʃente y de futuro '''[[a-|a]][[sosqua(2)|so]][[nga|nga]]'''<br>
    4 KB (803 palabras) - 15:14 27 abr 2024
  • <center><h4>Futuro 2.<sup>o</sup></h4></center> es de la '''n''', de la paçiba se a de poner una '''n''', Como se be{{an1|-}}
    5 KB (905 palabras) - 14:48 27 abr 2024
  • negatibo a de deçir, '''[[ze-|ze]][[-g|g]][[usqua(2)|u]][[-za|za]]''' no lo e dicho. y lo mis{{an1|-}}<br> mo es quando El verbo, aǹade a su preteríto eſta<br>
    4 KB (838 palabras) - 16:29 25 mar 2024
  • modo de desír que parese que tìra alla. y es ańadir al<br> '''[[-co|co]]''', Como '''[[a-|a]][[nasqua|na]] [[uana]][[-co|co]]''', que es Como desír plegue a Dìos<br>
    4 KB (745 palabras) - 10:04 19 mar 2024
  • ...] [[um-|um]][[cubunsuca|cubun]][[-nua|{{an|n}}ua]]''', pero si la pregunta es de futuro<br> <center><h3>{{in|2.<sup>a</sup>}}</h3></center> Suelen frequentemente ʃincopar el preʃente d
    4 KB (816 palabras) - 16:30 25 mar 2024
  • asi tambien en la lengua mosca, dìçìendo '''[[ia|{{an|i}}A]] [[husqua(2)|hu'''{{an1|-}}<br> '''z]][[-a|a]][[-oa|oa]]''', queremos preguntar, ʃi es asi que no a benido.<br>
    4 KB (740 palabras) - 16:31 25 mar 2024
  • '''[[-squa|squa]]''', que çignifica tambien llebar en el preʃente es fre{{an1|-}}<br> manera eſte preterito '''[[ze-|ze]][[-b|b]][[sosqua(2)|soque]]''', quando çignifica<br>
    5 KB (815 palabras) - 16:31 25 mar 2024
  • <center><h4>Ymperativo 2.<sup>o</sup></h4></center> ...iga jo, '''[[ma-|ma]][[sosqua(2)|soc]][[-a|a]]'''. traigas tu. '''[[sosqua(2)|Soc]][[-a|a]]''', traiga aʠ.<sup>l</sup><br>
    5 KB (949 palabras) - 10:05 19 mar 2024
  • '''[[a-|A]][[quysqua|qui]][[-uca|uca]]''', cosa echa, eſto es lo hordinario ʠ ʃe<br> dise En eſtos verbos y lo comun es uʃarse en <br>
    4 KB (764 palabras) - 16:33 25 mar 2024
  • '''[[-c|c]] [[a-|a]][[guene|guen]][[-sa(2)|sa]] [[muysca]][[-c|c]] [[a-|a]][[gasqua|ga]]'''&#61;<br> 2.<sup>a</sup> para el preterito ymperfecto de ʃujuntíbo que es ʃí jo <br>
    4 KB (798 palabras) - 11:54 19 mar 2024
  • ...as]] [[muysca]]''', aʠ.<sup>l</sup> yndio pero los nombres {{cam|nul.<sup>es</sup>|nu.<sup>les</sup>|Abreviatura de "numerales".}} <br>
    4 KB (818 palabras) - 10:06 19 mar 2024
  • ...</sup>|Abreviatura de "verbo".}} '''[[a-|a]][[pquyhyzynsuca|pquyhyzy]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]''', que çígnifica hacerse blanco, y de <br> ...bōs<ref>Abreviatura de "verbos".</ref> ʠ sean<ref>La 'a' de esta palabra es casi ilegible debido a su desvanecimiento.</ref> nonbres, {{cam|vese|vease}
    5 KB (894 palabras) - 11:55 19 mar 2024
  • çîon que es eſta posponese çiempre al nombre Subs{{an1|-}}<br> ...[[ipqua(2)|ipqua]] [[fuyza|fuyz]][[-ua(2)|ua]]''', que es Como desir que es todo? qui{{an1|-}}<br>
    5 KB (995 palabras) - 11:55 19 mar 2024
  • ...viatura de "adverbio".</ref>, '''[[hata]]''', o, '''[[hata]][[-ca|ca]]''', es lo mísmo ʠ en latin <br> '''[[cho]][[-in|in]]''', es todo Lo ʠ se puede encareser&#61;<br>
    4 KB (860 palabras) - 16:36 25 mar 2024
  • es seńalando la cosa, y diz.<sup>do</sup> eſta es buena, y Con esso <br> es el mejor: '''[[be]][[-s|s]][[-ua(2)|ua]] [[cho]]''', y responde, '''[[sis]][[gue]] [[cho]]''', eſte <br>
    5 KB (970 palabras) - 16:37 25 mar 2024
  • ...iendo, que {{cam|Ju.<sup>a</sup>|Ju.<sup>n</sup>|Abreviatura de "Juan".}} es bueno <br> ..., Pedro es mejor, '''[[Pedro]], [[gue]] [[quyhy]][[-c|c]] [[zone|zon]][[-a(2)|a]]''', {{lat|L,}} '''[[Pedro|P.<sup>o</sup>]]'''<br>
    4 KB (841 palabras) - 16:38 25 mar 2024
  • deʃir no es mas o no aï mas, '''[[ysca|ysc]] [[u(3)|u]][[-nga|nga]]''', no sera mas, n bra mas o no ai mas. '''[[ata|At]] [[u(3)|u]][[gue]]'''. no es mas de uno. '''[[ata|At]] [[u(3)|u]][[-nga|nga]]''', <br>
    4 KB (886 palabras) - 11:10 19 mar 2024
  • es quìtalle la '''a''', Como, '''[[muysca]]''', Genitibo, '''[[muysca|muys{{t exenplo sea eſte nonbre, '''[[paba]]'''. si quiero desir es de mí<br>
    4 KB (792 palabras) - 11:10 19 mar 2024
  • bres dichos es çierta porʠ aunʠ algunas veses no la <br> me a ʃu modo de ablar es lo dicho y en los nonbres ʠ <br>
    4 KB (757 palabras) - 10:07 19 mar 2024
  • ...n(2)|n]][[-suca|suca]]''', perderse. '''[[z-|z]][[uahazansuca|uahaza]][[-n(2)|n]][[-suca|suca]]'''. gemir<br> '''[[z-|z]]''', en la '''v''', diçiendo haçì, '''[[z-|z]][[ua(2)|ua]]''', mì peʃe, mî monte<br>
    4 KB (771 palabras) - 10:07 19 mar 2024
  • '''[[m-|m]][[uba]]''', tu cara &.<sup>a</sup> De aqui es quen los nonbres <br> Con las nariʃes&#61;<br>
    4 KB (767 palabras) - 10:52 25 mar 2024
  • ...''', y en eſte vbō, '''[[-b|b]][[iohotysuca|ihoty]][[-suca|suca]]''', la 2.<sup>a</sup> <br> persona de çingular es, '''[[-m|m]]{{an|[[-m|m]]}}[[ihotysuca|ihoty]][[-suca|suca]]''', y así de
    4 KB (817 palabras) - 10:52 25 mar 2024
  • sotros somos yndios{{an1|,}} aunʠ algunas beʃes ʃe <br> ...>es</sup> '''[[chi-|chi]]''', y '''[[mi-|mi]]''', quando eſtos ƥnom.<sup>es</sup> <br>
    4 KB (772 palabras) - 08:36 25 mar 2024
  • es lo mismo ʠ {{lat|proprìus, a, vm,|propio, propia, propio (n.).}} y asi no ʃemejantes eſto es de ʃu boluntad, de ʃu propìo<br>
    4 KB (784 palabras) - 10:08 19 mar 2024
  • '''[[fie]][[gue]]'''. muchos ʃon. '''[[ata|Ate]] [[gue]]'''. vno es. '''[[boza|boze]] [[gue]]''', dos ʃon &.<sup>a</sup> <br> ...,}} '''[[chie(2)|chie]] [[mica]][[-n(3)|n]] [[xie]]''', dentro de tres meʃes ex{{an1|-}}<br>
    5 KB (884 palabras) - 10:52 25 mar 2024
  • ...el adverbio de movimiento.}}'''. en quanto tiempo {{lat|hoc eſt quamdíu|es decir, cuánto tiempo}}, <br> ...[a-|a]][[quynsuca|quy]][[-ne(2)|ne]]''', quanto tiempo â. &#61; '''[[fica(2)|fica]][[-z|z]] [[a-|a]][[-b|b]][[gyisuca|gyi]]''',<br>
    2 KB (404 palabras) - 10:52 25 mar 2024
  • <center><h2>No maʃ{{an1|,}} eſto es{{an1|,}} solam.<sup>te</sup></h2></center> la lengua, ʠ es mas facil moſtrallo por Exenploʃ<br>
    6 KB (1080 palabras) - 08:45 20 abr 2024
  • '''[[-qua|qua]] [[san|ʃan]]''', eso no mas es lo ʠ deçìmos, '''[[ysy|ys]][[-c|c]] [[u(3)|u]][[gue]] [[chi-|chi]][[-g|g ...|c]] [[u(3)|u]][[gue]] [[ze-|ze]][[-m|m]][[ucansuca|uca]][[-ne|ne]]'''. no es mì<br>
    6 KB (1053 palabras) - 16:56 25 mar 2024
  • {{der|2}} '''[[-san|San]]''' echar la Culpa a otro es lo mìsmo ʠ achacar.
    5 KB (946 palabras) - 16:56 25 mar 2024
  • '''[[-g|g]][[usqua(2)|u]][[-squa|squa]][[-za|za]]''' ese bueno es, '''[[ysy]][[-n|n]] [[cho]][[gue]]'''. en el verbo Como lo<br> ...ca|uity]][[-n|n]] [[ze-|ze]][[-g|g]][[uitysuca|uity]][[-za|za]]'''. Lo que es ir<br>
    5 KB (905 palabras) - 16:57 25 mar 2024
  • Pedro yo no e ido. '''[[Pedro]] [[boza(2)|boza]][[-n|n]] [[i-|i]][[nasqua|na]][[-za|za]]'''. en bierneʃ<br> ...[[-b|b]][[chibysuca|chiby]][[-su|sa]][[-za|za]]|bchibysuza}}'''. Lo mísmo es de los pro{{an1|-}}<br>
    4 KB (833 palabras) - 16:57 25 mar 2024
  • '''[[bohoza|bohoz]][[-ua(2)|ua]]'''. pero q.<sup>do</sup> despues del tal nom.<sup>e</sup> o poſtposs La ynterogaçion sincopada, eſto es quitada la, '''A''', y de<br>
    4 KB (865 palabras) - 17:00 25 mar 2024
  • ʃiguienteʃ, quien lo diʃe{{an1|?}}; '''[[xie]] [[usqua(2)|gui]][[-sca|sca]][[-be|be]]'''<br> quien lo hizo{{an1|?}}: '''[[xie]][[-o(2)|o]] [[quysqua|quy]][[-ia|ia]][[-be|be]]'''. quien â de Con{{an1|-}}<br>
    4 KB (826 palabras) - 17:02 25 mar 2024
  • ...se a de desir, '''[[ipqua(2)|ìpqua]][[-oa|oa]]''', {{lat|L,}} '''[[ipqua(2)|ìpqua]][[-be|be]]'''. que ai{{an1|?}}<br> ...2)|ipqua]][[-n|n]][[-o(2)|o]][[-be|be]]''', que ʃera{{an1|?}}, '''[[ipqua(2)|ipqua]] [[boi]][[-oa|oa]]'''<br>
    5 KB (951 palabras) - 10:53 25 mar 2024
  • '''[[huque]] [[nysqua|n{{an|y}}]][[-e|e]][[-z|Z]] [[a-|a]][[guene|guen]][[-ua(2)|ua]]'''. a te dado alguna Cosa{{an1|?}}. '''[[muysca|muys{{an1|-}}'''<br> '''ca]] [[atebie]] [[husqua(2)|huc]][[-a|a]][[-z|z]] [[a-|a]][[guene|guen]][[-oa|oa]]'''. a benído algun
    4 KB (756 palabras) - 17:02 25 mar 2024
  • '''[[husqua(2)|huc]][[-a|a]][[-z|z]] [[a-|a]][[guene|guen]][[-ua(2)|ua]]''' quiere desir a benido alguno{{an1|?}}<br> pero no si a benido alguna beʃ, '''[[husqua(2)|huc]][[-a|a]] [[ma-|ma]][[gue]]'''{{an1|-}}<br>
    4 KB (743 palabras) - 10:54 25 mar 2024
  • Como es eſta p.<sup>a</sup> '''[[a-|a]][[puyne|puy]][[-nga|nga]]''', {{lat|L,}} '' ''co es'' se dize, '''[[a-|a]][[puyne|puyn]] [[u(3)|u]][[gue]]'''&#61;<br>
    4 KB (710 palabras) - 10:54 25 mar 2024
  • '''[[achquisa|Achquisa]]''', es lo mismo ʠ Cosa ʃola, y de la misma<br> '''[[yechica]]''', es lo mismo que {{lat|alius, a, vd.|otro, otra, otro (n)}} y lo miʃ{{an1|-}}<
    4 KB (669 palabras) - 17:03 25 mar 2024
  • '''[[chie]] [[a-|a]][[zone|zon]] [[uca(2)|uca]] [[muysca]] [[boza|boz]] [[u(3)|u]][[gue]] [[a-|a]][[nasqua|na]][[-ng ...hiso hombre{{an1|?}}. '''[[ysy|ys]] [[persona|perʃona]] [[mica|miq]][[-ua(2)|ua]]'''<br>
    4 KB (773 palabras) - 17:03 25 mar 2024

Ver (500 anteriores | siguientes 500) (20 | 50 | 100 | 250 | 500).